Izolacje termiczne zewnętrznych ścian budynków wykonywane od wewnątrz
Ocieplenia od wewnątrz | Ocieplenie wewnętrzne ścian
Izolacje termiczne zewnętrznych ścian budynków wykonywane od wewnątrz
Thermal insulations of external walls of buildings, performed in the inside
Archiwum autora
Wykonanie izolacji termicznej na zewnętrznej powierzchni ściany nie zawsze jest możliwe. W takich sytuacjach czasami ociepla się mury od strony wewnętrznej.
Zobacz także
Ultrapur Sp. z o.o. Pianka poliuretanowa a szczelność budynku
Wielu inwestorów, wybierając materiał do ocieplenia domu, kieruje się głównie parametrem lambda, czyli wartością współczynnika przewodzenia ciepła. Jest on jedynym zestandaryzowanym współczynnikiem, który...
Wielu inwestorów, wybierając materiał do ocieplenia domu, kieruje się głównie parametrem lambda, czyli wartością współczynnika przewodzenia ciepła. Jest on jedynym zestandaryzowanym współczynnikiem, który określa właściwości izolacyjne materiału. Jednocześnie jest współczynnikiem wysoce niedoskonałym – określa, jak dany materiał może opierać się utracie ciepła poprzez przewodzenie.
Rockwool Polska Termomodernizacja domu – na czym polega i jak ją zaplanować?
Termomodernizacja to szereg działań mających na celu poprawę energochłonności Twojego domu. Niezależnie od zakresu inwestycji, kluczowa dla osiągnięcia spodziewanych efektów jest kolejność prac. Najpierw...
Termomodernizacja to szereg działań mających na celu poprawę energochłonności Twojego domu. Niezależnie od zakresu inwestycji, kluczowa dla osiągnięcia spodziewanych efektów jest kolejność prac. Najpierw należy docieplić ściany i dach, aby ograniczyć zużycie energii, a dopiero potem zmodernizować system grzewczy. Dzięki kompleksowej termomodernizacji domu prawidłowo wykonanej znacznie zmniejszysz koszty utrzymania budynku.
Recticel Insulation Nowoczesne technologie termoizolacyjne Recticel w renowacji budynków historycznych
W dzisiejszych czasach zachowanie dziedzictwa kulturowego i jednoczesne dostosowanie budynków do współczesnych standardów efektywności energetycznej stanowi duże wyzwanie zarówno dla inwestora, projektanta...
W dzisiejszych czasach zachowanie dziedzictwa kulturowego i jednoczesne dostosowanie budynków do współczesnych standardów efektywności energetycznej stanowi duże wyzwanie zarówno dla inwestora, projektanta jak i wykonawcy. Niejednokrotnie w ramach inwestycji, począwszy już od etapu opracowywania projektu, okazuje się, że tradycyjne materiały izolacyjne i metody ich aplikacji nie są wystarczające, aby zapewnić właściwe parametry termiczne i należytą ochronę wartości historycznych budynku.
ABSTRAKT |
---|
W artykule omówiono warunki i konsekwencje izolacji od wewnątrz. Szczególną uwagę zwrócono na kryterium paroprzepuszczalności. Przedstawiono systemy o takim przeznaczeniu wykonane na bazie nowoczesnych materiałów termoizolacyjnych i porównano je z tradycyjnymi technologiami wykorzystującymi płyty termoizolacyjne z wełny mineralnej, styropianu oraz polistyrenu ekstrudowanego. |
This article discusses the conditions and consequences of insulation from the inside. Particular attention has been paid to the vapour permeability criterion. The article presents the systems intended for this purpose, manufactured on the basis of modern heat-insulating materials, and compares them with conventional technologies which utilise heat-insulating panels made of mineral wool, expanded polystyrene, and extruded polystyrene. |
Ciągle rosnące koszty ogrzewania budynków i wciąż zbyt wysoki poziom emisji dwutlenku węgla związanej z wytwarzaniem energii cieplnej powodują stałe zaostrzanie wymagań dotyczących przegród zewnętrznych budynków.
Z tego powodu w obiektach użytkowanych od wielu lat konieczne jest ocieplanie przegród zewnętrznych.
Zdecydowanie najlepszym sposobem ocieplenia jest wykonanie izolacji murów od strony zewnętrznej, co pozwala na ułożenie równej warstwy termoizolacji bez ryzyka powstania mostków cieplnych (w przypadku stropów czy ścian działowych).
Zazwyczaj możliwe jest też zastosowanie znacznych grubości warstwy ocieplenia i w konsekwencji uzyskanie bardzo wysokiej izolacyjności przegród.
Takie ocieplenie anuluje także dotychczasowe okresowe naprężenia konstrukcji budynku związane z nasłonecznieniem i zmianami temperatury powietrza, a także w znacznym stopniu zapobiega niepożądanemu nagrzewaniu pomieszczeń w okresie letnim.
Ponadto ocieplenie elewacji skutecznie zabezpiecza wszystkie instalacje umieszczone na jej powierzchni i w objętości murów przed infiltracją wilgoci, a przede wszystkim przed mrozem. Nie zawsze jednak izolację termiczną można wykonać na zewnętrznej powierzchni ściany.
Kryteria i konsekwencje zastosowania ocieplenia od wewnątrz
Ocieplenie murów od strony zewnętrznej może okazać się niemożliwe lub niepożądane w następujących sytuacjach:
- w przypadku elewacji obiektów historycznych o wartości zabytkowej, które często charakteryzują się bogactwem detali architektonicznych i są chronione przez obowiązujące prawo;
- w wypadku ścian zewnętrznych, które mają kosztowne wykończenie o wieloletniej trwałości (np. okładziny z kamienia naturalnego);
- jeśli z różnych względów jedynie część kubatury budynku wymaga poprawy warunków cieplno-wilgotnościowych i wykonanie ocieplenia zewnętrznego mogłoby wpłynąć niekorzystnie na jego efekt architektoniczny;
- jeśli obiekt zlokalizowany jest na granicy działki, a jednocześnie nie ma technicznej możliwości wykonania ocieplenia z zewnątrz (np. wąski przejazd) lub nie można uzyskać zgody sąsiada na wykonanie takiego ocieplenia ściany przylegającej do jego posesji;
- w wypadku gęstej zabudowy – jeśli istnieje konieczność pozostawienia istniejących szerokości przejść i przejazdów między budynkami;
- jeśli konieczne jest zróżnicowanie grubości ocieplenia, np. na poszczególnych kondygnacjach różniących się grubością lub rodzajem murów;
- w obiektach używanych okresowo, w których konieczne jest szybkie uzyskanie wymaganej temperatury wnętrza (np. sakralnych czy wystawowych).
Czasem więc jedynym rozwiązaniem jest ocieplenie ścian od strony wnętrza, choć jest ono zawsze mniej korzystne niż ocieplenie od zewnątrz.
Ocieplenie od wewnątrz jest kosztowne i kłopotliwe technicznie, przez co skuteczna eliminacja mostków cieplnych może być nawet niemożliwa. Często wiąże się też ono z pewnymi ograniczeniami walorów użytkowych wnętrza.
Ocieplanie od strony wnętrza może wiązać się również z negatywnymi skutkami, np. gdy po wewnętrznej stronie ściany zostanie zastosowana tradycyjna izolacja termiczna lub będzie niewłaściwie wykonana – w takiej sytuacji najczęściej występuje wykraplanie w przegrodzie dyfundującej przez nią pary wodnej.
Przeważnie dochodzi do tego na styku izolacji cieplnej i ściany zewnętrznej. Wówczas, zależnie od warunków cieplno-wilgotnościowych panujących w pomieszczeniu, parametrów technicznych przegrody i sposobu wykończenia jej powierzchni wewnętrznej, w krótszym lub dłuższym czasie dochodzi do znacznego pogorszenia komfortu użytkowego takiego wnętrza. Zwiększa się wilgotność względna powietrza, co grozi pojawieniem się pleśni i grzybów.
Warto pamiętać, że ocieplenie od strony wnętrza sprawia, że ściany zewnętrzne przestają akumulować ciepło, które dotychczas było przejmowane z ogrzewanej kubatury, co w sposób niekorzystny wpływa na mikroklimat pomieszczeń.
W takich warunkach zimą po wyłączeniu ogrzewania pomieszczenie w krótkim czasie ulega znacznemu wychłodzeniu. Ponadto przewody wodne i kanalizacyjne umieszczone w murze mogą zamarzać, nawet jeśli przed ociepleniem do tego nie dochodziło.
Izolacja cieplna wykonywana od wewnątrz w określonym stopniu zmniejsza także powierzchnię użytkową i kubaturę wnętrz. Pewną zaletą jest natomiast możliwość jej wykonywania niezależnie od warunków pogodowych.
Ocieplenie wewnętrzne ścian – rozwiązania
Można wyróżnić dwie grupy rozwiązań ocieplenia wewnętrznego ścian:
- tradycyjne, w których stosowane są klasyczne materiały termoizolacyjne z uwzględnieniem rozwiązań technicznych pozwalających zapobiegać zawilgoceniu przegrody,
- rozwiązania na bazie nowoczesnych materiałów termoizolacyjnych, często przeznaczonych do ociepleń przegród od strony wewnętrznej.
Technologia tradycyjna
W technologii tej stosowane są przede wszystkim trzy podstawowe płyty termoizolacyjne: z wełny mineralnej, styropianu oraz polistyrenu ekstrudowanego. Na ocieplanej powierzchni wykonywana jest lekka podkonstrukcja z systemowych profili metalowych, alternatywnie – pojedynczy lub podwójny (w układzie prostopadłym) ruszt z łat drewnianych.
Następnie przestrzeń między elementami podkonstrukcji wypełnia się płytami termoizolacyjnymi w sposób możliwie najbardziej ścisły. Ruszt wypełniony warstwą izolacji cieplnej jest w końcu zamykany poszyciem z płyt gipsowo-kartonowych, cementowo-włóknowych lub podobnych.
Ocieplenie tego rodzaju powinno być szczelnie osłonięte warstwą skutecznej paroizolacji, co jest niezwykle trudne do osiągnięcia, biorąc pod uwagę specyfikę stosowanych łączników budowlanych.
Poza tym niełatwo w sposób tradycyjny ocieplić ościeża otworów okiennych i drzwi, czasem jest to wręcz niemożliwe ze względu na brak miejsca do wbudowania niezbędnych warstw ocieplenia.
Roboty tego rodzaju należy wykonywać bardzo dokładnie, wymagany jest także szczególnie skrupulatny nadzór. Jakiekolwiek uchybienia w tym zakresie zawsze doprowadzają do zawilgocenia, a następnie zagrzybienia wnętrz. Wszystko to w niekorzystny sposób wpływa na skuteczność oraz trwałość ocieplenia wewnętrznego wykonywanego w tradycyjny sposób.
Nowe technologie
W ociepleniach od strony wnętrza wykonywanych z zastosowaniem nowych technologii należy rozróżnić dwa zasadnicze nurty oparte na całkowicie przeciwstawnych ideach:
- ocieplenia ze szczelną barierą paroizolacyjną od strony wnętrza,
- systemy, które gwarantują swobodny przepływ strumienia dyfuzji przez przegrodę.
Systemy z barierą paroizolacyjną od strony wnętrza
W szczelnych systemach z barierą paroizolacyjną stosowane są najczęściej płyty ociepleniowe z pianki poliuretanowej (fot. 1) o bardzo niskim współczynniku przewodzenia ciepła λ = 0,23–0,30 W/(m·K), jedno- lub obustronnie pokryte paroizolacyjną powłoką metaliczną, a w niektórych przypadkach dodatkowo od strony wewnętrznej warstwą płyty gipsowo-kartonowej.
Dostępne płyty ociepleniowe mają z reguły grubości 20–120 mm i mocowane są na podłożu za pomocą profili listwowych. Mogą też być klejone bezpośrednio do podłoża.
Po zamocowaniu płyt termoizolacyjnych ich styki są zamykane przed dyfuzją pary wodnej samoprzylepną taśmą uszczelniającą (fot. 2, 3), a następnie, podobnie jak w bezspoinowej technologii elewacyjnej ETICS, wykonywane są tynki cienkowarstwowe: podkładowy z siatką z włókna szklanego i tynk wierzchni.
Zdecydowanie rzadziej są to cienkie arkusze grubości 4–7 mm czy tzw. tapety ocieplające grubości 3–4 mm, których powierzchnię, zgodnie z instrukcją stosowania, po wklejeniu należy wyłącznie tapetować lub od razu malować.
Zdarza się, że według producenta płyt ociepleniowych typu XPS o minimalnej przepuszczalności pary wodnej dodatkowa paroizolacja jest zbędna, a wystarczy jedynie uszczelnienie spoin tych płyt taśmą samoprzylepną.
Systemy ociepleniowe z paroizolacją od strony wnętrza sprawdzają się najlepiej w obiektach o wysokiej wilgotności (np. basenach, budynkach produkcyjnych o technologii mokrej itp.).
W związku z całkowitym uniemożliwieniem dyfuzji pary wodnej przez powierzchnię ścian budynku ocieplonego w taki sposób należy zapewnić najwyższą efektywność jego instalacji wentylacyjnej.
Mankamentem tego typu rozwiązań jest ryzyko rozszczelnienia (uszkodzenia) paroizolacji w trakcie użytkowania, a w efekcie, w mniejszym lub większym stopniu, zakłócenie prawidłowego funkcjonowania przegrody.
Systemy z klimatycznymi płytami termoizolacyjnymi
Drugą grupą nowoczesnych ociepleń wewnętrznych są systemy, w których stosowane są płyty termoizolacyjne o porowatej strukturze i wysokiej przepuszczalności pary wodnej (fot. 4), określane często jako płyty klimatyczne lub hydroaktywne. Są to najczęściej płyty wapienno-krzemianowe, perlitowe lub z autoklawizowanego betonu komórkowego.
Charakteryzują się na ogół niewielką gęstością (100–130 kg/m3). Współczynnik przewodzenia ciepła λ tego materiału mineralnego osiąga wartość 0,042–0,045 W/(m·K), a jedynie w wypadku płyt o wyższej gęstości wzrasta do ok. 0,060 W/(m·K).
Jednocześnie współczynnik przepuszczalności pary wodnej δ takich płyt nie przekracza wartości 5–6. Co ważne, w zakresie reakcji na ogień mineralne bloczki ociepleniowe są klasyfikowane jako niepalne (klasa A1).
Płyty ociepleniowe są całopowierzchniowo przyklejane do podłoża ścian lub sufitu przy użyciu systemowej zaprawy klejowej i z reguły nie wymagają dodatkowego mocowania mechanicznego. Są one najczęściej dostępne w grubościach 50–200 mm, a czasem także 15 mm – takie płyty przeznaczone są do ocieplania ościeży.
Po wklejeniu warstwa płyt ociepleniowych pokrywana jest cienkowarstwowym tynkiem podkładowym zbrojonym siatką z włókna szklanego, a następnie wierzchnim tynkiem strukturalnym, który może być wykończony wewnętrzną powłoką malarską. Zarówno tynki (wyłącznie mineralne), jak i farby (przeważnie silikatowe) stosowane w systemach tego rodzaju mają najwyższą przepuszczalność pary wodnej.
W jednym wypadku warstwą termoizolacji hydroaktywnej są płyty z pianki PU z perforowaną siecią otworów kapilarnych wypełnionych paroprzepuszczalną masą mineralną. Także w tym systemie wykończeniem powierzchni są mineralne tynki cienkowarstwowe.
Prawidłowe funkcjonowanie ocieplenia tego typu wymaga wysokiej paroprzepuszczalności pozostałych warstw przegrody. Jest więc ono zdecydowanie mniej efektywne lub całkowicie mija się z celem w przypadku elewacji wykończonych blachą, elementami z tworzyw sztucznych, okładziną z kamienia o znacznej gęstości, okładziną klinkierową itp.
W wypadku pomieszczeń mieszkalnych lub przeznaczonych na długotrwały pobyt ludzi, ze względu na naturalną regulację wilgotności wnętrza wynikającą ze swobodnego przepływu pary przez warstwy ocieplenia, jest to rozwiązanie korzystniejsze niż ocieplenie z paroizolacją. Niepalność takiego ocieplenia powoduje ponadto, że może być ono stosowane także w obrębie dróg ewakuacyjnych, klatek schodowych itp.
Podsumowanie
Sposób ocieplenia ściany budynku od strony wnętrza zależy od kilku czynników: przede wszystkim od jego przeznaczenia i od tego, z jakiego materiału są wykonane ściany zewnętrzne. Bardzo ważne jest uwzględnienie ich paroprzepuszczalności.
Przegroda ocieplana od strony wnętrza powinna być wcześniej poddana szczegółowej analizie, która uwzględni oddziaływanie wszystkich czynników wpływających na gęstość i rozkład przenikającego przez nią strumienia dyfuzji pary wodnej.
Dopiero na bazie wyników takiej analizy można określić odpowiedni rodzaj materiału termoizolacyjnego, właściwą grubość jego warstwy, sposób wykończenia powierzchni wewnętrznej i pozostałe rozwiązania detali ocieplenia.
Podczas ocieplania ścian od strony wnętrza zawsze wymagane jest perfekcyjne zabezpieczenie powierzchni elewacyjnej powłoką o możliwie najwyższej przepuszczalności pary wodnej i jak najniższej nasiąkliwości. W przeciwnym razie stan techniczny przegrody będzie się pogarszał znacznie szybciej niż w elewacji nieocieplonej.
Jeśli ściany będą izolowane od wewnątrz pomieszczeń, należy zadbać również o odpowiednią ochronę instalacji, np. wodnej i kanalizacyjnej, które pozostaną po zewnętrznej stronie termoizolacji. Ponadto należy w sposób szczególny zadbać o sprawność i odpowiednią wydajność instalacji wentylacyjnej obiektu.