Materiały do systemów ociepleń ETICS

Odpowiadając na to pytanie, skupimy się na produktach wykorzystywanych do wykonywania elewacji w systemie ETICS (dawniej zwanym metodą BSO, lekką-mokrą).

Wymagania prawa budowlanego

System ETICS składa się z zaprawy klejowej, materiału izolacyjnego, zaprawy i siatki zbrojącej, środka gruntującego oraz wyprawy tynkarskiej. Aby ocieplenie było trwałe, architekt przygotowujący projekt techniczny powinien na wstępie przeprowadzić analizę, która obejmuje m.in.:

• lokalizację obiektu,
• kształt obiektu, powierzchnię ścian, planowaną kolorystykę,
• stan techniczny obiektu, w tym stan oraz jakość podłoża,
• kompletność dokumentacji wybranego systemu ociepleń,
• audyt energetyczny,
• analizę istniejących przepisów.

Zgodnie z założeniami wskazanymi w art. 20 ustawy Prawo budowlane [1] każde zaproponowane rozwiązanie musi spełniać rygorystyczne uwarunkowania wskazane w szczegółowych instrukcjach, normach, ustawach i rozporządzeniach. Art. 5 tejże ustawy jasno wskazuje, że budynek oraz elementy z nim związane powinny być zaprojektowane oraz wykonane w sposób gwarantujący spełnienie wymagań dotyczących bezpieczeństwa konstrukcji, wymagań ppoż., wymogów dotyczących ochrony środowiska, izolacyjności akustycznej oraz cieplnej. Są to tak zwane wymagania podstawowe. W związku z tym wydaje się oczywiste, że wyroby budowlane powinny mieć cechy, które prawidłowo zaprojektowanym budynkom umożliwiają spełnienie owych podstawowych wymagań.

Deklaracja zgodności i aprobata techniczna

Warto tutaj wspomnieć, że ustawodawca, mówiąc o wyrobie budowlanym, ma na myśli wyrób pojedynczy lub zestaw wyrobów, które w postaci przetworzonej zostają wprowadzone do obrotu w celu wbudowania w sposób trwały w strukturę budynku na terytorium Polski. Oczywiście, omawiane produkty do wykonywania elewacji tworzą zestaw wyrobów często określany mianem systemu. Aby produkty tego systemu spełniały podstawowe wymagania, ich producenci muszą deklarować ich zgodność z właściwym dokumentem odniesienia, wydając krajową deklarację zgodności – obowiązek taki nakłada nowa, powstała po wejściu Polski do Unii Europejskiej, ustawa o wyrobach budowlanych [2]. Wzór krajowej deklaracji zgodności określony został w rozporządzeniu w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych [3].

W przypadku systemów ociepleń ocena zgodności opiera się na systemie 2+, który obliguje producenta do wykonywania:

• wstępnych badań typu,
• zakładowej kontroli produkcji,
• badania próbek w zakładzie produkcyjnym,
• uzyskania certyfikatu zakładowej kontroli produkcji wydawanego przez akredytowaną jednostkę.

O tym, że na systemowe produkty producent wydał krajową deklarację zgodności, a więc gwarantuje ich jakość, świadczy umieszczenie na opakowaniu znaku budowlanego B bądź znaku CE. Znak budowlany B oznacza, że producent deklaruje zgodność wyrobu na podstawie polskiej normy (PN) lub krajowej Aprobaty Technicznej. Oznakowanie CE wskazuje natomiast, że krajowa deklaracja zgodności wystawiona została do normy zharmonizowanej (PN-EN) bądź do Europejskiej Aprobaty Technicznej. Deklarowanie zgodności do Aprobaty Technicznej występuje każdorazowo, gdy dany wyrób budowlany nie jest objęty polską lub europejską normą. Aprobata Techniczna wydawana jest przez Instytut Techniki Budowlanej na 5 lat.

W aprobacie znajdziemy informacje dotyczące cech poszczególnych komponentów systemu, ich zużyć, granulacji, proporcji mieszania z wodą oraz ich właściwości technicznych i wymogów, jakie się im stawia. Przedstawione są w niej szczegółowe wyniki badań dla poszczególnych układów oraz klasyfikacje ogniowe. Z punktu widzenia użytkownika najważniejszymi parametrami, które będą rzutować na jakość użytych zapraw klejowych, są przyczepność do podłoża oraz do materiału izolacyjnego. Przyczepność do płyt styropianowych > 0,1 MPa sprawia, że przy próbie oderwania styropianu od ściany rozwarstwi się on w swojej masie. A zatem przy prawidłowej aplikacji nie występuje jakiekolwiek zagrożenie związane z przyczepnością płyt izolacyjnych do podłoża. Bardzo ważną informacją są również straty prażenia. Konkretne wartości wskazane w aprobacie technicznej powiedzą nam, ile żywic, czyli najdroższego komponentu, dodał producent do swojego wyrobu. Inwestorom, którzy posiadają w swoich zasobach budynki narażone na mniejsze lub większe ryzyko wystąpienia uszkodzeń mechanicznych, z pewnością przydadzą się dane o odporności na uderzenie konkretnego wskazanego w aprobacie układu. Szczegółowa lektura Aprobaty Technicznej dostarcza jasnych wskazówek na temat informacji, które powinny znaleźć się na opakowaniu wyrobu.

Poprawne wykonawstwo

Oczywiście, dobrze wykonany projekt techniczny oraz poprawnie dobrane materiały stanowią połowę sukcesu. Druga połowa to prawidłowe wykonawstwo oparte na doświadczeniu, szczegółowe instrukcje systemodawców oraz ogólne zasady sztuki budowlanej. Problematyka związana z prawidłowym zaprojektowaniem oraz wbudowaniem systemu ETICS zawarta jest w instrukcji ITB nr 447/2009 [4] oraz w przygotowanych przez SSO „Wytycznych wykonawstwa, oceny i odbioru robót elewacyjnych z zastosowaniem zewnętrznych zespolonych systemów ocieplania ścian” [5] (dostępnych na stronie SystemyOcieplen.pl). W obu publikacjach opisane zostały w sposób wyczerpujący wszelkie zagadnienia dotyczące systemów ociepleń. Wszyscy uczestnicy procesu budowlanego odpowiedzialni za prawidłowe zaprojektowanie, wbudowanie oraz eksploatację systemów powinni potraktować tę publikację jako lekturę obowiązkową.

Podsumowanie

Na zakończenie należy dodać, że stosowanie niezgodnych z wymaganiami wyrobów budowlanych ma wielorakie, często trudne do przewidzenia konsekwencje. Stosowanie produktów nielegalnie wprowadzonych na rynek skutkuje:

• awariami budowlanymi,
• wyższymi kosztami budowy, np. zły dobór produktów chemii budowlanej powoduje niedostateczną przyczepność, właściwości aplikacyjne itp., co wymaga poprawek na wykonanych już ścianach,
• wyższymi kosztami eksploatacji budynku, np. ze względu na duże straty ciepła,
• przyspieszonymi remontami.

Literatura

1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tj. DzU z 2006 r. nr 156, poz. 1118).
2. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (DzU z 2004 r. nr 92, poz. 881 ze zm.).
3. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (DzU z 2004 r. nr 198, poz. 2041 ze zm.).
4. Instrukcja ITB nr 447/2009, „Złożone systemy izolacji cieplnej ścian zewnętrznych budynków ETICS. Zasady projektowania i wykonywania”. 
5. „Wytyczne wykonawstwa, oceny i odbioru robót elewacyjnych z zastosowaniem zewnętrznych zespolonych systemów ocieplania ścian”, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń, II wydanie, Warszawa 2006.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!