Ocieplenie poddasza – tradycyjnie i nowocześnie

Jak i czym ocieplić poddasze? fot. Rockwool
Dobrze ocieplone poddasze to przede wszystkim komfort cieplny panujący w pomieszczeniach użytkowych zimą – na tym powinno zależeć nam najbardziej. Przekłada się to także na niższe rachunki za ogrzewanie, co również jest istotne, szczególnie teraz. Ponadto prawidłowe wykonanie wszystkich warstw dachu zapobiega nadmiernemu nagrzewaniu się wnętrz pod skosami.
Zobacz także
Connector.pl Nowoczesne piany poliuretanowe – szczelne i trwałe ocieplenie budynku

Firma Connector.pl to największy polski dystrybutor materiałów do produkcji kompozytów, będący liderem na rynku od ponad 30 lat. W swojej ofercie posiadamy szeroką gamę produktów, a wśród nich znakomitej...
Firma Connector.pl to największy polski dystrybutor materiałów do produkcji kompozytów, będący liderem na rynku od ponad 30 lat. W swojej ofercie posiadamy szeroką gamę produktów, a wśród nich znakomitej jakości piany PUR otwarto- i zamkniętokomórkowe.
NEXLER Sp. z o.o. NEXLER NOx Cut – dachy przyszłości neutralizujące szkodliwe tlenki azotu

Czy dach może aktywnie oczyszczać powietrze ze szkodliwych zanieczyszczeń? Dzięki nowoczesnym materiałom budowlanym – tak. Firma NEXLER wprowadziła do swojej oferty innowacyjne papy, które wykorzystują...
Czy dach może aktywnie oczyszczać powietrze ze szkodliwych zanieczyszczeń? Dzięki nowoczesnym materiałom budowlanym – tak. Firma NEXLER wprowadziła do swojej oferty innowacyjne papy, które wykorzystują technologię NOx Cut do neutralizacji toksycznych tlenków azotu. Dowiedz się, jak działa ta rewolucyjna technologia i dlaczego warto zainwestować w zrównoważone budownictwo.
Czytaj całość »
Alchimica Polska Sp. z o.o. Praktyczne pokazy aplikacji membrany Hyperdesmo® AQUA na targach BUDMA 2025
Alchimica Polska zaprasza na praktyczne pokazy aplikacji płynnej membrany poliuretanowej Hyperdesmo® AQUA, które odbędą się podczas Międzynarodowych Targów Budownictwa i Architektury BUDMA 2025. Pokazy...
Alchimica Polska zaprasza na praktyczne pokazy aplikacji płynnej membrany poliuretanowej Hyperdesmo® AQUA, które odbędą się podczas Międzynarodowych Targów Budownictwa i Architektury BUDMA 2025. Pokazy będą prowadzone przez instruktora technicznego Alchimica Polska i odbędą się pierwszego i drugiego dnia targów, cyklicznie co 2 godziny na stoisku nr 37 w pawilonie 6.
Czytaj całość »Ocieplenie poddasza wykonujemy w momencie, gdy dom został doprowadzony do stanu surowego zamkniętego. Nie musi być wykończony, ale konieczne powinny być w nim zamontowane okna i ułożone pokrycie dachowe. Do izolacji cieplnej wykorzystujemy materiały lekkie i sprężyste, aby zbyt mocno nie obciążały konstrukcji dachowej, a jednocześnie dokładnie wypełniały przestrzeń między krokwiami. Zazwyczaj stosuje się wełnę mineralną, styropian i – coraz częściej – piankę PUR.
Czytaj też: Jakość cieplna stropodachów nad poddaszami użytkowymi
Niezależnie od tego, na jaki materiał ociepleniowy się zdecydujemy, należy wziąć pod uwagę współczynnik przewodzenia ciepła λ (lambda). Zasada jest taka, że im jego wartość jest niższa, tym lepiej, materiał ma bowiem wtedy lepsze właściwości izolacyjne. Pamiętajmy jednak, że o komforcie cieplnym na poddaszu decyduje nie tylko materiał ociepleniowy – nawet najwyższej jakości. Nieprawidłowy układ warstw izolacyjnych, nieciągłość materiału izolacyjnego, a także brak wentylacji (lub niedostateczna wentylacja) mogą być powodem zawilgocenia, rozwoju grzybów czy pleśni, a nawet gnicia drewnianej więźby. Dlatego aby zapewnić jak najlepsze warunki w pomieszczeniach pod skosami i uniknąć kosztownego remontu dachu, zadbajmy o wszystkie warstwy dachu.
Wstępne krycie – nad ociepleniem
Bezpośrednio nad izolacją termiczną musi znajdować się warstwa, która z jednej strony będzie nieprzepuszczalna dla cieczy, gdy woda opadowa czy roztopowa przedostanie się pod dach, a z drugiej umożliwi niezakłócone ujście pary wodnej z wnętrza domu, zapobiegając w ten sposób zawilgoceniu ocieplenia i więźby dachowej. Będzie też oczywiście uniemożliwiać wywiewanie ciepła z domu. Jako warstwę wstępnego krycia zazwyczaj stosuje się folie lub membrany wstępnego krycia (FWK lub MWK). Są one wytrzymałe na rozciąganie i zrywanie, lekkie, łatwe i szybkie w montażu oraz trudno zapalne. Charakteryzuje je szeroki zakres temperatur, od –40 do nawet +120°C.
Czytaj również: Prawidłowa izolacja poddasza - jak wykorzystać wełnę mineralną? >>
Pamiętajmy, że aby membrana spełniała swoje funkcje, musi być prawidłowo ułożona. Zacznijmy od tego, że warstwa odbijająca promieniowanie UV (ta z nadrukiem) powinna być skierowana na zewnątrz! Arkusze folii muszą zachodzić na siebie na co najmniej 10–15 cm. Ponadto przy okapie należy przykleić folię do blaszanej obróbki pasa nadrynnowego, w kalenicy przykleić membranę do blaszanej obróbki pasa nadrynnowego, a w koszach ułożyć podwójną warstwę folii z zakładami szerokości 25 cm, uszczelnionymi taśmą dwustronnie klejącą.
Zadbajmy również o zabezpieczenie komina i innych elementów przechodzących przez dach – folię przecinamy na krzyż, wywijamy na komin i przyklejamy taśmą. Zamiast membrany można zastosować tradycyjne deskowanie wykończone papą. W tym przypadku koniecznie trzeba utworzyć szczelinę wentylacyjną między poszyciem z desek a ociepleniem.
***
Najczęstsze błędy w ociepleniu poddasza
- Niedokładnie przycięty materiał ociepleniowy. Za długie, a co się z tym wiąże, zbyt mocno upchnięte między krokwiami kawałki materiału będą wypychać membranę wstępnego krycia do góry. Kawałki za krótkie będą się natomiast wysuwać spomiędzy krokwi.
- Za wąska szczelina wentylacyjna pod pokryciem oraz za małe przekroje otworów wlotowych przy okapie i wylotowych przy kalenicy utrudnią (a nawet uniemożliwią) prawidłową wentylację dachu.
- Ułożenie cieńszej izolacji cieplnej niż przewidywana w projekcie spowoduje, że na poddaszu będzie zimno, a rachunki za ogrzewanie będą wysokie. Na tym etapie nie warto oszczędzać.
- Niedokładne przyleganie sąsiednich odcinków materiału ociepleniowego prowadzi do powstawania mostków cieplnych.
- Nieocieplone połączenia krokwi z murłatą oraz ścianką kolankową również powodują powstawanie mostków cieplnych.
- Stosowanie nieodpowiedniej folii paroprzepuszczalnej oraz jej nieprawidłowe ułożenie może doprowadzić do zawilgocenie ocieplenia.
- Nieszczelne połączenia membrany dachowej z kołnierzem okna dachowego czy kominami powodują przedostawanie się wody opadowej pod folię, do ocieplenia.
- Brak sprawnej wentylacji w domu skutkuje zawilgoceniem ścian – para wodna powstająca podczas użytkowania budynku nie ma możliwości wydostania się na zewnątrz.
***
Wełna czy styropian?
Śmiało można stwierdzić, że do ocieplenia poddasza najczęściej stosowana jest wełna mineralna – szklana lub skalna. Przybiera ona postać płyt lub mat. Wełna mineralna ma bardzo dobrą izolacyjność cieplną (współczynnik λ = 0,031–0,036 W/(m·K)) oraz dużą zdolność do przepuszczania pary wodnej. Oprócz tego jest sprężysta, co pozwala na szczelne wypełnienie przestrzeni między drewnianymi elementami konstrukcji dachu. Jej zaletą jest także to, że jest niepalna – w razie pożaru chroni drewnianą konstrukcję dachu przed ogniem.
Pomieszczenia na poddaszu możemy również ocieplić elastycznymi płytami ze styropianu. On również jest ciepłym materiałem, o współczynniku λ na poziomie 0,031–0,033 W/(m·K). Styropian jest dużo lżejszy oraz łatwiejszy w montażu niż wełna mineralna. Poza tym nie pyli oraz jest bardziej wytrzymały i odporny na zniszczenia. Jest natomiast palny i ma gorsze właściwości tłumienia hałasu, co w przypadku poddasza ma duże znaczenie.
Typowe ocieplenie dachu układane między krokwiami
Najlepszym sposobem ocieplenia poddasza jest ułożenie materiału izolacyjnego między krokwiami połaci dachowej. Niestety zazwyczaj jest to niemożliwe, ponieważ wysokość belek jest za mała w stosunku do wymaganej grubości materiału ociepleniowego i wystaje on poza krokwie. Najczęściej więc ocieplenie układa się w dwóch warstwach. Pierwsza warstwa termoizolacji umieszczona jest między krokwiami, natomiast druga między elementami metalowego rusztu, prostopadle do pierwszej. Takie rozwiązanie pozwala uniknąć mostków termicznych – miejsc niekontrolowanej ucieczki ciepła.
Uwaga! Materiał ociepleniowy układany między krokwiami należy przycinać z naddatkiem wynoszącym 1,5–2 cm, aby po rozprężeniu nie obsuwał się pod własnym ciężarem.
Przyjmuje się, że grubość izolacji dachu po zsumowaniu powinna wynosić minimum 30 cm, a w przypadku domów energooszczędnych – nawet 40 cm. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby zwiększać grubość ocieplenia.
Paroizolacja – pod ociepleniem
Poniżej termoizolacji układana jest folia paroizolacyjna. Ma ona przede wszystkim ochronić ocieplenie przez zawilgoceniem parą wodą napływającą z wnętrza domu. Najczęściej wykorzystuje się folię polietylenową o grubości 0,15 lub 0,20 mm. Przykleja się ją do metalowych profili taśmą dwustronnie klejącą. Poszczególne arkusze muszą zachodzić na siebie – niezbędny jest zakład o szerokości około 10 cm. Należy również zadbać o szczelne połączenia folii ze ścianą szczytową czy murłatą – najlepiej uszczelnić je specjalną taśmą dwustronnie klejącą lub dodatkowo taśmą rozprężną. Musimy także zakleić wszystkie przecięcia folii.
Izolacja nakrokwiowa – ocieplenie na dachu
Alternatywnym sposobem ocieplenia dachu jest ułożenie materiału termoizolacyjnego na krokwiach. Takie rozwiązanie pozwala uniknąć mostków liniowych powstających wtedy, gdy ocieplenie zostanie ułożone między krokwiami. Co ważne, takie ocieplenie nie zmniejsza kubatury pomieszczeń na poddaszu.
Izolacja nakrokwiowa może być stosowana w przypadku nowo budowanych domów (pozwala m.in. bez problemu wyeksponować krokwie), ale sprawdza się również podczas docieplania dachu (unikamy ingerencji we wnętrze budynku). Poprawia też stabilność konstrukcji dachowej, którą usztywniają systemowe deski montażowe. Materiałem ociepleniowym stosowanym w przypadku izolacji nakrokwiowej są maty i płyty z twardej wełny mineralnej. Możemy również z powodzeniem wykorzystać specjalne sztywne płyty z polistyrenu ekstrudowanego XPS bądź pianki poliuretanowej PIR. Często materiały izolacyjne od zewnątrz zabezpieczone są już membraną, dzięki czemu nie ma potrzeby wykonywania wstępnego krycia.
Materiały ociepleniowe – przykłady inne niż standardowe
Materiałem coraz częściej stosowanym do ocieplania dachu jest pianka PUR. Natryśnięta natychmiast pęcznieje i pianka się utwardza, ściśle przylegając do podłoża i szczelnie wypełniając wszelkie szczeliny, a przy tym nie ulega zjawisku osuwania się (filcowania). Dodatkowo wzmacnia sztywność konstrukcji szkieletowej i stanowi wygłuszenie. Pianka nie nasiąka wodą i jest świetną izolacją cieplną – współczynnik przewodnictwa cieplnego pianki PUR wynosi 0,020–0,023 W/(m·K).
Możemy się również zdecydować na inne materiały termoizolacyjne. Płyty z polistyrenu ekstrudowanego są twarde, mają świetną izolacyjność termiczną i nie chłoną wody. Najkorzystniej jest stosować je jako ocieplenie nakrokwiowe, układane pod pokryciem, chociaż można nimi również ocieplać krokwie od spodu.
Właściwości zbliżone do polistyrenu ekstrudowanego mają płyty z poliuretanu PIR. Charakteryzują się one jeszcze lepszą izolacyjnością cieplną, można je więc układać cieńszą warstwą. Płyty poliuretanowe stosuje się do ocieplania zarówno nakrokwiowego, jak i podkrokwiowego.
Innym materiałem ociepleniowym jest folia termoizolacyjna. Wykonana jest z dwóch warstw metalizowanej membrany, między którymi umieszczona jest folia bąbelkowa lub specjalna włóknina. Ma najlepszą izolacyjność termiczną spośród wymienionych produktów, dzięki czemu wykonana z niej warstwa ociepleniowa jest lekka i może być bardzo cienka (1–2 cm). Folie termoizolacyjne stosuje się głównie do ocieplania podkrokwiowego. Montaż folii termoizolacyjnej, tak jak w przypadku każdej folii, przebiega niezwykle szybko i sprawnie.
Do ocieplenia poddasza możemy również wykorzystać płyty drzewno-magnezytowe. Są one wykonane z wełny drzewnej związanej spoiwem magnezytowym. Płyty ocieplają i jednocześnie tworzą stabilny podkład pod wykończenie tradycyjnym tynkiem. Montuje się je między i pod krokwiami. Płyty drzewno-magnezytowe są ciężkie i wymagają solidnej więźby. Zapewniają za to dobrą izolacyjność akustyczną.
Uwaga! Podczas ocieplania poddasza nie możemy dopuścić do powstania jakiejkolwiek przerwy w materiale izolacyjnym, w przeciwnym wypadku będzie to skutkowało utratą ciepła.