Systemy ociepleń ETICS - niedoskonałość wymagań prawnych, specyfikacji technicznych oraz metod badań

Wyroby budowlane wprowadzane na rynek Unii Europejskiej podlegają wymaganiom Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG [1].

W przypadku systemów ociepleń dzieje się to jednak dopiero wtedy, gdy dla danego systemu zostanie wydana Europejska Ocena Techniczna (ETA). System ETICS nieposiadający ETA podlega wymaganiom krajowych aktów prawnych i może być wprowadzony do obrotu, jeżeli producent dokonał oceny zgodności z krajową aprobatą techniczną lub polską normą wyrobu.

Wprowadzenie do obrotu systemów ociepleń na podstawie oznakowania CE możliwe jest jedynie dzięki zharmonizowanemu nadal tylko z dyrektywą CPD [2] dokumentowi ETAG 004:2013 [3], a opatrzenie znakiem budowlanym – po ocenie zgodności i wystawieniu deklaracji zgodności z normą PN-EN 13499:2005 [4], PN-EN 13500:2005 [5] lub aprobatą techniczną ITB wydaną na podstawie ZUAT.

Należy zwrócić uwagę, iż w związku z nowelizacją ZUAT-ów dotyczących systemów ociepleń co najmniej do 2015 r. na rynku dostępne będą wyroby wprowadzone w oparciu o wymagania ZUAT-15/V.03/2003 [6].

Konsekwencje niejednolitych wymagań

Akty prawne i normatywne opisują wiele różnych wymagań. O ile akty prawne zobowiązują producentów jedynie do odmiennego oznakowania, zamieszczania innych informacji czy dokumentów towarzyszących, o tyle specyfikacje techniczne podają znacznie zróżnicowane wymagania. Do wyznaczenia poszczególnych właściwości nierzadko stosowane są metody badawcze, w których uzyskuje się odmienne wyniki badań.

Czy w związku z tym można mówić o jednolitych wymaganiach w skali europejskiej? Zróżnicowanie wymagań i metod badawczych (a dokładnie brak świadomości wpływu różnic w stosowanych metodach) jest przyczyną wielu problemów związanych z niewłaściwą interpretacją przedstawianych wyników.

Każdy wynik powinien być zawsze przedstawiany łącznie z informacją o zastosowanej metodzie oraz niepewnością wyznaczoną dla danego laboratorium. Niejednokrotnie również zapisy przyjęte w normach i wymaganiach zawierają błędy, opisywane czy powoływane metody są niedostatecznie zwalidowane lub zawierają niejednoznaczne i nieprecyzyjne zapisy niosące ryzyko odmiennych interpretacji.

W odniesieniu do wymagań podstawowych, takich jak bezpieczeństwo użytkowania czy pożarowe, konsekwencją może być nawet bezpośrednie zagrożenie dla użytkowników obiektów (FOT. 1–2).

Bezpieczeństwo użytkowania

Spośród etapów wykonania ETICS najistotniejsze z perspektywy trwałości jest mocowanie termoizolacji do ściany. W Polsce najczęściej stosowane są systemy ze styropianem mocowanym za pomocą klejów cementowych. Istotą w zapewnieniu trwałości tego połączenia jest wysoka przyczepność zaprawy klejowej do styropianu, szczególnie w początkowym etapie prac (w odniesieniu do podłoża betonowego jest ona z założenia kilkukrotnie wyższa).

Wymagania poszczególnych specyfikacji technicznych w zakresie przyczepności do materiału termoizolacyjnego znacznie się różnią. W TABELI 1 zestawiono wymagania poszczególnych dokumentów oraz podstawowe założenia metod badawczych.

W wymaganiach poszczególnych specyfikacji widoczne są istotne różnice, np. w zakresie przyczepności do styropianu, określone w dodatku z różną dokładnością. Jednocześnie przeprowadzone doświadczenia pokazują, że z uwagi na zróżnicowaną metodykę według ETAG 004:2013 [3] uzyskuje się wyższe wartości przyczepności niż w badaniu przyczepności do styropianu według ZUAT-15/V.03/2003 [6].

Na RYS. przedstawiono wyniki badań porównawczych 6 zapraw, w przypadku których zniszczenie nastąpiło między badanym klejem a podłożem styropianowym, co umożliwia porównanie wyników uzyskiwanych wymienionymi metodami. W pozostałych badaniach zrealizowanych w tym samym czasie na ok. 20 próbkach zapraw klejowych zniszczenie nastąpiło w warstwie styropianu, więc wyliczona wartość średnia nie obrazuje przyczepności kleju, a jedynie wytrzymałość styropianu na rozciąganie.

Ponadto jeżeli wynik badania zostanie przedstawiony z dokładnością, z jaką sprecyzowane jest wymaganie, może dojść do sytuacji, że ta sama wartość (np. 0,07 MPa) nie spełnia wymagania 0,08 MPa, a przedstawiony z dokładnością do 0,1 MPa jest wynikiem zgodnym z wymaganiem 0,1 MPa. Sytuacja staje się znacznie bardziej czytelna, jeżeli laboratorium przedstawi wynik badania wraz z niepewnością.

Zgodnie z zasadą, że wynik badania i jego niepewność muszą być podane z taką samą dokładnością, wynik (0,1±0,1 MPa) staje się całkowicie nieużyteczny dla klienta i nie spełnia jego wymagań. Stąd też znajomość niepewności, z jaką laboratorium uzyskuje wyniki, jest niezmiernie ważna już podczas podejmowania decyzji o zleceniu badań.

Oprócz braku wytycznych dotyczących dokładności przedstawianego wyniku i miar precyzji żadna z metod badań systemów ociepleń wymienionych w TABELI 1 nie określa zasad odrzucania wyników odbiegających od wartości średniej, a za wynik badania uznaje się średnią z 5 lub 4 pomiarów.

Doświadczenie pokazuje, że ze względu na specyfikę podłoża do badań, jakim w tym przypadku jest dość niejednorodny w małym obszarze materiał termoizolacyjny, taka liczba pomiarów jednostkowych to zdecydowanie za mało.

W TABELACH 2–3 przedstawiono wyniki badań przyczepności wczesnej zaprawy klejowej do styropianu i określenia korelacji wyników po różnym czasie sezonowania, wykonanych równolegle w dwóch niezależnych laboratoriach. Ze względu na to, że badania wykonane były na dużej serii pomiarowej, stanowią cenne źródło informacji o wpływie podłoża na uzyskiwane rozrzuty, a co za tym idzie – na niepewność wyników badań.

W obu laboratoriach i we wszystkich terminach badania wykonano tą samą metodą – według ETAG 004:2011 [11]. Klej z jednej partii produkcyjnej podzielono najpierw na dwie równe części przeznaczone do obu laboratoriów, a następnie w każdym laboratorium podzielono na 20 równych części.

Każdą próbkę kleju wymieszano z jednakową ilością wody demineralizowanej, po czym nałożono na 20 płyt styropianowych, w warstwie gr. ok. 4 mm. Płyty styropianowe z nałożoną zaprawą przechowywano w laboratorium w temp. 23±2°C, przy wilgotności 50±5% aż do wyznaczonego terminu. Badania przyczepności do styropianu wykonano w warunkach suchych metodą odrywania.

W badaniach wykazano, że niepewność wyników związana z niejednorodnością podłoża jest większa niż różnice w wynikach badań po różnym czasie sezonowania próbek. Rozrzut wyników pomiarów na jednej płycie styropianowej w jednym terminie badania może wynosić nawet 40 kPa. Na wyniki badań przyczepności istotny wpływ ma również wiele innych czynników, których znaczenie, choć ogromne, nie wydaje się tak oczywiste.

Zróżnicowanie stosowanych materiałów pomocniczych, odchylenia od znormalizowanych warunków badania, sposób przygotowania próbek, w tym sposób mieszania, ilość, a nawet rodzaj wody zastosowanej do przygotowania zaprawy, często odgrywają decydującą rolę w kształtowaniu wyniku. Bardzo istotnym i również często pomijanym aspektem w opisach metod badań systemów ociepleń jest także dokładność urządzeń pomiarowych.

Należy zauważyć, że wiele właściwości użytkowych systemów ociepleń określa się za pomocą metod bardzo prymitywnych i obarczonych bardzo dużą niepewnością, np. gdy wynikiem jest ocena wizualna dokonana przez laboranta. Jednym z najlepszych tego przykładów jest badanie odporności na uderzenie.

W badaniach wstępnych, wykonywanych na potrzeby wydania ETA, badanie odporności na uderzenie wykonuje się na próbce w postaci ściany o powierzchni co najmniej 6 m², ocieplonej badanym systemem. Poddanie tej wielkogabarytowej próbki zmiennym cyklom termiczno-wilgotnościowym ma odzwierciedlać warunki rzeczywiste i umożliwić obserwację negatywnych zjawisk, które nie mogą wystąpić w przypadku małych próbek.

O ile ETAG 004:2013 [3] w sposób bardzo szczegółowy opisuje przebieg zmian warunków badania, a zachowanie ich wymaga zastosowania złożonego systemu sterowania i opomiarowania, o tyle wykonywane następnie badania na ścianie mogą być niemiarodajne ze względu na małą liczbę próbek, brak precyzyjnego opisu metody badawczej oraz oceny wyników.

Bezpieczeństwo pożarowe

Wymagania dotyczące bezpieczeństwa pożarowego systemów ociepleń zależą od przyjętej specyfikacji technicznej. Wytyczne ETAG 004:2013 [3] w tym zakresie odnoszą się wyłącznie do klasyfikacji reakcji na ogień zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 13501­‑1+A1:2010 [13]. System klasyfikacji opisany w tej normie definiuje 7 tzw. euroklas (A1, A2, B, C, D, E, F), określających, w jakim stopniu dany wyrób przyczynia się do rozwoju pożaru.

Opisany system euroklas opracowano w odniesieniu do scenariusza pożaru wewnątrz budynku, czyli nie uwzględniono rozwoju pożaru przy działaniu ognia od zewnątrz. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa pożarowego fasad budynków określone są w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [14], wraz z późniejszymi zmianami [15].

Zgodnie z wymaganiami aktualnych przepisów prawnych ocieplenia ścian zewnętrznych budynków powinny być wykonane z materiałów nierozprzestrzeniających ognia, w budynkach natomiast na wysokości powyżej 25 m od poziomu terenu, „okładzina elewacyjna, jej zamocowanie mechaniczne, a także izolacja cieplna ściany zewnętrznej powinny być wykonane z materiałów niepalnych” [15].

Zapis rozporządzenia, który zawiera wymaganie co do niepalności okładziny zewnętrznej i jej mechanicznego zamocowania, bez definicji tych pojęć uniemożliwia poprawną interpretację. W przypadku systemów ociepleń ETICS jako okładzinę zewnętrzną należałoby rozumieć warstwę wierzchnią lub ewentualnie tynk. W żadnym z tych przypadków nie można mówić jednak o zamocowaniu mechanicznym okładziny.

Jedną z najważniejszych zmian wprowadzonych w 2009 r. było określenie warunków równoważności europejskiej klasyfikacji reakcji na ogień i wymagań formułowanych w rozporządzeniu i realizowanych za pomocą polskich klasyfikacji. Dodany w związku z tym w rozporządzeniu paragraf 208a stanowi, że:

„1. Określeniom użytym w rozporządzeniu: niepalny, niezapalny, trudno zapalny, łatwo zapalny, niekapiący, samogasnący, intensywnie dymiący, odpowiadają klasy reakcji na ogień zgodnie z załącznikiem 3 do rozporządzenia.

2. Elementy budynku określone w rozporządzeniu jako nierozprzestrzeniające ognia, słabo rozprzestrzeniające ogień lub silnie rozprzestrzeniające ogień, powinny spełniać, z zastrzeżeniem ust. 3, wymagania według załącznika nr 3.

3. W przypadku ścian zewnętrznych budynku, w tym z ociepleniem i okładziną zewnętrzną lub tylko z okładziną zewnętrzną, przez elementy budynku:

1) nierozprzestrzeniające ognia - rozumie się elementy budynku nierozprzestrzeniające ognia zarówno przy działaniu ognia od wewnątrz, jak i od zewnątrz budynku,

2) słabo rozprzestrzeniające ogień - rozumie się elementy budynku, które z jednej strony są słabo rozprzestrzeniające ogień, natomiast przy działaniu ognia z drugiej strony są słabo rozprzestrzeniające ogień lub nierozprzestrzeniające ognia,

3) silnie rozprzestrzeniające ogień - rozumie się elementy budynku, które przy działaniu ognia z jednej strony sklasyfikowane są jako silnie rozprzestrzeniające ogień, niezależnie od klasyfikacji uzyskanej przy działaniu ognia z drugiej strony,

- dla których wymagania przy działaniu ognia wewnątrz budynku określa się według załącznika nr 3 do rozporządzenia, a przy działaniu ognia od zewnątrz budynku określa się według polskiej normy dotyczącej metody badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany” [15].

Przyporządkowanie klas reakcji na ogień określeniom „niepalny”, „niezapalny”, „trudno zapalny”, „łatwo zapalny”, „niekapiący”, „samo gasnący”, „intensywnie dymiący” przedstawiono w załączniku 3 do rozporządzenia [15]. Zgodnie z rozporządzeniem jako niepalne definiuje się wyroby o następującej klasie reakcji ogień: A1, A2-s1,d0, A2-s2,d0, A2-s3,d0.

Zgodnie z tymi zapisami spełnienie warunku niepalności elewacji w przypadku ocieplania budynku powyżej 25 m możliwe jest przez dokonanie klasyfikacji w zakresie reakcji na ogień, jeżeli badana okładzina zewnętrzna, jej zamocowanie mechaniczne i izolacja cieplna uzyskają klasę reakcji na ogień A1, A2-s1,d0, A2-s2,d0 lub A2-s2,d0.

Jedyną natomiast obowiązującą metodą oceny rozprzestrzeniania ognia przez ściany zewnętrzne przy działaniu ognia od zewnątrz budynku jest norma PN-B-02867:1990+Az1:2001 [16] powołana w załączniku 1 do tego rozporządzenia, mimo że została wycofana ze zbioru norm PKN i zastąpiona przez normę PN­‑B­‑02867:2013-06 [17].

Nie jest więc możliwe potwierdzenie nierozprzestrzeniania ognia na podstawie klasyfikacji w zakresie reakcji na ogień zgodnie z pkt. 2 załącznika 3 do rozporządzenia [15], gdyż wyklucza ono taką możliwość dla ścian zewnętrznych przy działaniu ognia od strony zewnętrznej budynku.

Należy przy tym zaznaczyć, że powołana w rozporządzeniu norma PN-B-02867:1990+Az1:2001 [16] w pkt. 1.2 klasyfikuje ściany wykonane z materiałów niepalnych jako nierozprzestrzeniające ognia bez konieczności badania. Określenie niepalności według tej normy nie jest jednak zdefiniowane tak jak w rozporządzeniu – klasą reakcji na ogień, ale badaniem niepalności zgodnie z powołaną normą PN­‑93/B-02862 [18] (norma wycofana bez zastąpienia).

Pozostają więc pytania: co oznacza sformułowanie "ściany wykonane z materiałów niepalnych"? Czy każdy składnik ocieplenia ma być wyrobem niepalnym według normy PN-93/B-02862 [18], czy też niepalne ma być całe ocieplenie? Czy należy przyjąć do badania niepalności normę wycofaną, ponieważ jest ona powołana w innej normie, powołanej przez rozporządzenie, czy też przyjąć definicję niepalności według tego samego rozporządzenia? W praktyce zapis ten niezależnie od prób jego interpretacji jest martwy z uwagi na zapisy pkt. 2 załącznika 3 [15].

Zgodnie z normą PN-90/B-02867 [16] ściany zewnętrzne klasyfikuje się na podstawie uzyskanych wyników badań. Przy czym, jak stanowi norma w zmianie Az1:2001 [16], klasyfikację należy wykonać na podstawie najbardziej niekorzystnej oceny badań jednej z trzech próbek z zachowaniem następujących zasad:

• klasyfikacja odnosi się do rozwiązania identycznego jak próbka poddana badaniu;
• w przypadku ociepleń klasyfikacja odnosi się do rozwiązań:
  – wyprawy zewnętrznej z tego samego tynku z możliwością występowania różnej struktury i o granulacji niemniejszej niż w badanej próbce;
  – takich samych pozostałych komponentów, tj. zaprawy klejowej, siatki i izolacji;
  – klasyfikacja taka sama uzyskana z badań tego samego rozwiązania przy różnych grubościach izolacji jest ważna również dla pośrednich grubości izolacji;
  – klasyfikacja jest ważna dla innych rodzajów podłoża.

Wymieniona metoda badania powołana jest również w wydawanych krajowych aprobatach technicznych oraz dokumentach ZUAT­‑15/V.03/2010 [7] oraz ZUAT-15/V.04/2013 [8]. Instytut Techniki Budowlanej wydający aprobaty dla systemów ociepleń wprowadził dodatkowo w 2006 r.

Ustalenia Aprobacyjne GW VII.09/2006 [19], zgodnie z którymi klasyfikację w zakresie stopnia rozprzestrzeniania ognia układów ociepleniowych ścian zewnętrznych budynków wykonywanych systemem bezspoinowym (BSO) określa się na podstawie badań układu ociepleniowego według normy PN-90/B-02867 [16] z zastosowaniem warstwy termoizolacyjnej o największej grubości oraz największej gęstości.

Dodatkowo mogą być przeprowadzone badania zawartości części organicznych lub ciepła spalania poszczególnych składników układu. Ustalenia aprobacyjne podają również zasady rozszerzania klasyfikacji.

W świetle tych zapisów ocieplenia ścian zewnętrznych na podłożu klasy co najmniej A2-s3,d0 według normy PN-EN 13501­‑1+A1:2010 [13] klasyfikuje się bez badań układu ociepleniowego jako nierozprzestrzeniające ognia, jeżeli:

• warstwa termoizolacyjna i wszystkie składniki warstwy wierzchniej wykonane są z materiałów klasy A1 według Decyzji Komisji z dnia 4 października 1996 r. [20], z 26 września 2000 r. [21] oraz z 6 czerwca 2003 r. [22];
• układ ociepleniowy uzyskał klasyfikację co najmniej A2-s3,d0 według normy PN-EN 13501-1+A1:2010 [13];
• warstwa termoizolacyjna i wierzchnia mają klasyfikację co najmniej A2-s3,d0 według normy PN-EN 13501-1+A1:2010 [13].

Ponadto układ ociepleniowy z warstwą termoizolacyjną klasy co najmniej A2-s3,d0 klasyfikuje się bez badań jako nierozprzestrzeniający ognia, jeżeli identyczna warstwa wierzchnia z warstwą izolacyjną klasy B-s1,d0 lub niższą (na tym samym podłożu) uzyskała klasyfikację jako nierozprzestrzeniająca ognia. Niektóre z tych zapisów są sprzeczne z wymaganiami normy i aktualnych wymagań prawnych.

Niejasności te usunięto w znowelizowanej normie PN­‑B­‑02867:2013-06 [17], która z jednej strony jasno precyzuje zasady rozszerzania klasyfikacji w stosunku do układu poddanego badaniu, z drugiej wprowadza zmiany w metodyce badania oraz zawęża możliwość rozszerzania klasyfikacji np. na materiały termoizolacyjne o klasie reakcji na ogień A1 bez konieczności wykonywania badań.

Będzie to skutkowało koniecznością wykonywania podwójnych badań NRO – osobno dla systemu z EPS, osobno z wełną mineralną, pomimo zastosowania takich samych pozostałych komponentów ETICS.

Niezależnie od uzyskiwanych wyników i przedstawianych klasyfikacji w rzeczywistości często mamy do czynienia z rozprzestrzenianiem się ognia przez ściany zewnętrzne.

Sytuacje takie mogą mieć miejsce np. wówczas, gdy źródło ognia jest większe, niż zastosowane w badaniu, lub gdy podczas aplikacji systemu zastosowano materiały z różnych systemów ociepleń, różniące się dopuszczoną w klasyfikacji gęstością, o innej grubości, a przede wszystkim (co jest powszechnie popełnianym błędem wykonawczym) nie zachowano zasad prawidłowego przyklejania warstwy termoizolacyjnej i wykonywania warstwy zbrojonej.

Niezachowanie przyjętej metody pasmowo-punktowej podczas przyklejania płyt izolacyjnych, szczególnie w razie niezastosowania listwy startowej, może powodować powstawanie pod ociepleniem tzw. komina powietrznego (FOT. 3–4). Bardzo częste jest również oszczędzanie kleju podczas wykonywania warstwy zbrojonej, skutkujące zmniejszeniem grubości niepalnej warstwy zbrojonej stanowiącej podstawową barierę dla ognia. Skutki tego są często tragiczne (FOT. 5).

Podsumowanie

Dążenie do eliminowania mnogości specyfikacji technicznych oraz błędów i niejasności występujących m.in. w procedurach badawczych ma ogromne znaczenie dla jakości obiektów budowlanych. Konsekwencją jest bowiem wprowadzanie na rynek wyrobów o zadeklarowanych właściwościach niewiele mówiących potencjalnemu użytkownikowi i trudnych do porównania.

Głównym celem producentów, laboratoriów badawczych oraz innych środowisk zainteresowanych poprawą jakości i bezpieczeństwa użytkowania budynków powinno być również kształtowanie świadomości wykonawców oraz zrozumienia zagrożeń związanych z błędami wykonawczymi i stosowaniem niekompletnych systemów ociepleń. Nie należy zapominać przy tym o roli organów nadzorujących wykonywanie prac budowlanych.

Literatura

1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG (DzUrz L 88 z 4.4.2011, s. 5–43).
2. Dyrektywa Rady 89/106/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich odnoszących się do wyrobów budowlanych (DzUrz L 40 z 11.2.1989, s. 12–26).
3. ETAG 004:2013, „Złożone systemy izolacji cieplnej z wyprawami tynkarskimi”.
4. PN-EN 13499:2005, „Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie. Zewnętrzne zespolone systemy ocieplania (ETICS) ze styropianem. Specyfikacja”.
5. PN-EN 13500:2005, „Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie. Zewnętrzne zespolone systemy ocieplania (ETICS) z wełną mineralną. Specyfikacja”.
6. ZUAT-15/V.03/2003, „Zestawy wyrobów do wykonywania ociepleń z zastosowaniem styropianu jako materiału termoizolacyjnego i pocienionej wyprawy elewacyjnej”.
7. ZUAT-15/V.03/2010, „Zestawy wyrobów do wykonywania ociepleń ścian zewnętrznych z zastosowaniem styropianu”.
8. ZUAT-15/V.04/2013, „Zestawy wyrobów do wykonywania ociepleń ścian zewnętrznych z zastosowaniem wełny mineralnej jako materiału termoizolacyjnego i pocienionej wyprawy elewacyjnej (ETICS)”.
9. ZUAT-15/V.04/2003, „Zestawy wyrobów do wykonywania ociepleń z zastosowaniem wełny mineralnej jako materiału termoizolacyjnego i pocienionej wyprawy elewacyjnej”.
10. PN-EN 13494:2003, „Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie. Określanie przyczepności między warstwą zaprawy klejącej i warstwą zbrojoną a materiałem do izolacji cieplnej”.
11. ETAG 004:2011, „Złożone systemy izolacji cieplnej z wyprawami tynkarskimi”.
12. M. Niziurska, K. Nosal, B. Chruściel, W. Charyasz, K. Szafran, „Przyczepność klejów cementowych do styropianu w systemach ETICS – niepewność metody i korelacja wyników”, „IZOLACJE”, nr 3/2013, s. 30–32.
13. PN-EN 13501-1+A1:2010, „Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków. Część 1: Klasyfikacja na podstawie wyników badań reakcji na ogień”.
14. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 75, poz. 690).
15. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 marca 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 2009 r. nr 56 poz. 461).
16. PN-B-02867:1990+Az1:2001, „Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany”.
17. PN-B-02867:2013-06, „Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany zewnętrzne od strony zewnętrznej oraz zasady klasyfikacji”.
18. PN-93/B-02862, „Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda badania niepalności materiałów budowlanych”.
19. Ustalenia Aprobacyjne GW VII.09/2006 z dnia 22.12.2006 r. dotyczące zasad klasyfikacji ociepleń ścian zewnętrznych budynków wykonywanych systemem bezspoinowym w zakresie rozprzestrzeniania ognia.
20. Decyzja Komisji z dnia 4 października 1996 r. ustanawiająca wykaz produktów należących do klasy A Materiały niepalne przewidziany w decyzji 94/611/WE wykonującej art. 20 dyrektywy Rady 89/106/EWG w sprawie wyrobów budowlanych (DzUrz L 267 z 19.10.1996 r., s. 23–26).
21. Decyzja Komisji z dnia 26 września 2000 r. zmieniająca decyzję 96/603/WE ustanawiającą wykaz produktów należących do klasy A Materiały niepalne przewidziany w decyzji 94/611/WE wykonującej art. 20 dyrektywy Rady 89/106/EWG w sprawie wyrobów budowlanych (notyfikowana jako dokument nr C (2000) 2640) (DzUrz L 258 z 12.10.2000 r., s. 36–37).
22. Decyzja Komisji z dnia 6 czerwca 2003 r. zmieniająca decyzję 96/603/WE ustanawiającą wykaz produktów należących do klasy A Materiały niepalne, przewidziany w decyzji 94/611/WE wykonującej art. 20 dyrektywy Rady 89/106/EWG w sprawie wyrobów budowlanych (notyfikowana jako dokument nr C (2003) 1673) (DzUrz L 144 z 12.06.2003 r., s. 9).

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!