Page 28 - IZOLACJE 1/2023

Prawo, ekonomia, rynek

Etap 1 – zalecany (projekt koncepcyjny) przez pięć lat. Na podstawie danych szczegółowych z deklaracji EPD
Jest to najmniej dokładny poziom oceny, ponieważ obejmuje głównie opracowywane są także dane generyczne.
parametry jakościowe na wczesnym etapie realizacji. Ocena cyklu Jeżeli na etapie projektu znany jest konkretny wyrób, który znaj-
życia budynku wykonana na tym etapie ma na celu przedstawienie al- dzie zastosowanie w realizacji inwestycji, warto skorzystać z danych
ternatywnych rozwiązań dla projektu koncepcyjnego oraz zidentyfiko- dotyczących emisji dwutlenku węgla specyficznych dla danego
wanie elementów budynku, które najbardziej przyczyniają się do emi- produktu. Deklaracje EPD dostarczają szczegółowych informacji
sji gazów cieplarnianych. Wyniki oceny cyklu życia przeprowadzonej o wpływie materiału lub produktu na środowisko, w tym informa-
na tym etapie powinny być podstawą do sformułowania wytycznych cję o współczynnikach emisji dwutlenku węgla w fazach A1–A3.
dla dalszych faz projektu. Dzięki temu ocena cyklu życia budynku Informacje z EPD można również wykorzystać do określenia, które
przeprowadzona na tak wczesnym etapie może w największym stop- produkty powinny być stosowane w celu spełnienia oczekiwanych
niu przyczynić się do minimalizacji śladu węglowego przedsięwzięcia. założeń. Deklaracje EPD można znaleźć na stronach internetowych
producentów wyrobów oraz instytucji zajmujących się ich opracowy-
Etap 2 – obowiązkowy (projekt techniczny – budowlany waniem i rozpowszechnianiem, np.
– lub przetargowy) » Instytut Techniki Budowlanej,
Ocenę cyklu życia wykonuje się na tym etapie w oparciu o komplet- » ECO Platform,
ną dokumentację wielobranżową, opracowaną dla przedsięwzięcia » ÖKOBAUDAT,
oraz często szczegółowe modele BIM. Etap ten umożliwia dość pre- » Environdec,
cyzyjną ocenę ilościową zaprojektowanych rozwiązań oraz przyjęcie » Institut Bauen und Umwelt,
realistycznych scenariuszy dotyczących procesu realizacji. Wyniki » BRE Green Book Live,
oceny cyklu życia budynku otrzymane na tym etapie mogą np. po- » Transparency Catalog,
móc w określeniu dodatkowych kryteriów wyboru dla wyspecyfiko- » Climate Earth,
wanych w projekcie materiałów. » EPD Ireland,
» Carbon Leadership Forum.
Etap 3 – zalecany (etap budowy i powykonawczy)
Na tym etapie możliwe jest uwzględnienie dokładnej ilości, pocho- Komentarze i zalecenia
dzenia i typu użytych materiałów na podstawie projektu powykonaw- Należy zwrócić uwagę na to, że przytoczone strony internetowe
czego oraz pomiarów i ewidencji prowadzonych przez generalnego zawierają deklaracje EPD opracowane dla wyrobów wytwarzanych
wykonawcę. Obliczenie wejściowego śladu węglowego na tym etapie w różnych krajach. Miejsce produkcji wyrobu może mieć istotny
może stanowić weryfikację założeń przyjętych do oceny cyklu ży- wpływ na wartości emisji dwutlenku węgla.
cia przeprowadzonej na etapie wcześniejszym. Z uwagi na swoją » EPD często zawierają tylko moduły A1–A3, dlatego należy za-
przydatność dla przyszłych realizacji zaleca się, aby wszędzie tam, chować ostrożność, jeśli łączy się dane z EPD z innymi źródłami,
gdzie jest to możliwe, obliczenie wbudowanego śladu węglowego które mogą zawierać dodatkowe moduły (np. A–C). W celu po-
budynku było obowiązkowym elementem prac zleconych general- równania ze sobą takich danych konieczne będzie uzupełnienie
nemu wykonawcy. braków (lub przynajmniej zwrócenie na nie uwagi).
Z uwagi na rangę projektu budowlanego i jego uregulowanie » Norma EN 15804 wymaga obecnie, aby EPD dla wyrobów
w prawie budowlanym, zalecenia przedstawione w dalszej części i materiałów budowlanych zawierała deklaracje modułów A1–A3,
rozdziału odnoszą się w głównej mierze do ocen cyklu życia budynku C1–C4 i D. Zwiększy to dostępność danych dla modułów C i D
przeprowadzanych właśnie w ramach etapu projektu budowlanego, i może zostać włączone do obliczeń emisji dwutlenku węgla w ca-
zatem na etapie 2 wg nomenklatury systemu Level(s). łym okresie użytkowania, pod warunkiem że wszystkie materiały
Warto jednak zauważyć, że: i wyroby będą rozpatrywane w ten sam sposób.
» oszacowanie śladu węglowego na wcześniejszych etapach projek- Źródła danych stosowanych w analizach LCA zależą w dużej mie-
tu jest wyjątkowo wartościowe z punktu widzenia dekarbonizacji rze od tego, na jakim etapie dokonywana jest ocena budynku. Infor-
inwestycji i może być dodatkowo premiowane przez różne syste- macje potrzebne do oceny można podzielić na następujące kategorie:
my oceny wielokryterialnej budynków, » Dane ogólne (wskaźniki) – typowe dla danego rodzaju budynku
» oszacowanie śladu węglowego na etapie budowy, z uwagi oraz użytych materiałów budowlanych. Są to wartości określone
na największą dostępność informacji odnośnie przebiegu procesu na podstawie wcześniejszych przeprowadzonych, bardziej szcze-
i ostatecznie zastosowanych rozwiązań, ma największą wartość gółowych analiz dla obiektów referencyjnych.
badawczą i tym samym może przyczynić się pośrednio do obni- » Zagregowane dane dla głównych elementów budynku – mogą
żenia śladu węglowego kolejnych inwestycji. odnosić się one przykładowo do wybranych elementów budynku,
takich jak jego konstrukcja, przegrody zewnętrzne, wewnętrzne,
Źródła danych materiałowych instalacje budynkowe itd. Dane te mogą pochodzić z analizy
W celu zapewnienia porównywalności wyników ocen cyklu życia wybranego reprezentatywnego fragmentu budynku i posłużyć
budynków w obliczeniach przeprowadzanych od etapu projektu do ekstrapolacji wyników dla całego obiektu. Dane te są szcze-
budowlanego, należy korzystać z deklaracji EPD, zgodnych z nor- gólnie przydatne na etapie koncepcji, przy porównaniu różnych
mą PN EN 15804 oraz ze zweryfikowanych danych uśrednionych wariantów projektu.
(generycznych). Deklaracje EPD dostarczają informacje dotyczące » Dane generyczne – informacje uśrednione zebrane dla jednego
materiałów, wyrobów budowlanych oraz urządzeń w kontekście ich produktu lub elementu budynku na podstawie informacji od róż-
wpływu na środowisko. Należy pamiętać jednak, aby deklaracje nych producentów. Przydatne są na każdym etapie projektu.
były aktualne – na pierwszej stronie powinna znajdować się data » Szczegółowe dane – najczęściej stosowane na zaawansowa-
weryfikacji oraz termin ważności dokumentu. Są one zwykle ważne nych etapach procesu projektu lub w trakcie budowy. Zawarte

28 nr 1/2023