Woda wyciekająca spod podbitki może oznaczać działanie przewiewu lub wadliwe wykonanie okapu.
Z. Buczek
Większość polskich dachów ocieplonych jest wełną mineralną (skalną lub szklaną) albo styropianem. Dachy skośne – prawie wyłącznie wełną. W prawidłowo wykonanej wentylacji materiał ten, dobrze osłonięty przed penetracją pary wodnej, działa znakomicie. Jeżeli jednak zostanie on zawilgocony, zamiast izolować, zacznie przewodzić ciepło.
Izolacja poddasza to niezwykle ważny element każdej inwestycji budowlanej. Odpowiednio ocieplone poddasze pozwala na znaczne obniżenie kosztów ogrzewania, poprawia komfort termiczny, a także przyczynia...
Izolacja poddasza to niezwykle ważny element każdej inwestycji budowlanej. Odpowiednio ocieplone poddasze pozwala na znaczne obniżenie kosztów ogrzewania, poprawia komfort termiczny, a także przyczynia się do podwyższenia standardów energetycznych budynku. Wśród różnych materiałów do ociepleń na rynku, pianka poliuretanowa staje się coraz bardziej popularnym wyborem. Dziś przyjrzymy się bliżej piance otwartokomórkowej OMEGAPUR OK/12E, produktowi od renomowanego producenta piany OMEGAPUR, oraz wskażemy...
Jesień to pora roku, kiedy witają nas chłodne poranki, deszczowe dni, które powoli przygotowują nas na zimę. Często jesienna, kapryśna pogoda przypomina nam o tym, że to ostatni dzwonek przed wpływającymi...
Jesień to pora roku, kiedy witają nas chłodne poranki, deszczowe dni, które powoli przygotowują nas na zimę. Często jesienna, kapryśna pogoda przypomina nam o tym, że to ostatni dzwonek przed wpływającymi na nasz dom niekorzystnymi warunkami pogodowymi.
Błękitny Wieżowiec, położony przy pl. Bankowym 2 w Warszawie, przeszedł kompleksową renowację dachu dzięki zastosowaniu systemu płynnych membran poliuretanowych Hyperdesmo. System ten, produkowany przez...
Błękitny Wieżowiec, położony przy pl. Bankowym 2 w Warszawie, przeszedł kompleksową renowację dachu dzięki zastosowaniu systemu płynnych membran poliuretanowych Hyperdesmo. System ten, produkowany przez firmę Alchimica, a w Polsce dystrybuowany przez Alchimica Polska, to sprawdzone rozwiązanie w zakresie hydroizolacji dachów płaskich, w tym dachów użytkowych o różnym natężeniu eksploatacji.
Abstrakt
W artykule przedstawiono zagadnienia związane z zawilgoceniem dachów skośnych ocieplonych wełną. Opisano mechanizmy powstawania skroplin i kryteria ich oceny. Przedstawiono również pomocnicze metody oceny zawilgocenia termoizolacji na przykładzie budynku z ocieplonym poddaszem spełniającym funkcję strychu. Wyjaśniono celowość i ograniczenia badania poziomu wilgotności powietrza wokół wełny mineralnej.
The article presents the issues related to moisture accumulation on wool-insulated slanted roofs. It describes the mechanisms of condensate formation and the criteria for its evaluation. It also presents the auxiliary methods of evaluating the accumulation of moisture on thermal insulation, illustrated with an example of a building with insulated roof space which serves as an attic. The article also explains the purposefulness and limitations of air humidity level around mineral wool.
O zawilgoceniu dachu mieszkańcy dowiadują się albo przypadkiem, np. gdy szukają przyczyny nagłego wzrostu rachunków za energię zużywaną do ogrzewania budynku, albo kiedy skutki zawilgocenia są widoczne lub w pomieszczeniach czuć zapach wilgoci.
Skutki zawilgocenia
Wzrost zużycia energii jako skutek zawilgocenia dachów występuje najczęściej w budynkach starszych niż 3 lata. W nowych obiektach mieszkańcy nie zauważą tego zjawiska, ponieważ nie będą mieli skali porównawczej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy w budynku jest zimno od początku jego eksploatacji i użytkownicy próbują znaleźć przyczynę tego zjawiska.
O zawilgoceniu dachu mieszkańcy dowiadują się więc najczęściej, gdy:
na poddaszu (fot. 1) lub w okapie pojawiają się zacieki (fot. na górze),
na poddaszu lub elementach konstrukcji dachu zostanie przypadkowo zauważona pleśń (fot. 2) lub gdy zawilgocenie osiągnie skrajne rozmiary i pleśń jest już wyczuwalna.
W każdym z tych wariantów trzeba sprawdzić, czy zawilgocenie jest lokalne, czy też objęło większy fragment dachu. Punktowe, miejscowe zacieki najczęściej wywołane są przeciekiem pokrycia. Natomiast zawilgocenie większej powierzchni wełny i konstrukcji może świadczyć o braku wentylacji dachu.
Wentylacja jest konieczna, ponieważ stale skraplająca się we wnętrzu termoizolacji para wodna zmienia jej właściwości. Jeśli powietrze przepływające nad dobrze osłoniętą wełną (rys. 1) stale ją suszy, nie ma żadnego zagrożenia wynikającego z gromadzenia się skroplin. Chwilowa obecność skroplin jest zresztą możliwa nawet w dachach dobrze wentylowanych (rys. 2). Wynika to ze zmienności warunków pogodowych. W dobrze wentylowanym dachu skropliny nie utrzymują się długo w termoizolacji i kiedy woda kondensatu ogrzewa się, odparowuje do szczeliny wentylacyjnej. Obecność skroplin nie musi więc być oznaką zagrożenia. Zawsze jednak, gdy to zjawisko zostanie zaobserwowane, trzeba sprawdzić wentylację. Jeśli jest ona sprawna, wysuszy dach i chwilowe zjawisko nie będzie groźne.
Najczęstszą przyczyną niesprawnej wentylacji jest brak wlotu lub wylotu (ewentualnie jednego i drugiego) oraz blokady przepływu powietrza w szczelinie. Bez tych trzech elementów: wlotu, wylotu i drożności wszelkie szczeliny w przegrodach budowlanych są tylko pustkami powietrznymi, które bardzo rzadko są obojętne na działania tych przegród (rys. 3). Jak wobec tego trafnie ocenić stan zawilgocenia dachu wywołany brakiem wentylacji? Zawilgocenie dachu można stwierdzić bez wykonywania pomiarów i ocen, jeżeli:
we wnętrzu dachu, na belkach więźby lub na łatach pod pokryciem jest pleśń (fot. 2);
belki więźby są stale mokre (bez pleśni) lub wyraźnie zawilgocone;
wełna mineralna jest stale mokra (co jest wyczuwalne pod ręką) na większym obszarze, a wokół niej nie ma żadnego przecieku;
stale w tych samych miejscach wypływają skropliny, które nie pojawiają się po opadach deszczu, lecz po spadku temperatury powietrza atmosferycznego (takie efekty występują najczęściej zimą).
Zdarzają się jednak sytuacje, w których nie ma wymienionych objawów lub są one niejednoznaczne, a mimo to konieczne jest sprawdzenie stanu dachu. W takich wypadkach wykonuje się pomiary wilgotności.
Trudne pomiary
Kondensacja pary wodnej może występować okresowo także w poprawnie działającym dachu. Najczęściej pojawia się pod pokryciami na skutek normalnych zmian temperatury. Dotyczy to szczególnie pokryć blaszanych, pod którymi nawet w środku lata można rano zauważyć obfitą kondensację pary wodnej. Zjawisko to wynika z porannych zmian temperatury i jest czasami zauważalne również pod dachówkami, które ochłodzone nocą są pokryte rosą osadzającą się z ciepłego już powietrza. Warto zastanowić się zatem, co oznacza określenie „zawilgocenie dachu”.
Pokrycia dachu mogą być czasowo wilgotne, ich konstrukcja wspierająca nie może być natomiast z tego powodu stale mokra. Skropliny są dla współczesnych pokryć całkowicie bezpieczne, ale jeżeli spływają po blachach (pod którymi jest jej najwięcej), to stale nawilżają te same miejsca na łatach i kontrłatach, co może być przyczyną uszkodzenia tych elementów. Z tego powodu przestrzenie pod pokryciem muszą być ciągle i dobrze wentylowane. Najbardziej suchymi elementami dachu powinny być jego termoizolacja i konstrukcja. Poziom wilgoci właśnie w tych dwóch warstwach decyduje o klasyfikacji zawilgocenia dachu. Przy czym w konstrukcjach dachów z poddaszem mieszkalnym ważniejsza jest termoizolacja, ponieważ znajduje się ona między belkami więźby i może być dla nich mokrym i zimnym kompresem. W takich dachach najczęściej termoizolacją jest wełna mineralna. Pomiar stopnia zawilgocenia tego materiału nie jest łatwy.
Ile jest pary wodnej w powietrzu?
Zawartość pary wodnej w wilgotnym powietrzu przy powierzchni ziemi wynosi (średnio w stosunku do objętości powietrza suchego) od 0,2% w szerokościach polarnych do 2,5% na równiku. W skrajnych przypadkach może wahać się od 0 do 4%. Z zawartością pary wodnej w powietrzu i jej przechodzeniem ze stanu gazowego w ciekły i stały związane są najważniejsze procesy pogodowe i charakterystyczne cechy klimatu, a także warunki termiczne atmosfery i powierzchni ziemi.
Wełna działa jako izolator dzięki uwięzionemu między jej włóknami powietrzu. W powietrzu tym może znaleźć się wilgoć, która osadza się na włóknach. Zawilgocenie wełny mineralnej mierzy się za pomocą metody wagowej lub wilgotnościomierzy wykorzystujących pomiar stałej dielektrycznej. Badanie wagowe polega na zważeniu tej samej próbki po pobraniu z przegrody i po jej wysuszeniu. Jeśli zna się różnicę masy, można określić zawartość wagową lub procentową wody. Druga metoda wykorzystuje dipolowe właściwości cząsteczek wody i mierzy zawartość wody przez zmianę pojemności elektrycznej.
Pierwszy sposób, polegający na ważeniu i suszeniu, jest bardzo kłopotliwy, ponieważ wymaga zawiezienia próbki do laboratorium. Druga metoda jest dużo łatwiejsza. Aby przyłożyć sondę, trzeba jednak odsłonić wełnę. Istnieje również trzeci sposób pomiaru wilgotności wełny, polegający na pomiarze parametrów powietrza: jego wilgotności i temperatury za pomocą przygotowanej do tego celu sondy wkładanej do środka wełny. Sonda ta ma specjalną budowę, a urządzenie odczytujące i rejestrujące wyniki jest specjalnie kalibrowane. Za pośrednictwem powietrza określa się zawilgocenie wełny.
Za pomocą zwykłych wilgotnościomierzy powietrza można jedynie ocenić stopień zawilgocenia wełny ocieplającej dachy lub ściany. W tym celu porównuje się wyniki pomiarów powietrza w różnych miejscach tego samego obiektu. Jeżeli w tym samym czasie wilgotność względna powietrza znajdującego się bezpośrednio nad wełną lub obok niej będzie zdecydowanie większa od wilgotności powietrza w pomieszczeniu, w którym odkryto wełnę lub w otoczeniu badanej na dachu wełny, będzie to oznaczało, że w wełnie tej jest więcej wilgoci niż w powietrzu. Takie porównywanie ma jednakże sens tylko wtedy, gdy:
pomiar nie jest zakłócony ruchami powietrza (wiatrem),
używa się tego samego przyrządu do pomiarów i odbywają się one w krótkim czasie po sobie,
temperatura powietrza jest zbliżona do pokojowej (im wyższa niż 0°C, tym lepiej).
Temperatura podczas badania ma znaczenie – w wypadku zawilgocenia wełny w niskich temperaturach szybko powstają skropliny osadzające się na włóknach lub w otoczeniu wełny, a powietrze badane w pobliżu wełny ma mniejszą wilgotność. Taki porównawczy pomiar jest więc bezcelowy.
Wynika z tego, że ocena zawilgocenia wełny może się odbywać zimą tylko od wewnątrz, a z zewnątrz wyłącznie latem, jeśli dodatkowo nie ma wiatru i nie pada deszcz. Te warunki nie zawsze są możliwe do spełnienia. Pomiar wilgotności powietrza znajdującego się wokół wełny najłatwiej można wykonać w dachach pochyłych na poddaszach mieszkalnych przez odkrycie wełny od spodu od strony poddasza (fot. 3). Pora roku nie jest wtedy istotna, pod warunkiem że zimą pomieszczenia są ogrzewane.
Przykłady pomiarów
Przestawione pomiary stopnia zawilgocenia dachu dotyczą budynku, który jest zamieszkany od 1,5 roku, ma duże poddasze z pomieszczeniami mieszkalnymi, a nad nimi strych. Na ocieplonym poddaszu spełniającym funkcję strychu zauważona została pleśń na krokwi. W ciągu 2 dni wykonano 4 pomiary wilgotności powietrza w 3 różnych miejscach.
Parametry powietrza zmierzone zostały o godz. 10.30 w dniu, w którym temperatura powietrza atmosferycznego wynosiła –2°C. Z powodu niskiej temperatury na dolnej powierzchni MWK (membrany wstępnego krycia) pojawił się szron (fot. 2). Oba objawy: szron na spodzie MWK i pleśń na krokwi, były wystarczającymi dowodami na zawilgocenie dachu (wełny i więźby) w tym miejscu. W celu potwierdzenia tego zjawiska wykonano pomiary wilgotności powietrza znajdującego się nad wełną i pod MWK (fot. 4–5).
Każdy z pomiarów porównawczych wymaga analizy uwzględniającej różne czynniki towarzyszące. W tabeli 1 zostały przedstawione zestawy odczytów przyrządów (termohigrometrów) w poszczególnych dniach i miejscach pomiaru.
Podczas porównywania wilgotności względnych (RH) należy pamiętać, że ich wielkość zależy od temperatury. Im wyższa temperatura powietrza, tym więcej mieści się w nim pary wodnej (tabela 2). Ta sama bezwzględna ilość pary wodnej zawartej w powietrzu w niskiej temperaturze stanowi większy udział w stosunku do maksymalnej możliwej jej ilości w powietrzu o tej temperaturze (wyższe RH) niż przy wysokiej temperaturze (niższe RH). Przykładowo w zestawie 1. (fot. 2, 4) RH 10°C nie może być bezpośrednio porównywana z RH 19°C. Ważna jest bowiem bezwzględna ilość pary w powietrzu. W powietrzu o RH 10°C = 57,3% jest jej mniej (ok. 5,6 g/m3) niż w powietrzu o RH 19°C = 53,3% (ok. 7,8 g/m3). Pomiary są wiarygodne, ponieważ w przestrzeni nad termoizolacją duża część pary wodnej skropliła się i zamarzła na MWK. Z tego powodu w tym miejscu jest mniej pary (w g/m³) w powietrzu niż na całym strychu.
Czym jest wilgoć?
Terminem „wilgoć” określa się: parę wodną, wilgoć sorpcyjną (lub błonkową) i wodę w stanie ciekłym (przeważnie skropliny). Pojęcie to oznacza wodę rozproszoną w powietrzu lub w różnych materiałach. Wilgoć jest wszechobecna w postaci pary wodnej lub skroplin. Zawartość pary wodnej w powietrzu jest zmienna. Maksymalna zawartość wilgoci w powietrzu zależy od ciśnienia atmosferycznego i temperatury.
W pomieszczeniach mieszkalnych nadmiar wilgoci należy traktować jako zanieczyszczenie powietrza i usuwać go za pomocą wentylacji. Gdy wilgotność powietrza na powierzchni przegród przekracza 80%, warunki otoczenia zaczynają sprzyjać powstawaniu pleśni, które są szkodliwe dla ludzi i niszczą materiały budowlane.
Wilgotność właściwa (zawartość wilgoci w powietrzu) to wielkość charakteryzująca stan wilgotnego powietrza. Informuje ona o ilości wilgoci (pary wodnej) w 1 kg powietrza suchego; inaczej – masa pary wodnej wyrażona w gramach zawarta w 1 kg powietrza (ważonego razem z parą wodną).
Wilgotność bezwzględna to masa pary wodnej wyrażona w gramach, zawarta w 1 m3 powietrza. Wielkość ta jest identyczna z gęstością pary wodnej w powietrzu wilgotnym.
Wilgotność względna rozumiana jest jako stosunek masy pary znajdującej się w powietrzu o określonej temperaturze do maksymalnej masy pary w powietrzu o tej temperaturze. Dokładnie – jest to stosunek ciśnienia cząstkowego pary wodnej zawartej w powietrzu do ciśnienia pary wodnej nasyconej w tej samej temperaturze, wyrażony w procentach (przy stałej temperaturze powietrza).
Wilgoć sorpcyjna (błonkowa) to wilgoć utworzona przez parę wodną związaną fizykochemicznie w materiałach budowlanych. Występuje ona na powierzchni porów i kapilar tych materiałów. Zjawisko to związane jest z istnieniem tzw. sił van der Waalsa działających na cząsteczki gazów w pobliżu powierzchni ciała stałego. Sorpcja wilgoci polega na pochłanianiu pary wodnej z powietrza przez wysuszony materiał mający tendencję do przyłączania wody. Przylepianie się pojedynczych cząstek do powierzchni ciała stałego powoduje powstanie na tej powierzchni błonki zaabsorbowanej wilgoci składającej się ze znajdujących się w ciągłym ruchu cząstek pary wodnej.
Pomiar opisany w zestawie 2. (Fot. 5) został wykonany w drugim dniu oględzin po 36 godz. wietrzenia strychu. Jak wynika z zestawienia parametrów, ponownie w tej samej przestrzeni między MWK a wełną jest mniej pary wodnej (w g/m³) niż w powietrzu na strychu. Podobnie jak we wcześniejszym przypadku, jest to uzasadnione lokalizacją wełny, czyli sąsiedztwem uchylonego w trakcie wietrzenia wyłazu dachowego.
Pomiary przedstawione w zestawie 3. (Fot. 6–7) zostały wykonane drugiego dnia na strychu (po jego wietrzeniu), w kieszeni, która utworzyła się między ścianą a wełną z powodu wadliwie zamontowanej folii paroizolacyjnej (fot. 8). Miejsce pomiaru jest oddalone od uchylonego wyłazu dachowego. Warunki pomiarów są te same, więc z różnicy wilgotności względnej powietrza (DRH 16°C = 71,1 – 50,8 = 20,3%) śmiało można wnioskować, że dach w tym miejscu jest zawilgocony.
Zestaw 4. opisuje pomiary wykonane na poddaszu mieszkalnym wietrzonym za pomocą nawiewników higrosterowanych zamontowanych w ramach okien. W dachu wykonano odkrywkę w celu zbadania stanu i wysokości oraz wilgotności wełny (fot. 3). Tak mała różnica temperatur (ok. 1°C) możne świadczyć, że również w tym miejscu dach jest zbyt wilgotny (DRH 20°C = 63,4 – 45,3 = 18,1%).
Analiza zestawów (z tabeli 1) nasuwa pytanie o celowość pomiaru wilgotności powietrza zawartego w wełnie ocieplającej dach wykonywanego z zewnątrz (po wykonaniu otworów) w temperaturach powietrza atmosferycznego wahających się wokół 0°C. Analiza zestawienia 1. i 2. pokazuje bowiem, że taka ocena nie byłaby wiarygodna. Wilgoć w wełnie mineralnej może mieć różną postać i wykonywanie pomiarów bez świadomości warunków panujących w miejscu pomiaru jest bezcelowe. Za pomocą otworów w pokryciu i MWK opisywanego dachu (działań od góry) można by wykonać pomiary, które byłyby podstawą do wyciągnięcia fałszywych wniosków.
Problem z kryteriami oceny
W przeważającej części roku wierzchnia warstwa wełny znajdująca się tuż pod pokryciem może być w pewnym stopniu zawilgocona, co jest efektem powstawania skroplin (rys. 2). Wilgoci nie powinno jednak być tam tak dużo, jak na fot. 2.
Ilość skroplin zależy od ilości pary wodnej, która dostała się do termoizolacji. Stopnień wydostawania się jej poza przegrodę (czyli jakość wentylacji dachu) wpływa na sprawność funkcjonowania i trwałość dachu. Dolna strona termoizolacji powinna być zawsze bardziej sucha od górnej. W naszym klimacie w dużym stopniu zależy to również od sposobu zamontowania paroizolacji. Gdy jest ona źle zamontowana (nieszczelnie – fot. 8), to ilość pary wodnej może powodować wieloletnie zawilgocenie dachu. Dotyczy to szczególnie nowo wybudowanych budynków.
Trudno jest określić granice ilościowe stanu opisanego sformułowaniem „dach zawilgocony”. Żadna norma ani przepisy nie podają dopuszczalnych maksymalnych zawartości skroplin w wełnie. Jedynym warunkiem, którym posługują się normy i rozporządzenia, jest wymaganie, by na elementach konstrukcji dachu nie było ani pleśni, ani skroplonej pary wodnej. Pleśń jest zagrożeniem dla konstrukcji i dla zdrowia mieszkańców, a jednocześnie dowodem stałego lub okresowego zawilgocenia.
Na czym polega nasiąkliwość?
Nasiąkliwość to zdolność pochłaniania wody przez materiał przy ciśnieniu atmosferycznym. Jest jednym z decydujących czynników świadczącym o przydatności materiałów do celów budowlanych. Zależy od szczelności materiału, rodzaju porów oraz ich wielkości. Im większa szczelność i więcej zamkniętych porów, tym bardziej materiał jest odporny na działanie czynników atmosferycznych. Rozróżnia się nasiąkliwość:
wagową – stosunek ciężaru wody pochłoniętej przez próbkę materiału o ciężarze Pn badanego pod ciśnieniem atmosferycznym do ciężaru próbki w stanie suchym Ps nw = (Pn–Ps)/Ps100%,
objętościową – stosunek objętości wody pobranej przez badany materiał do objętości tego materiału w stanie suchym,
względną – stosunek nasiąkliwości objętościowej próbki do jej porowatości.
Wnioski
Wełna łatwo wchłania wilgoć, dlatego dachy skośne powinny być dobrze wentylowane. Niestety, wiele z nich nie ma dobrze wykonanej wentylacji i ich termoizolacja jest zawilgocona. Mokre materiały termoizolacyjne przestają izolować, a zaczynają przewodzić ciepło, a to sprawia, że w domach odnotowuje się straty cieplne.
Pomiary wilgotności powietrza zawartego wewnątrz konstrukcji dachowych pomagają jedynie w ocenie obszaru zawilgocenia dachu i tylko wtedy, gdy wiadomo, że wady dachu spowodowały powstanie pleśni lub stałego kondensatu w określonym miejscu. Jednak interpretacja wyników musi być oparta na wiedzy dotyczącej rodzaju konstrukcji i systemu tworzących ją materiałów. Takie pomiary pomagają ocenić, czy wysoki poziom wilgoci jest spowodowany brakiem wentylacji (cały dach wykazuje wtedy wysoki poziom wilgotności powietrza), przewiewami lub stałym przeciekiem (są to zawilgocenia lokalne).
W normach, zaleceniach czy przepisach brakuje jednoznacznych granic określających bezpieczny poziom zawilgocenia termoizolacji i konstrukcji dachu. Wynika to ze złożoności procesów powstawania i gromadzenia się wilgoci w dachach. Procesy te trzeba ograniczać już w trakcie projektowania. Na tym etapie dużą pomocą są normy określające uproszczone metody obliczeń procesów cieplno-wilgotnościowych zachodzących w przegrodach zewnętrznych.
Od redakcji
Podana metodologia jest metodą autora, może być obarczona znacznymi błędami pomiarowymi trudnymi do zweryfikowania. Najprostszym i najpewniejszym rozwiązaniem w takich wypadkach jest zastosowanie metody wagowej, polegającej na pobraniu próbek materiału izolacyjnego, zważeniu go i wysuszeniu do stałej temperatury, z pomiarem różnicy wagi próbki wysuszonej i pobranej.
Literatura
„Budownictwo ogólne”, t. 2, „Fizyka budowli”, pod red. P. Klemma, Wydawnictwo ARKADY, Warszawa 2007.
K. Patoka, „Warstwy powietrzne w dachach”, IZOLACJE, nr 4/2010, s. 72–75
PN-EN 1609:1999, „Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie. Określanie krótkotrwałej nasiąkliwości wodą metodą częściowego zanurzenia”.
PN-EN 12087:2000, „Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie. Określanie nasiąkliwości wodą przy długotrwałym zanurzeniu”.
PN-EN 12088:2000, „Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie. Określanie absorpcji wody przy długotrwałej dyfuzji”.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 2002 r. nr 75, poz. 690, ze zm.).
Fot. 1. Zaciek powstały latem na skutek przecieku wokół wadliwie wykonanych obróbek blacharskich na gzymsie. Zimą w tym samym miejscu pojawił się kondensat – betonowy gzyms okazał się mostkiem cieplnym silnie chłodzącym ścianę. Ten sam skutek i dwie różn.
Fot. 2. Zdjęcie wykonane między odchyloną wełną a MWK. Po prawej, na krokwi, widoczna jest pleśń, a obok na styku MWK i wełny – zamarznięty kondensat. W dachu tym nie ma wentylacji pokrycia, czyli brak przepływu powietrza atmosferycznego między pokryciem.
Rys. 1. Schemat działania dachu z takimi materiałami, jakich użyto do budowy badanego dachu. Zamontowanie MWK wymaga sprawnego funkcjonowania szczeliny wentylacyjnej, którą tworzą kontrłaty. W tym dachu ten warunek nie jest spełniony – kalenica jest zamk.
Rys. 2. Schemat przedstawiający przemieszczanie się punktu rosy. Powstawanie kondensatu w dachu jest ściśle związane z występowaniem temperatury punktu rosy w różnych miejscach przegrody. Punkt rosy w zależności od warunków otoczenia może występować na r.
Rys. 3. Schemat przedstawiający zasadniczą różnicę między szczeliną wentylacyjną a pustką powietrzną. Gdy zatkany jest wylot lub nie ma wlotu do szczeliny wentylacyjnej, zmienia się jej funkcja. Zamiast wyprowadzać parę wodną, gromadzi ją w zamkniętym po.
Fot. 3. Pomiar RH powietrza w miejscu odkrywki wykonany w mieszkalnej części poddasza. Odkrywka miała na celu sprawdzenie, czy w części mieszkalnej nie ma pleśni pod płytami gipsowo-kartonowymi i jak ułożono paroizolację (okazała się ona nieszczelna). Po.
Tabela 1. Zestawy pomiarów porównawczych wilgotności powietrza na poddaszu
Tabela 2. Zawartość pary wodnej w zależności od temperatury powietrza wilgotnego (RH = 100%)
Fot. 4. Pomiar za pomocą termohigrometru wilgotności powietrza w kieszeni powstałej między wełną a MWK w tym samym miejscu co na fot. 2. Niewidoczny czujnik znajduje się blisko granicy styku MWK i wełny.
Fot. 5. Pomiar wilgotności krokwi w tym samym miejscu co na Fot. 2 i 4. Wynik nie jest zły, ale w innym miejscu tej samej konstrukcji wyniki były na poziomie 8%. Oznacza to, że dach był dość długo wietrzony, zanim nastąpił etap wykończeniowy.
Fot. 6. Pomiar RH powietrza na środku strychu omawianego dachu w drugim dniu oględzin
Fot. 7. Pomiar RH powietrza wykonany przez włożenie czujnika za paroizolację w miejscu pokazanym na fot. 8. Niewidoczny czujnik znajduje
się za paroizolacją, między murem a wełną odchyloną przed pomiarem. Ręką dało się wyczuć delikatną wilgoć na wełnie.
Fot. 7. Pomiar RH powietrza wykonany przez włożenie czujnika za paroizolację w miejscu pokazanym na fot. 8. Niewidoczny czujnik znajduje
się za paroizolacją, między murem a wełną odchyloną przed pomiarem. Ręką dało się wyczuć delikatną wilgoć na wełnie.
warcislaw
warcislaw, 11.04.2013r., 21:32:29
Polecam autorowi zapoznanie się z techniką termowizyjną. Nowoczesna kamera termowizyjną z bezprzewodowym czujnikiem wilgotności, temperatury i punktu rosy bezbłędnie wskaże powierzchnie nadmiernie zawilgocone. Poza tym tak to już jest z wełną . Na wykonanych ponad 50 badaniach dachów izolowanych wełną, nie znalazłem dachu, który nie miał by zawilgoceń, temperatur powierzchni poniżej punktu rosy. Czas zapomnieć o wełnie i zacząć stosować piany poliuretanowe.
Stanisław
Stanisław, 17.05.2018r., 17:34:41
Oczywiście, że wełna mineralna na poddaszu wentylowanym śledzi zawilgocenie powietrza. Taka wełna może gromadzić wilgoć z uwagi na inne prędkości przepływu w wełnie i nad wełną. W praktyce jest to "klimatyzator wodny" który obniża temperaturę powietrza na poddaszu. Do tego nie potrzeba kamery tylko zwykłe czujniki pomiarów temperatur ( dobrze mieć czujnik pomiaru temperatury i wilgotności). Ja to zrobiłem i teraz chcę, aby koledzy zweryfikowali model tego klimatyzatora, bo latem może skutecznie chłodzić poddasze, ale po co ma schładzać poddasze w grudniu, to tylko twórcy norm wiedzą. Takie "ocieplenie" jest wynikiem syndromu grupowego myślenia. To "ocieplenie" działa tak samo w zimie jak wentylacja grawitacyjna w upał. Czyli zgodnie z normą - na to potrzebny jest tylko psychiatra.
Balkony, tarasy i dachy to powierzchnie najbardziej narażone na destrukcyjne działanie czynników atmosferycznych. Zewnętrzne elementy konstrukcyjne, wystawione na zmienne warunki pogodowe i środowiskowe,...
Balkony, tarasy i dachy to powierzchnie najbardziej narażone na destrukcyjne działanie czynników atmosferycznych. Zewnętrzne elementy konstrukcyjne, wystawione na zmienne warunki pogodowe i środowiskowe, mogą nie przetrwać nawet jednego sezonu, jeśli nie będą dobrze zabezpieczone. Warto zdać sobie sprawę, że jeśli konstrukcja została postawiona prawidłowo, to z pewnością wina za przeciekającą powierzchnię leży w niewłaściwym zabezpieczeniu jej przed wodą oraz wilgocią – bez względu na porę roku mamy...
Wśród naukowców zajmujących się klimatem panuje konsensus – 97% spośród nich łączy ocieplanie się klimatu z działalnością człowieka i uważa, że zmiany klimatu zostały spowodowane przez nadmierną emisję...
Wśród naukowców zajmujących się klimatem panuje konsensus – 97% spośród nich łączy ocieplanie się klimatu z działalnością człowieka i uważa, że zmiany klimatu zostały spowodowane przez nadmierną emisję dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych w wyniku spalania paliw kopalnych, takich jak ropa naftowa, węgiel czy gaz ziemny [1].
Aby spełnić obecne wymagania dotyczące termoizolacyjności przegród oraz w trosce o komfort domowników, a także niskie rachunki za ogrzewanie, budujemy coraz cieplejsze domy, czyli stosujemy coraz grubsze...
Aby spełnić obecne wymagania dotyczące termoizolacyjności przegród oraz w trosce o komfort domowników, a także niskie rachunki za ogrzewanie, budujemy coraz cieplejsze domy, czyli stosujemy coraz grubsze warstwy ocieplenia. O ile izolacja termiczna ścian zewnętrznych nie wpływa na powierzchnię domu, o tyle w przypadku standardowego ocieplenia dachu od wewnątrz wygląda to zupełnie inaczej. Rozwiązaniem jest izolacja nakrokwiowa.
Pokrycie dachowe przede wszystkim powinno być trwałe i gwarantować nam oraz konstrukcji dachowej bezpieczeństwo. Nie bez znaczenia jest również jego estetyka. Zazwyczaj polscy inwestorzy wybierają dachówki...
Pokrycie dachowe przede wszystkim powinno być trwałe i gwarantować nam oraz konstrukcji dachowej bezpieczeństwo. Nie bez znaczenia jest również jego estetyka. Zazwyczaj polscy inwestorzy wybierają dachówki ceramiczne lub cementowe, ale mnóstwo zwolenników mają również blachodachówki. To jednak niejedyne materiały. Czym więc pokryć dach?
Zadaniem okna dachowego jest dostarczanie naturalnego światła do wnętrz pod płaskim dachem. Dzięki specjalnie zaprojektowanym kształtom profili skrzydeł i ościeżnic, okna do płaskich dachów charakteryzują...
Zadaniem okna dachowego jest dostarczanie naturalnego światła do wnętrz pod płaskim dachem. Dzięki specjalnie zaprojektowanym kształtom profili skrzydeł i ościeżnic, okna do płaskich dachów charakteryzują się do 16% większą powierzchnią przeszklenia. To właśnie dzięki takiemu rozwiązaniu wnętrze pod płaskim dachem jest pełne naturalnego światła.
Poznaj przykładowe rozwiązania materiałowe stosowane przy modernizacji stropodachów drewnianych nad poddaszami użytkowymi, z uwzględnieniem nowych wymagań cieplnych.
Poznaj przykładowe rozwiązania materiałowe stosowane przy modernizacji stropodachów drewnianych nad poddaszami użytkowymi, z uwzględnieniem nowych wymagań cieplnych.
Dach płaski po latach użytkowania prawdopodobnie wymaga napraw. Nie jest to nic dziwnego, ponieważ narażony jest nieustannie na destrukcyjne czynniki atmosferyczne. Ponadto, jeśli powstał w czasach PRL,...
Dach płaski po latach użytkowania prawdopodobnie wymaga napraw. Nie jest to nic dziwnego, ponieważ narażony jest nieustannie na destrukcyjne czynniki atmosferyczne. Ponadto, jeśli powstał w czasach PRL, to tak naprawdę nie do końca wiadomo, jak został zbudowany i jakie materiały zostały użyte. Na szczęście remont stropodachu wcale nie musi oznaczać zrywania wszystkich warstw.
Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych [1] wprowadziło od 31 grudnia 2020 r. nowe wymagania dotyczące izolacyjności cieplnej poprzez zaostrzenie wymagań w zakresie wartości granicznych współczynnika...
Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych [1] wprowadziło od 31 grudnia 2020 r. nowe wymagania dotyczące izolacyjności cieplnej poprzez zaostrzenie wymagań w zakresie wartości granicznych współczynnika przenikania ciepła Uc(max) [W/(m2·K)] dla przegród zewnętrznych oraz wartości granicznych wskaźnika zapotrzebowania na energię pierwotną EP [kWh/(m2·rok)] dla całego budynku. Jednak w rozporządzeniu nie sformułowano wymagań w zakresie ograniczenia strat ciepła przez złącza przegród zewnętrznych...
Gospodarowanie wodą deszczową w mieście wymaga wielu działań – trzeba zarówno zabezpieczać budynki i ich otoczenie przed negatywnymi skutkami deszczu, jak i retencjonować i wykorzystywać bezcenne zasoby...
Gospodarowanie wodą deszczową w mieście wymaga wielu działań – trzeba zarówno zabezpieczać budynki i ich otoczenie przed negatywnymi skutkami deszczu, jak i retencjonować i wykorzystywać bezcenne zasoby wody deszczowej. Obok produktów i systemów inżynierii sanitarnej i ekologicznej odpowiadających jednostkowo na te problemy w branży trwa rozwój rozwiązań pozwalających podejść do całego zagadnienia wód opadowych kompleksowo.
Dachy płaskie jeszcze kilkanaście lat temu izolowane były najczęściej za pomocą pap asfaltowych na lepik. Na rynku pojawiły się jednak dużo skuteczniejsze, trwalsze oraz łatwiejsze do ułożenia materiały...
Dachy płaskie jeszcze kilkanaście lat temu izolowane były najczęściej za pomocą pap asfaltowych na lepik. Na rynku pojawiły się jednak dużo skuteczniejsze, trwalsze oraz łatwiejsze do ułożenia materiały hydroizolacyjne. Dzięki czemu ta pozioma przegroda doskonale chroni budynek przed niekorzystnymi czynnikami, a dachy płaskie coraz częściej pojawiają się w naszym krajobrazie.
Problematyka podpór na dachu stanowi dziś bardzo aktualny temat z uwagi na rosnące zainteresowanie fotowoltaiką, instalacjami solarnymi oraz ze względu na wzrost liczby urządzeń posadawianych na dachach...
Problematyka podpór na dachu stanowi dziś bardzo aktualny temat z uwagi na rosnące zainteresowanie fotowoltaiką, instalacjami solarnymi oraz ze względu na wzrost liczby urządzeń posadawianych na dachach w sposób nieprzenikający warstwy termo- i hydroizolacji, a przenoszący obciążenia na konstrukcję za pośrednictwem pokrycia dachowego. Systemy podpór dachowych i podstaw balastowych mają wiele zalet, ale planując ich zastosowanie, należy wziąć pod uwagę również ich ograniczenia oraz ewentualne niekorzystne...
Obszar zastosowań produktów na bazie żywic PMMA w budownictwie jest bardzo szeroki i zróżnicowany. Zaczynając od nawierzchni parkingów i chodników mostowych, poprzez hydroizolację betonowych płyt mostowych,...
Obszar zastosowań produktów na bazie żywic PMMA w budownictwie jest bardzo szeroki i zróżnicowany. Zaczynając od nawierzchni parkingów i chodników mostowych, poprzez hydroizolację betonowych płyt mostowych, aż do uszczelnień dachów, rynien oraz renowacji balkonów i tarasów.
W czasie panującego boomu na instalacje fotowoltaiczne bardzo często rozważa się dach jako preferowane miejsce montażu. Jest to myśl bardzo logiczna, dachy są bowiem mniej narażone na zacienienie przez...
W czasie panującego boomu na instalacje fotowoltaiczne bardzo często rozważa się dach jako preferowane miejsce montażu. Jest to myśl bardzo logiczna, dachy są bowiem mniej narażone na zacienienie przez inne budynki czy roślinność, dzięki czemu uzyskamy większą produkcję energii. Dachy są przestrzenią najczęściej niezagospodarowaną i ich wykorzystanie nie powoduje konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów w postaci dzierżawy gruntu itp., jednocześnie nie są także dostępne dla osób trzecich, co,...
Tyle się mówi, że budynki powinny być szczelne. Budując więc dom, pilnujemy, aby nie było mostków termicznych, przez które uciekałoby ciepło. Zresztą słusznie. Wydawać by się mogło, że również dach nie...
Tyle się mówi, że budynki powinny być szczelne. Budując więc dom, pilnujemy, aby nie było mostków termicznych, przez które uciekałoby ciepło. Zresztą słusznie. Wydawać by się mogło, że również dach nie powinien mieć żadnych szczelin. Okazuje się jednak, że wentylacja dachu jest koniecznością.
Od lat obserwujemy dynamicznie rozwijający się trend eko, który stopniowo z mody konsumenckiej zaczął wsiąkać w coraz głębsze dziedziny życia społecznego, by w końcu dotrzeć do korzeni funkcjonowania wielu...
Od lat obserwujemy dynamicznie rozwijający się trend eko, który stopniowo z mody konsumenckiej zaczął wsiąkać w coraz głębsze dziedziny życia społecznego, by w końcu dotrzeć do korzeni funkcjonowania wielu biznesów. Obecnie marki, które chcą odnieść sukces, powinny oferować swoim odbiorcom zdecydowanie więcej niż tylko produkt czy usługę wysokiej jakości.
Dach jest konstrukcją złożoną, która, pełniąc funkcję nośną, jest jednocześnie przegrodą budowlaną, czyli ustrojem mającym zapewnić bezpieczną i komfortową możliwość użytkowania całego obiektu, odpowiadającym...
Dach jest konstrukcją złożoną, która, pełniąc funkcję nośną, jest jednocześnie przegrodą budowlaną, czyli ustrojem mającym zapewnić bezpieczną i komfortową możliwość użytkowania całego obiektu, odpowiadającym również za jego trwałość, ponieważ w wielu sytuacjach procesy degradacji biorą swój początek od niesprawnych technicznie dachów.
Prawna ochrona obiektów wpisanych do rejestru zabytków lub ujętych w gminnej ewidencji zabytków zagwarantowana jest w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami [1]. Zgodnie z tą ustawą właściciel...
Prawna ochrona obiektów wpisanych do rejestru zabytków lub ujętych w gminnej ewidencji zabytków zagwarantowana jest w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami [1]. Zgodnie z tą ustawą właściciel lub posiadacz zabytku może w razie potrzeby prowadzić prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytku oraz powinien zabezpieczać i utrzymywać zabytek oraz jego otoczenie w jak najlepszym stanie. Prawo Budowlane [2] nakazuje natomiast właścicielom i zarządcom obiektów prowadzenie...
W Polsce budynki drewniane to przede wszystkim domy jednorodzinne. Jak pokazują dane GUS, na razie stanowią 1% wszystkich budynków mieszkalnych oddanych do użytku w ciągu ostatniego roku, ale ich popularność...
W Polsce budynki drewniane to przede wszystkim domy jednorodzinne. Jak pokazują dane GUS, na razie stanowią 1% wszystkich budynków mieszkalnych oddanych do użytku w ciągu ostatniego roku, ale ich popularność wzrasta. Jednak drewno używane jest nie tylko przy budowie domów szkieletowych, w postaci więźby dachowej znajduje się też niemal w każdym domu budowanym w technologii tradycyjnej. Dlatego istotne jest, aby zwracać uwagę na bezpieczeństwo pożarowe budynków. W zwiększeniu jego poziomu pomaga izolacja...
Dach to jeden z najważniejszych elementów konstrukcyjnych i funkcjonalnych budynku. W warunkach kryzysu energetycznego szczególnie ważna jest termoizolacyjność dachu. Zimą chroni on wnętrze budynku przed...
Dach to jeden z najważniejszych elementów konstrukcyjnych i funkcjonalnych budynku. W warunkach kryzysu energetycznego szczególnie ważna jest termoizolacyjność dachu. Zimą chroni on wnętrze budynku przed utratą ciepła, a latem przed przegrzaniem. Pozwala to w istotny sposób zmniejszyć zużycie energii podczas eksploatacji budynku, a tym samym obniżyć emisję gazów cieplarnianych.
Siatka z włókna szklanego jest wykorzystywana w systemach ociepleniowych jako warstwa zbrojąca tynków zewnętrznych. Ma za zadanie zapobiec ich pękaniu oraz powstawaniu rys podczas użytkowania. Siatka z...
Siatka z włókna szklanego jest wykorzystywana w systemach ociepleniowych jako warstwa zbrojąca tynków zewnętrznych. Ma za zadanie zapobiec ich pękaniu oraz powstawaniu rys podczas użytkowania. Siatka z włókna szklanego pozwala na przedłużenie żywotności całego systemu ociepleniowego w danym budynku. W sklepie internetowym FFBudowlany.pl oferujemy szeroki wybór różnych gramatur oraz sposobów aplikacji tego produktu.
Okna dachowe to niezbędny element funkcjonalnego poddasza. Zapewniają doświetlenie wnętrz, dostęp świeżego powietrza i widok na najbliższą okolicę. Jeśli użytkowana w budynku stolarka okienna tego typu...
Okna dachowe to niezbędny element funkcjonalnego poddasza. Zapewniają doświetlenie wnętrz, dostęp świeżego powietrza i widok na najbliższą okolicę. Jeśli użytkowana w budynku stolarka okienna tego typu nie zapewnia już odpowiedniego komfortu i ochrony przed stratami ciepła, czas na jej wymianę. Żeby w pełni korzystać z możliwości, jakie dają nowoczesne okna dachowe, trzeba zadbać o ich prawidłowy montaż.
Połączenie instalacji fotowoltaicznej i dachu zielonego jest korzystne, ponieważ pozwala uzyskać efekt synergii przy wytwarzaniu prądu. Stosunkowo niska temperatura powierzchni zazielenionej prowadzi do...
Połączenie instalacji fotowoltaicznej i dachu zielonego jest korzystne, ponieważ pozwala uzyskać efekt synergii przy wytwarzaniu prądu. Stosunkowo niska temperatura powierzchni zazielenionej prowadzi do mniejszego nagrzewania modułów fotowoltaicznych, co poprawia ich efektywność.
Dobrze ocieplone poddasze to przede wszystkim komfort cieplny panujący w pomieszczeniach użytkowych zimą – na tym powinno zależeć nam najbardziej. Przekłada się to także na niższe rachunki za ogrzewanie,...
Dobrze ocieplone poddasze to przede wszystkim komfort cieplny panujący w pomieszczeniach użytkowych zimą – na tym powinno zależeć nam najbardziej. Przekłada się to także na niższe rachunki za ogrzewanie, co również jest istotne, szczególnie teraz. Ponadto prawidłowe wykonanie wszystkich warstw dachu zapobiega nadmiernemu nagrzewaniu się wnętrz pod skosami.
Podniesienie jakości robót budowlanych poprzez określenie standardów ich wykonania to ważna misja Stowarzyszenia DAFA. Odnosząc się do treści „Wytycznych do projektowania i wykonywania dachów z izolacją...
Podniesienie jakości robót budowlanych poprzez określenie standardów ich wykonania to ważna misja Stowarzyszenia DAFA. Odnosząc się do treści „Wytycznych do projektowania i wykonywania dachów z izolacją wodochronną – wytyczne dachów płaskich”, podkreślamy: „Wykorzystajmy tę ogromną wiedzę i doświadczenia. Zastanówmy się nad sensem często jeszcze słyszanego komentarza: „A po co tak? My zawsze robiliśmy po swojemu”. Poprawmy, poprzez stosowanie się do Wytycznych DAFA, niezmiennie złą opinię o dachach...
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.izolacje.com.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.izolacje.com.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.
