Projekty fotowoltaiczne w Polsce – listopad 2022

Prezentujemy zestawienie mocy projektów gotowych do udziału w aukcjach z wolumenem zamawianych w aukcjach mocy. W Polskim systemie aukcyjnym kluczowe są aukcje na energię z farm wiatrowych i fotowoltaicznych. Na tegoroczne aukcje zaplanowane na 8 i 9 grudnia przewidziana jest moc projektów po 750 MW dla obu koszyków aukcyjnych, do 1 MW i powyżej 1 MW. Z uwagi na brak nowych projektów wiatrowych konkurencja w obu koszykach odbędzie się zasadniczo pomiędzy projektami PV.

Od roku, główną barierą w rozwoju projektów PV, w szczególności tych na potrzeby systemu aukcyjnego, są narastające problemy z uzyskaniem warunków przyłączenia do sieci. Pomimo masowych i lawinowo rosnących odmów wydania warunków przyłączenia projektów PV do sieci przez OSD w 2021 r., w ciągu trzech kwartałów bieżącego roku przybyło jednak 3,5 GW wydanych warunków przyłączenia. Jest to łączna moc o ponad połowę mniejsza niż uzyskana przez deweloperów w rekordowym roku 2021, ale wskazuje na pewne, ciągle niewykorzystane rezerwy sieciowe. Szacuje się, że łączna moc wydanych warunków na koniec roku 2022 będzie zbliżona do roku 2020.

Od początku systemu aukcyjnego w 2017 r. IEO monitoruje aktywność deweloperską w OZE. Przed każdą aukcją szacuje moc projektów wiatrowych, biogazowych i fotowoltaicznych na poszczególnych etapach rozwoju projektu. W szczególności przed każdą aukcją analizowane są liczby i moce projektów fotowoltaicznych z pozyskanymi pozwoleniami na budowę (PnB) i warunkami przyłączenia do sieci (WP), które mogą przystąpić do aukcji. Już w połowie 2018 roku w bazie danych IEO było 2 GW nowych projektów PV z warunkami przyłączenia do sieci, gotowych do przystąpienia do aukcji na energię z OZE. Przez ostatnie 4 lata została wykonana olbrzymia praca deweloperska, której nie towarzyszyły, odpowiednie do potrzeb i adekwatne do rządowych planów aukcyjnych, prace na rzecz zwiększania możliwości przyłączeniowych do sieci elektroenergetycznej.

Duża liczba wydanych warunków przyłączeń pomimo masowych odmów

Wg najnowszej bazy danych IEO, projektów fotowoltaicznych o mocy nie większej niż 1 MW z pozyskanymi warunkami przyłączenia do sieci OSD jest na rynku ponad 5,6 GW, a o mocy większej niż 1 MW, w tym dużych projektów z warunkami przyłączenia do sieci wydanymi przez PSE, około 12 GW. Wysoka dynamika przyrostu wydawanych nowych warunków przyłączenia 2022 została gwałtowne wyhamowana, ale rosną moce projektów gotowych do realizacji, także w systemie aukcyjnym.

W bieżącym roku jest jednak więcej umów o przyłączenie do sieci, co świadczy o realnie wysokim stanie zaawansowania projektów. Duży stosunek umów przyłączeniowych z tegoroczną datą w odniesieniu do nowych warunków przyłączenia może świadczyć o dużej aktywności deweloperskiej związanej z koniecznością realizacji projektów z wygranymi aukcjami w 2020 roku i/lub chęcią ich sprzedaży na rynku. Nie można bowiem zmienić właściciela warunków przyłączenia, natomiast w przypadku podpisanej umowy z OSD jest to już możliwe.

Ceny referencyjne dla źródeł PV są o ok. 10% wyższe od ubiegłorocznych i wynoszą 375 zł/MWh dla projektów do 1 MW i 355 zł/MWh dla wielkoskalowych projektów PV. W tegorocznej aukcji projekty PV nie będą musiały zawzięcie konkurować z tańszymi projektami wiatrowymi ponieważ system aukcyjny w 2021 r. wyczerpał wolumen projektów wiatrowych, które uzyskały pozwolenie na budowę przed 2016r., a nowe projekty, bez liberalizacji zasady „10H”, nie mogą być doprowadzone do etapu gotowości do aukcji. W ubiegłym roku w obu rundach aukcji nie było dużej nadpodaży projektów zarówno w „dużym”, jak i „małym” koszyku aukcyjnym. Projekty, które nie były zwycięskie, to w większości te, które odpadły na skutek regulaminowego odcięcia 20% ofert o najwyższych cenach.

Mniej pozwoleń na budowę farm PV

Dotychczasowy roczny cykl zdobywania (narastania liczby) pozwoleń na budowę (2–3 miesiące przez terminem aukcji) został zmieniony na bardziej równomierny, tak jak to miało miejsce przed 2016 r. w systemie zielonych certyfikatów (first come, first serve), co w samo w sobie jest korzystnym zjawiskiem.

W bieżącym roku inwestorzy farm PV stają przed wyborem, czy decydować się na wejście ze swoją ofertą w system aukcyjny, czy też wybrać inną formę sprzedaży energii, jak np. zawarcie umowy PPA czy sprzedaż na rynku. Ceny referencyjne są (jeszcze) znacznie niższe od tegorocznych cen rynkowych, co mogło zniechęcać oferentów do skorzystania z aukcyjnego systemu wsparcia. Ale zmienność cen jest na tyle duża, a ich prognozy na tyle nieprzewidywalne, że – wbrew wcześniejszym założeniom biznesowym – może być dużo chętnych chcących skorzystać z bezpiecznego systemu aukcyjnego zapewniającego oferowaną cenę na 15 lat. Przy rosnącej inflacji istotne jest również, iż cena aukcyjna podlega rocznej indeksacji. Entuzjazm inwestorów chcących wejść z energią produkowaną z PV na rynek mogły dodatkowo ostudzić ustawa październikowa o maksymalnych cenach energii i listopadowe rozporządzenie w sprawie limitu cen energii dla wytwórców energii z OZE.

Co jeszcze pokazuje nowa baza danych projektów PV?

Łącznie, wg. IEO, na rynku jest ponad 19 GW nowych projektów z ważnymi warunkami przyłączenia do sieci. Baza danych zawiera ponad 5 GW projektów mających jednocześnie warunki przyłączenia i zidentyfikowane pozwolenie na budowę wraz z nazwą inwestora.

Wraz z rozwojem rynku fotowoltaiki zmienia się również skala rozwijanych projektów. Przybywa projektów wielkoskalowych farm PV. Projektów o mocach od 500 do 1000 kW jest ponad 5 GW, a o mocach powyżej 1 MW jest około 12 GW. Baza IEO identyfikuje już ponad 14 projektów o mocach wyższych niż 100 MW. Największym potencjałem wydanych warunków przyłączeń do sieci wykazała się ENEA Operator, a pozostałe OSD plasują się na zbliżonym poziomie.

Więcej szczegółowych informacji o rynku projektów fotowoltaicznych w Polsce można znaleźć w najnowszej aktualizacji baz danych IEO. Baza danych zawiera 9045 projektów PV. Zidentyfikowano aż 3612 projektów z rozpoznanym inwestorem o łącznej mocy 7,13 GW. Wśród największych deweloperów znajdują się PRO VENTO ENERGIA, R.Power oraz AP OZE.

Źródło: IEO

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!