Fala renowacji – strategia Komisji Europejskiej do 2030 r.

Budynki odpowiadają za około 40 proc. zużycia energii w UE i 36 proc. emisji gazów cieplarnianych. Jedynie 1 proc. budynków poddaje się co roku renowacji pod kątem efektywności energetycznej, dlatego skuteczne działania mają zasadnicze znaczenie, aby Europa stała się neutralna dla klimatu do 2050 r. Z uwagi na to, że prawie 34 mln Europejczyków nie stać na ogrzewanie domu, polityka publiczna wspierająca renowacje stanowi także odpowiedź na ubóstwo energetyczne, wspiera zdrowie i dobrostan ludzi oraz przyczynia się do zmniejszenia ich rachunków za energię. Komisja opublikowała również zalecenie dla państw członkowskich dotyczące ubóstwa energetycznego.

„Chcemy, aby wszyscy w Europie mieli dom, który można oświetlić, ogrzać lub ochłodzić bez dokonywania skoku na bank i bez szkody dla naszej planety. Fala renowacji przyczyni się do podniesienia standardu budynków, w których pracujemy, mieszkamy i studiujemy, a jednocześnie zmniejszy nasz wpływ na środowisko i zapewni tysiącom Europejczyków miejsca pracy. Jeżeli chcemy lepszej odbudowy, potrzebujemy lepszych budynków” – powiedział wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw Europejskiego Zielonego Ładu, Frans Timmermans, 

„Ekologiczna odbudowa gospodarki zaczyna się w domu. Fala renowacji oznacza usunięcie wielu barier, które obecnie sprawiają, że renowacja jest skomplikowana, kosztowna i czasochłonna, co hamuje tak bardzo potrzebne działania. Zaproponujemy lepsze sposoby mierzenia korzyści z renowacji i minimalne normy efektywności energetycznej, a większe wsparcie finansowe UE i pomoc techniczna zachęcą do korzystania z zielonych kredytów hipotecznych i wprowadzania odnawialnych źródeł energii do sektora ciepłowniczego i chłodniczego. Zmieni to zdecydowanie sytuację właścicieli i lokatorów domów oraz organów publicznych” – dodała komisarz do spraw energii Kadri Simson.

Strategia będzie traktować priorytetowo trzy obszary działań:

• obniżenie emisyjności ogrzewania i chłodzenia;
• rozwiązanie problemu ubóstwa energetycznego i budynków o najgorszej charakterystyce;
• renowację budynków publicznych, takich jak szkoły, szpitale i budynki administracyjne.

Komisja proponuje usunięcie istniejących barier w całym łańcuchu renowacji – od koncepcji projektu po jego finansowanie i zakończenie – za pomocą zestawu środków politycznych, narzędzi finansowania i instrumentów pomocy technicznej.

Strategia będzie obejmować następujące działania przewodnie:

• bardziej rygorystyczne przepisy, normy i informacje dotyczące charakterystyki energetycznej budynków, aby zachęcić do renowacji w sektorze publicznym i prywatnym, w tym stopniowe wprowadzanie obowiązkowych minimalnych norm charakterystyki energetycznej dla istniejących budynków, aktualizacja przepisów dotyczących świadectw charakterystyki energetycznej oraz ewentualne rozszerzenie wymogów dotyczących renowacji budynków w sektorze publicznym;   
• zapewnienie dostępnego i dobrze ukierunkowanego finansowania, w tym poprzez inicjatywy przewodnie „Renowacja” i „Zwiększenie mocy” Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności w ramach NextGenerationEU, uproszczone zasady łączenia różnych źródeł finansowania oraz liczne zachęty do finansowania prywatnego;   
• zwiększenie zdolności w zakresie przygotowywania i wdrażania projektów renowacji, od pomocy technicznej dla władz krajowych i lokalnych po szkolenia i rozwój umiejętności dla pracowników w ramach nowych zielonych miejsc pracy;   
• rozszerzenie rynku zrównoważonych wyrobów i usług budowlanych, w tym wykorzystanie nowych materiałów i rozwiązań opartych na zasobach przyrody oraz zmienione przepisy dotyczące wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i docelowych poziomów ponownego użycia i odzysku materiałów;   
• stworzenie nowego europejskiego Bauhausu – interdyscyplinarnego projektu współkierowanego przez komitet doradczy zewnętrznych ekspertów reprezentujących naukowców, architektów, projektantów, artystów, planistów i społeczeństwo obywatelskie. Od chwili obecnej do lata 2021 r. Komisja będzie prowadzić szeroko zakrojony proces wielostronnej współpracy twórczej, a następnie w 2022 r. utworzy sieć pięciu ciał założycielskich Bauhausu w różnych państwach UE;    
• opracowanie podejścia opartego na sąsiedztwie w przypadku społeczności lokalnych w celu rozpowszechnienia rozwiązań w zakresie odnawialnych źródeł energii i technologii cyfrowych oraz stworzenia obszarów o zerowym zużyciu energii, w których konsumenci stają się prosumentami sprzedającymi energię do sieci. Strategia obejmuje również inicjatywę dotyczącą przystępnych cenowo mieszkań w 100 dzielnicach.

W ramach przeglądu dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii w czerwcu 2021 r. rozważone zostanie podwyższenie docelowego udziału energii odnawialnej w ogrzewaniu i chłodzeniu oraz wprowadzenie minimalnego poziomu energii ze źródeł odnawialnych w budynkach. Komisja zbada również, w jaki sposób zasoby budżetowe UE wraz z dochodami z unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) mogłyby zostać wykorzystane do finansowania krajowych programów efektywności energetycznej i oszczędności ukierunkowanych na grupy o niższych dochodach. Dalej rozwijane będą ramy ekoprojektu w celu zapewnienia energooszczędnych produktów wykorzystywanych w budynkach oraz zachęcania do ich stosowania.

Fala renowacji ma na celu nie tylko zwiększenie efektywności energetycznej i neutralności klimatycznej istniejących budynków. Może ona doprowadzić do szeroko zakrojonej transformacji naszych miast i środowiska zbudowanego. Może być też okazją do rozpoczęcia przyszłościowego procesu, którego celem jest połączenie stylu z zasadami zrównoważonego rozwoju. Zgodnie z zapowiedzią przewodniczącej Ursuli von der Leyen Komisja zainicjuje nowy europejski Bauhaus – platformę wspierającą europejską estetykę, łączącą efektywność z pomysłowością. W nowej zrównoważonej przyszłości to, co artystyczne, ma być znów przystępne cenowo.

Kryzys związany z COVID-19 uwidocznił znaczenie budynków w codziennym życiu i ich słabe strony. Przez cały czas trwania pandemii dom stał się głównym miejscem spędzania czasu dla milionów Europejczyków: biurem dla pracujących zdalnie, prowizorycznym żłobkiem, przedszkolem lub szkołą dla dzieci, a dla wielu osób także centrum zakupów online lub rozrywki.

Inwestowanie w budynki może stanowić bardzo potrzebny impuls dla sektora budowlanego i całej gospodarki. Prace renowacyjne tworzą miejsca pracy i inwestycje oparte często na lokalnych łańcuchach dostaw, generują popyt na energooszczędny sprzęt, zwiększają odporność na zmianę klimatu i podnoszą wartość nieruchomości w perspektywie długoterminowej.

Aby osiągnąć cel redukcji emisji o przynajmniej 55 proc. do 2030 r., zaproponowany przez Komisję we wrześniu 2020 r., UE musi ograniczyć emisje gazów cieplarnianych z budynków o 60 proc., ich zużycie energii o 14 proc., a zużycie energii na ogrzewanie i chłodzenie o 18 proc.

Polityka i finansowanie UE już wywarły pozytywny wpływ na efektywność energetyczną nowych budynków, które zużywają obecnie zaledwie połowę energii, którą zużywają budynki zbudowane ponad 20 lat temu. 85 proc. budynków w UE zostało jednak wybudowanych ponad 20 lat temu, a 85–95 proc. budynków ma nadal stać w 2050 r. Aby dostosować je do podobnych norm, potrzebna jest fala renowacji.

Źródło: www.ec.europa.eu

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!