Page 68 - IZOLACJE 1/2024

Materiały i technologie

CRS MC MC MC CC CDC LDC CDC LDC MC MC CDC LDC LDC
2-s 2-s 2-s 2-s 2-s 2-s VSD VSD 2-s 2-s 2-s 2-s VSD
Napęd (wartość x)
(1,2) (1,2) (1,2) (1,2) (1,2) (1,2) (2) (2) (1,2) (1,2) (1,2) (1,2) (2)
Sprawność temp., η t 0,5 0,6 0,85 0,85 0,85 0,85 0,9 0,9 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
JPM, W/(m 3 /h) 0,28 0,28 0,28 0,28 0,28 0,28 0,17 0,28 0,28 0,28 0,28 0,28 0,14
JZE, kWh/(m 2 · a) –23,9 –27,1 –35,1 –35,8 –37,3 –40,3 –42,1 –42,8 –8,0 –10,1 –14,3 –22,7 –26,0
Klasa JZE C B A A A A A+ A+ F E E E B
TABELA 1. Wpływ sterowania i innych czynników na jednostkowe zużycie energii JZE i klasę efektywności energetycznej centrali.
Oznaczenia: MC – sterowanie ręczne, CRS = 1; CC – sterowanie wg harmonogramu, CRS = 0,95; CDC – centralne sterowanie wg potrzeb, CRS = 0,85;
LDC – lokalne sterowanie wg potrzeb, CRS = 0,65; 2-s – wentylator z dwustopniową regulacją prędkości, x = 1,2; VSD – wentylator z płynną regulacją prędkości, x = 2

3
Dla urządzeń kanałowych badania należy prowadzić zgodnie JPM – jednostkowy pobór mocy, kW/(m /h);
z normą PN-EN 13141-7:2021 [17], a dla urządzeń bezkana- t h – liczba godzin w sezonie grzewczym, h;
łowych – zgodnie z normą PN-EN 13141-8:2022 [18]. Warto ΔΤ h – średnia wartość różnicy między temperaturą wewnątrz
podkreślić, że do określenia temperaturowej sprawności odzysku (19°C) a temperaturą na zewnątrz w sezonie grzewczym, pomniej-
ciepła nie wolno stosować normy PN-EN 308 [19], co w prze- szona o wartość korekcyjną 3 K w celu uwzględnienia zysku ciepła
szłości miało miejsce w niektórych krajach. z energii słonecznej i ze źródeł wewnętrznych, K;
» Poziom mocy akustycznej (L WA ) należy zmierzyć i podać η h – średnia efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń, –;
dla każdej mieszkaniowej centrali wentylacyjnej, natomiast c air – jednostkowa wydajność grzewcza powietrza o stałym ciśnie-
dla urządzeń bezkanałowych nie może ona przekraczać 40 dB niu i stałej gęstości, kWh/(m · K);
3
przy wartości odniesienia przepływu powietrza. Poziom mocy q ref – referencyjny stopień naturalnej wentylacji w przeliczeniu
akustycznej wyznacza się według normy: PN-EN ISO 9614-2 na m ogrzewanej powierzchni, (m /h)/m ;
3
2
2
[20], PN-EN ISO 3744, PN-EN ISO 3746,PN- EN ISO 3743- η t – sprawność cieplna układu odzysku ciepła, –;
1 lub PN-EN ISO 3741, przy czym najmniej kosztowna jest Q defr – ilość energii grzewczej zużywanej rocznie do odszra-
2
metoda zgodna z normą PN-EN ISO 9614-2 [20], z pomiarem niania 1 m ogrzewanej powierzchni, kWh/m /rok; wyznaczana
2
natężenia dźwięku. przy zastosowaniu zmiennoprądowego elektrycznego ogrzewania
» Maksymalne zewnętrzne i wewnętrzne przecieki lub przeniesienia rezystancyjnego.
między strumieniami powietrza, które wpływają na sprawność Na JZE szczególny wpływ ma czynnik rodzaju sterowania (CRS)
temperaturową odzysku ciepła i wiarygodność pomiarów, można – im niższa jest jego wartość, tym niższy wskaźnik JZE:
zbadać zgodnie z normą PN-EN 13141-7:2021. Co ważne, » 1 dla sterowania bez funkcji sterowania według potrzeb;
wpisując urządzenia z regeneracyjnym wymiennikiem ciepła » 0,95 w przypadku sterowania według harmonogramu (interfejs
do bazy EPREL, podaje się tylko wartość przeniesienia między do sterowania prędkością wentylatora/natężeniem przepływu);
strumieniami. » 0,85 w przypadku urządzeń z centralnym sterowaniem według
Parametrem, który wymaga obliczenia, jest jednostkowe zużycie potrzeb (regulacja prędkości wentylatorów i natężenia przepływu
energii (JZE), określane według procedury wskazanej w załączni- dla całego układu), w oparciu o wskazania co najmniej jednego
ku VIII do rozporządzenia 1253/2014 [3]. W przypadku klimatu czujnika (np. wilgotności lub jakości powietrza) – nie musi on być
umiarkowanego nie może ono być wyższe niż 20 kWh/(m · rok). zintegrowany z centralą, ale musi się znaleźć na liście artykułów
2
JZE odzwierciedla ilość energii zużytej przez wentylację na m dostarczonych przez producenta;
2

powierzchni ogrzewanej. Wartość JZE zależy od kilku czynników, » 0,65 w przypadku urządzeń z miejscowym sterowaniem według
np. efektywności odzysku ciepła, zużycia prądu elektrycznego czy za- potrzeb i odrębną regulacją wentylacji dla stref lub pomieszczeń).
stosowanej automatyki i sterowania. Na podstawie JZE określa się W przypadku urządzeń kanałowych oznacza to zastosowanie
klasę efektywności energetycznej. co najmniej dwóch miejscowych czujników dla każdego pomiesz-
czenia/strefy, w przypadku urządzeń bezkanałowych – po jednym
JZE t pefq net MISCCRS x JP takim czujniku. Centrala o wskaźniku CRS = 0,65 musi być
a

t T h 1 c air q ref q net CRRS MISC 1 t Q defr wyposażona w odpowiedni sterownik, umożliwiający ciągłą
h
h
gdzie: regulację prędkości wentylatora oraz współpracę z czujnikami
t a – liczba godzin pracy na rok, h/rok; i urządzeniami kanałowymi (np. klapami i regulatorami). Na liście
pef – wskaźnik energii pierwotnej (primary energy factor) w od- artykułów dostarczanych przez producenta wraz z centralą muszą
niesieniu do wytwarzania i dystrybucji energii elektrycznej, –; być co najmniej dwa czujniki i co najmniej dwie przepustnice,
q net – stopień zapotrzebowania netto na wentylację w przeliczeniu które mogą podlegać automatycznemu sterowaniu.
2
2
na m ogrzewanej powierzchni, m /h/m ; Istotny jest także sposób regulacji prędkości wentylatorów
3
MISC – ogólny skonsolidowany wskaźnik odpowiadający dane- – od braku takiej regulacji, przez dwustopniową i wielostopniową
mu typowi systemu, obejmujący wskaźniki wydajności wentylacji, (czyli mającą min. 3 stopnie regulacji), po płynną. Najniższy wskaź-
przecieków powietrza w kanałach i innych rodzajów przenikania nik JZE uzyskuje się przy regulacji płynnej, najwyższy przy braku
powietrza, –; regulacji.
CRS – czynnik rodzaju sterowania, –; Wpływ najważniejszych składników równania na wartość JZE
x – wykładnik, który uwzględnia nieliniowość stosunku oszczęd- oraz klasę efektywności energetycznej zamieszczono w TABELI 1 [1].
ności energii cieplnej do oszczędności energii elektrycznej, uzależ- Warto także podkreślić, że na faktyczną wartość JZE ma wpływ
nionego od właściwości silnika i napędu, –; stan filtrów, dlatego wymaga się, żeby urządzenia wentylacyjne

66 nr 1/2024