Agenda Miejska - w kierunku przyjaznych i neutralnych klimatycznie miast

Miasta są obszarem szczególnie wrażliwym, w którym koncentrują się najpilniejsze współcześnie wyzwania ekologiczne. Wysoki poziom urbanizacji w Polsce oznacza, że zmiany klimatu będą miały wpływ na dynamikę rozwoju miast, a tym samym na jakość życia ich mieszkańców.

"Fale upałów i miejskie wyspy ciepła, deszcze nawalne i towarzyszące im powodzie błyskawiczne, huraganowe wiatry - to są zagrożenia z którymi musimy się mierzyć. Dlatego też zwiększenie odporności na zmiany klimatu jest ogromnym wyzwaniem, decydującym o bezpieczeństwie i jakości życia mieszkańców, ale jednocześnie tworzy szansę i potencjał dla rozwoju bardziej zrównoważonego. Dążenie do neutralności klimatycznej wymaga od nas przemyślenia na nowo sposobu funkcjonowania naszych miast" - podkreślił szef resortu klimatu.

Ministerstwo Klimatu, a wcześniej Ministerstwo Środowiska, od kilku lat podejmuje działania na rzecz wsparcia ekologicznej i proklimatycznej transformacji miast, czego przykładem jest projekt "Miejskie Plany Adaptacji", w ramach którego 44 największe miasta w Polsce otrzymały diagnozę zagrożeń klimatycznych, w tym ocenę wrażliwości i podatności miast na negatywne konsekwencje zmian klimatu. Finalnym produktem projektu są pakiety działań adaptacyjnych dla każdego z miast.

Resort wspiera nie tylko dobre planowanie na poziomie lokalnym, ale również zapewnia konkretne instrumenty finansowe wspierające politykę miejską. W ostatnich latach miasta otrzymały kilkaset milionów złotych na realizację projektów na zagospodarowanie wód opadowych i rozwój zieleni miejskiej ze środków krajowych i unijnych. Efektem tego są konkretne, zrealizowane w miastach przedsięwzięcia, które poprawiają bezpieczeństwo i komfort życia mieszkańców, szczególnie w zakresie zagospodarowania wód opadowych.

Agenda Miejska ma poszerzyć działania, które były dotychczas prowadzone oraz zintegrowanie i odpowiednie dostosowanie narzędzi tak, aby zwiększyć ich efektywność.

"Kluczowym celem, jaki sobie stawiamy w ramach Agendy Miejskiej jest poprawa jakości życia mieszkańców. Wiemy, że ten cel zostanie osiągnięty tylko wtedy, kiedy plan działania wypracowany zostanie wspólnie z kluczowymi podmiotami kształtującymi politykę miejską" - podkreślił minister klimatu Michał Kurtyka.

Resort organizuje serię warsztatów miejskich - we wszystkich 16 miastach wojewódzkich. Po Warszawie, kolejne odbędą się w marcu i kwietniu.

W pierwszych warsztatach miejskich wzięli udział przedstawiciele wszystkich podmiotów, które projektują i wdrażają politykę miejską - organizacji pozarządowych, naukowców, ekspertów i samorządów.

Kluczowe 4 elementy Agendy Miejskiej

Docenienie dobrych praktyk

W ramach Agendy Miejskiej zostanie zbadany postęp miast w prowadzonej polityce ekologicznej. Zbierzemy i porównamy lokalne dane w obszarach: gospodarki odpadami, jakości powietrza, terenów zieleni, zrównoważonej mobilności i gospodarki wodno-ściekowej. Badanie przeprowadzone zostanie w dwóch kategoriach: miast do 100 tys. mieszkańców i powyżej 100 tys. mieszkańców.

Zorganizujemy także konkurs "Miasto z Klimatem", w którym nagrodzimy najlepszy projekt służący ochronie i adaptacji do zmian klimatu. Przeprowadzony zostanie również konkurs dla młodzieży szkół ponadpodstawowych na opracowanie Planu adaptacji do zmian klimatu dla terenu szkoły i jej najbliższej okolicy, którego organizatorem będzie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Zwycięski projekt otrzyma dofinansowanie na jego realizację.

Uruchomienie dodatkowych narzędzi wsparcia

Kolejnym elementem realizacji Agendy Miejskiej będzie uruchomienie dodatkowych narzędzi wsparcia, tj.: konkurs na zielono-niebieską infrastrukturę miejską (konkurs dotacji dla miast w zakresie inwestycji miejskich służących adaptacji do zmian klimatu oraz ochrony klimatu) oraz dodatkowe finansowanie inwestycji miejskich (dodatkowy nabór wniosków dotyczący zrównoważonych systemów gospodarowania wodami opadowymi z uwzględnieniem rozwiązań opartych na przyrodzie, w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020).

Przeprowadzimy konkursy na dofinansowanie projektów m.in. w zakresie zielono-niebieskiej infrastruktury w miastach, miejskich systemów ciepłowniczych, kogeneracji, ochrony ekosystemów, działań proklimatycznych w szkołach, w ramach Programu Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu ze środków Funduszy norweskich i EOG.

Uproszczenie przepisów i funkcjonujących programów

Zwiększona zostanie dostępność programu "Czyste Powietrze" m.in. uproszczenie wniosku i zasad przyznawania dotacji. Zaproponujemy również zmiany wspierające rozwój niskoemisyjnego transportu miejskiego.

Wypracowanie nowych rozwiązań

Chcemy wspólnie wypracować działania, jakie należy podjąć, aby poprawić jakość życia mieszkańców miast. Celem warsztatów, które przeprowadzimy w każdym województwie, będzie wypracowanie konkretnych rozwiązań, np.: inicjatyw legislacyjnych, mechanizmów finansowych, czy innych rozwiązań wspierających miasta.

Terminy warsztatów:

• 4 marca, Warszawa,   
• 10 marca, Białystok,   
• 12 marca, Łódź,   
• 17 marca, Gdańsk,   
• 18 marca, Bydgoszcz,   
• 25 marca, Poznań,   
• 26 marca, Gorzów Wlkp.,   
• 27 marca, Szczecin,   
• 1 kwietnia, Kraków,   
• 2 kwietnia, Rzeszów,   
• 7 kwietnia, Wrocław,   
• 16 kwietnia, Kielce,   
• 21 kwietnia, Opole,   
• 22 kwietnia, Katowice,   
• 27 kwietnia, Lublin,   
• 29 kwietnia, Olsztyn.

Źródło: Ministerstwo Klimatu

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!