Poznaj zmiany w normach dotyczących wybranych wyrobów chemii budowlanej, jakie nastąpiły po wdrożeniu rozporządzenia CPR.
J. Sawicki
9 marca 2013 roku uchwalone zostało Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 [1]. Rozporządzenie to weszło w życie z dniem 1 lipca 2013 i uchyliło dotychczas obowiązującą Dyrektywę 89/106/EWG, dotyczącą wyrobów budowlanych (CPD) [2].
W styczniu 2025 r. czeka nas kolejna odsłona targów BAU, czyli Światowych Targów Architektury, Materiałów i Systemów Budowlanych. Największa światowa wystawa budownictwa odbędzie się w dniach 13–17 stycznia...
W styczniu 2025 r. czeka nas kolejna odsłona targów BAU, czyli Światowych Targów Architektury, Materiałów i Systemów Budowlanych. Największa światowa wystawa budownictwa odbędzie się w dniach 13–17 stycznia 2025 w Monachium. Ponad 2000 wystawców w 18 halach czeka na Państwa.
W nowoczesnym projektowaniu budynków standardem staje się technologia BIM (Building Information Modeling). Jest to złożony system informacji technicznej, który na podstawie trójwymiarowego modelu obiektu...
W nowoczesnym projektowaniu budynków standardem staje się technologia BIM (Building Information Modeling). Jest to złożony system informacji technicznej, który na podstawie trójwymiarowego modelu obiektu opisuje cechy zastosowanych rozwiązań.
Charakterystyka energetyczna budynku i części budynku (Świadectwo charakterystyki energetycznej) to dokument, który określa wielkość zapotrzebowania na energię niezbędną do zaspokojenia potrzeb energetycznych...
Charakterystyka energetyczna budynku i części budynku (Świadectwo charakterystyki energetycznej) to dokument, który określa wielkość zapotrzebowania na energię niezbędną do zaspokojenia potrzeb energetycznych związanych z użytkowaniem budynku lub części budynku. W pierwszych dniach lipca 2024 r. na stronie internetowej Ministerstwa Rozwoju i Technologii [1] zaprezentowano projekt zmian w rozporządzeniu.
ABSTRAKT
Artykuł stanowi pierwszą część cyklu poświęconego zmianom w normach dotyczących wybranych wyrobów chemii budowlanej, jakie nastąpiły po wdrożeniu rozporządzenia CPR. Opisano w nim zmiany w normie EN 998-1 dotyczącej zapraw tynkarskich.
Changes in normalization of construction chemicals after the CPR Regulation implementation. Part 1. Rendering and plastering mortars
The article is the first part of the cycle concerning to changes in standards for selected construction chemicals, which occurred after the implementation of the CPR Regulation. The first part describes changes in the EN 998-1 Standard for rendering and plastering mortars.
Rozporządzenie CPR określa warunki wprowadzania do obrotu i udostępniania na rynku wyrobów budowlanych, poprzez ustanowienie zharmonizowanych zasad wdrażania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych w odniesieniu do ich zasadniczych charakterystyk oraz zasad stosowania CE na tych wyrobach.
Rozporządzenie CPR i jego konsekwencje
Zakres zmian związanych z wdrożeniem Rozporządzenia CPR był przedmiotem wielu publikacji [3–4]. W warunkach krajowych rozporządzenie to skutkowało nowelizacją ustawy dot. wyrobów budowlanych [5].
Opracowano ponadto nowe zasady wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych w systemie krajowym, przepisy rozporządzenia w sprawie krajowych ocen technicznych, nowe zasady znakowania znakiem B oraz deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych, jak też nowe regulacje dotyczące przedsiębiorców [6], które w nowym kształcie weszły w życie 1 stycznia 2017 roku.
Wprowadzone zmiany dopasowały system krajowy do europejskich wymogów znakowania, certyfikowania i wprowadzania wyrobów budowlanych na rynek.
Zmiany wprowadzone nową ustawą dotyczyły w szczególności:
sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz krajowych systemów oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych,
sprecyzowania grup wyrobów budowlanych objętych obowiązkiem sporządzania krajowej deklaracji oraz właściwych dla tych grup krajowych systemów oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych,
określenia wzoru i treści krajowej deklaracji oraz sposobu jej dostarczania lub udostępniania odbiorcy,
opisania sposobu znakowania wyrobów budowlanych znakiem budowlanym oraz zakresu informacji towarzyszących temu znakowi.
"Krajobraz" po wdrożeniu Rozporządzenia CPR
Wdrożenie rozporządzenia CPR, czyli rozporządzenia nadrzędnego w zakresie prawa unijnego dla wyrobów budowlanych, stanowiło dla producentów bardzo duże wyzwanie. Szybko okazało się bowiem, że po jego wdrożeniu muszą oni dokonać szeregu zmian na swoich opakowaniach i w dokumentacji towarzyszącej wyrobom. To wymagało czasu i było bardzo kosztowne. Ponadto brak było, przynajmniej w początkowym okresie wdrożenia rozporządzenia CPR, jednoznacznych i wiarygodnych interpretacji rozporządzenia w odniesieniu do zapisów poszczególnych norm.
Producenci zostali z tym problemem zdani w zasadzie wyłącznie na własnych specjalistów, którzy wiedzę czerpali z licznych szkoleń dotyczących zmian w przepisach. Należy jednakże zaznaczyć, że przedstawiciele jednostek naukowo-badawczych, którzy zazwyczaj prowadzili te szkolenia, również nie zawsze potrafili udzielić jednoznacznych wskazówek w zakresie konkretnych przypadków i problemów, z jakimi borykali się producenci.
Z drugiej strony - należy to napisać wprost - oliwy do ognia dolewali kontrolerzy poszczególnych jednostek WINB, wydający częstokroć po kilka sprzecznych ze sobą opinii w zakresie tego samego opakowania. Oni także nie mieli wystarczającej wiedzy do interpretacji zapisów CPR-a w odniesieniu do danej normy i wyrobu oraz do przepisów formalno-prawnych obowiązujących w danym okresie.
Obecnie wydaje się, że ten trudny okres mamy za sobą. Nie zmienia to jednak jednego zasadniczego faktu - po wdrożeniu rozporządzenia CPR zapisy absolutnie wszystkich obowiązujących w tym dniu norm europejskich dotyczących wyrobów budowlanych nie były z nim zgodne i wymagały nowelizacji.
Wydaje się zatem, że Europejski Komitet Normalizacyjny CEN (i poszczególne jego komitety techniczne) "przespał" wdrożenie tego rozporządzenia, nie podejmując praktycznie żadnych przygotowań do zmian w normach z jego uwzględnieniem.
Przechodząc do konkretów - w przypadku suchych mieszanek chemii budowlanej, do których możemy m.in. zaliczyć:
pierwsze dwie normy uwzględniające zapisy rozporządzenia CPR opublikowane zostały w kraju dopiero 19 grudnia 2016 r., a więc około 3,5 roku po wdrożeniu CPR-a.
Norma EN 998-1:2016 - zakres zmian
19 grudnia 2016 r. Komitet Techniczny nr 233 ds. konstrukcji murowanych opublikował nowe wydania dwóch norm:
PN-EN 998-1:2016, "Wymagania dotyczące zaprawy do murów. Część 1: Zaprawa do tynkowania zewnętrznego i wewnętrznego" [7],
PN-EN 998-2:2016 "Wymagania dotyczące zaprawy do murów. Część 2: Zaprawa murarska" [8].
Normy te zostały wdrożone tzw. metodą okładkową, tj. przyjmując w całości angielską wersję tekstów obu EN 2016, z dodaniem krajowej okładki. Można uznać, że wydanie tych norm stanowi kamień milowy w warunkach normalizacji wymienionych wyżej suchych mieszanek chemii budowlanej.
Zakres zmian pokazuje kierunek, w jakim będą szły znowelizowane normy europejskie na poszczególne wyroby budowlane. Warto nadmienić, że nowe normy wprowadzają m.in.:
terminologię opartą na rozporządzeniu CPR,
zaktualizowane załączniki ZA w oparciu o zapisy CPR,
nowe załączniki z podaniem częstotliwości badań wyrobów w ramach Zakładowej Kontroli Produkcji.
Zapisy dotyczące badań w ramach Zakładowej Kontroli Produkcji są bardzo istotne. Precyzują one, w odróżnieniu do dotychczasowych wydań norm hEN, zakres i częstotliwość badań kontrolnych wyrobów. Dotychczas były one zazwyczaj przedmiotem wewnętrznych procedur danej firmy (w przypadku systemów oceny 3 i 4) lub też wynikały z zapisów umów/ustaleń z jednostkami certyfikującymi ZKP i wyroby (w przypadku systemów oceny 1+, 1 i 2+).
Nie sposób nie zauważyć, że przy okazji nowelizacji danej normy rewidowane są jej dotychczasowe zapisy i wymagania stawiane wyrobom budowlanym, co będzie wiązać się z dodatkowymi obowiązkami producentów - oprócz aktualizacji danych na opakowaniach i dokumentacji technicznej, mogą zaistnieć przesłanki ku ponownym lub poszerzonym badaniom typu niektórych wyrobów, w związku z poszerzeniem lub zmianą wymagań dla danego wyrobu. Tak jest na przykład w przypadku normy EN 998-2:2016, co zostanie opisane w drugiej części serii artykułów poświęconych zmianom w normalizacji.
A póki co zajmiemy się normą EN 998-1:2016 [7, 8], która,podobnie jak jej poprzedniczka EN 998-1:2010 [9, 10], dzieli zaprawy tynkarskie na:
GP - ogólnego przeznaczenia,
LW - lekkie,
CR - barwione,
OC - jednowarstwowe do stosowania na zewnątrz,
R - renowacyjne,
T - izolujące cieplnie.
Wymagania dla tych rodzajów zapraw tynkarskich zestawiono w TAB. 1, TAB. 2a i TAB. 2b.
TABELA 1. Klasyfikacja właściwości stwardniałych zapraw
TABELA 2a. Zestawienie wymagań dot. zapraw stwardniałych według EN 998-1:2016
TABELA 2b. Zestawienie wymagań dot. zapraw stwardniałych według EN 998-1:2016
Jak zapisano w normach: "Różne zakresy stosowania i różne narażenia na działanie warunków powodują, że zaprawom stawiane są różne wymagania i oczekuje się od nich różnych właściwości, a także różnych wartości właściwości użytkowych. Z tego względu wytrzymałość na ściskanie, absorpcja wody i współczynnik przewodzenia ciepła powinny być klasyfikowane zgodnie z tabelą 1. Właściwości zależne od zamierzonego zastosowania i/lub od typu wyrobu powinny być deklarowane zgodnie z tabelą 2. Deklarowane wartości i klasy powinny spełniać wymagania określone w tabeli 2".
W normie podano ponadto wymagania dla zapraw "świeżych", bezpośrednio po ich zmieszaniu z wodą, takie jak: czas zachowania właściwości roboczych, zawartość powietrza, przy czym w wydaniu normy z 2016 r. parametry te podano przed wymaganiami dla zapraw stwardniałych.
W znowelizowanej normie zmieniono oznaczenia absorpcji wody, pozostawiając wymagania dotyczące zapraw tynkarskich bez zmian, dokładając jedynie wymaganie dla tzw. substancji niebezpiecznych. Warto jednak nadmienić, że w przypadku oznaczeń współczynnika przewodzenia ciepła zmieniono normę datowaną EN 1745 z 2002 na 2012 r. [11], czego konsekwencją dla producentów jest zmiana wartości tabelarycznych tego współczynnika, określana z gęstości zaprawy stwardniałej w stanie suchym. Wartości te muszą być ponadto zmienione również dla współczynnika przepuszczalności pary wodnej µ (TAB. 3).
Zapisy znowelizowanej normy EN 988-1:2016 są szczególnie istotne w przypadku Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP). We wcześniejszym wydaniu normy EN 998-1:2010 częstotliwość badań nie była określona, co rodziło wiele wątpliwości producentów i było wykorzystywane zazwyczaj poprzez bardzo rzadkie wykonywanie poszczególnych badań (nawet raz na kilka lat). Obecne zapisy precyzują (a w zasadzie zalecają) częstotliwość wykonywania badań kontrolnych (TAB. 4), co powinno skutkować lepszą i bardziej precyzyjną kontrolą zapraw tynkarskich. Zapisy te wymagać będą jednak albo lepsze doposażenie laboratorium badawczego, albo częstsze wykonywanie tych badań w laboratoriach zewnętrznych.
TABELA 3. Porównanie wartości tabelarycznych współczynnika przewodzenia ciepła i przepuszczalności pary wodnej w odniesieniu do dwóch wydań normy EN 1745
TABELA 4. Zalecana częstotliwość badań kontrolnych zapraw tynkarskich według EN 998-1:2016
Wymienione w TAB. 1, TAB. 2a,TAB. 2b, TAB. 3 i TAB. 4 zmiany skutkują również zmianami w oznakowaniu CE. Przykłady oznakowania podano poniżej, zestawiając wymagania dla popularnych w kraju:
tynku zewnętrznego - typu GP, kat. W2, CS II - TAB. 6.
TABELA 5. Ewolucja informacji towarzyszących oznakowaniu CE - tynk wewnętrzny
TABELA 6. Ewolucja informacji towarzyszących oznakowaniu CE - tynk zewnętrzny
Jak widać z TAB. 5, i TAB. 6, rozporządzenie CPR wprowadziło istotne zmiany w zapisach oznakowania CE, związane głównie z zapisami zamierzonego zastosowania (jak w tabeli ZA.1 normy) oraz wprowadzeniem numeru deklaracji właściwości użytkowych i niepowtarzalnego kodu identyfikacyjnego wyrobu.
W przypadku tynków objętych normą EN 998-1:2016 warto zwrócić uwagę, że zapis "zamierzonego zastosowania" jest nieco inny dla tynków wewnętrznych i inny dla tynków zewnętrznych.
Wnioski
Po wejściu w życie Rozporządzenia CPR wszystkie dotychczas obowiązujące normy europejskie wymagały nowelizacji.
Przy okazji nowelizacji danej normy EN rewidowane są jej dotychczasowe zapisy i wymagania stawiane wyrobom w niej ujętych, co będzie wiązać się z dodatkowymi obowiązkami producentów - oprócz aktualizacji danych na opakowaniach i dokumentacji technicznej, mogą zaistnieć przesłanki ku ponownym lub poszerzonym badaniom typu niektórych wyrobów, w związku z poszerzeniem lub zmianą wymagań dla danego wyrobu.
Pierwszymi normami dla suchych mieszanek chemii budowlanej, jakie opracowano z uwzględnieniem zapisów CPR-a są EN 998-1 i EN 998-2.
W normie EN 998-1:2016 dla zapraw tynkarskich nie zmieniono zasadniczo wymagań technicznych. Należy jednakże zwrócić uwagę na nowe oznaczenie parametru kapilarnej absorpcji wody. Ponadto nowa norma wymusza zmiany parametrów dla współczynnika przewodzenia ciepła i współczynnika przepuszczalności pary wodnej, a także wprowadzenie stosownego zapisu dot. substancji niebezpiecznych
Wdrożenie zharmonizowanych z Rozporządzeniem CPR norm europejskich wymusza kolejne zmiany dla producentów - dotyczą one opakowań, dokumentacji technicznej i zapisów Zakładowej Kontroli Produkcji.
W tabeli z oznakowaniem CE warto zwrócić uwagę na inne zapisy "zamierzonego zastosowania" w przypadku zapraw do wnętrz i inne dla zapraw przeznaczonych zarówno do wnętrz, jak i na zewnątrz. Informacje towarzyszące temu oznakowaniu stale "ewoluują" wraz ze zmieniającymi się wymaganiami formalno-prawnymi (rozporządzenie CPR/normy EN).
Literatura
Rozporządzenie nr 305/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę 89/106/EWG (Dz. Urz. L. 88 z 4.4.2011).
Dyrektywa Rady 89/106/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich odnoszących się do wyrobów budowlanych (Dz. Urz. L. 40 z 11.2.1989).
T. Żuchowski, "Zmiany prawne dotyczące wprowadzania wyrobów budowlanych do obrotu", "Izolacje" 6/2015, s. 16.
S. Wall, "Rozporządzenie nr 305/2011 (CPR) odpowiedzi na często zadawane pytania", materiały informacyjne ITB, Warszawa, kwiecień 2013.
Ustawa o wyrobach budowlanych z dnia 16 kwietnia 2004 r. (DzU Nr 92, poz. 881), z dnia 14 maja 2014 r. (DzU z 2014 r. poz. 883), z dnia 8 września 2016 r. (DzU z 2016 r. poz. 1570) (zm. DzU z 2016 r. poz. 542, DzU z 2015 r. poz. 1165).
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17 listopada 2016 r. w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (DzU 2016, poz. 1966).
EN 998-1:2016, "Specification for mortars for masonry. Part 2: Masonry mortar".
PN-EN 998-2:2016, "Wymagania dotyczące zaprawy do murów. Część 2: Zaprawa do murowania".
EN 998-1:2010, "Specification for mortars for masonry. Part 1: Rendering and plastering mortar".
PN-EN 998-1:2012, "Wymagania dotyczące zaprawy do murów. Część 1: Zaprawa do tynkowania zewnętrznego i wewnętrznego".
PN-EN 1745:2012, "Mury i wyroby murowe. Metody określania właściwości cieplnych".
Przedstawiamy fragment Raportu powstałego na bazie analiz przeprowadzonych przez Zespół Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych (CAKE) w IOŚ-PIB/KOBiZE zaprezentowanych w dokumencie pt. „Polska net-zero...
Przedstawiamy fragment Raportu powstałego na bazie analiz przeprowadzonych przez Zespół Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych (CAKE) w IOŚ-PIB/KOBiZE zaprezentowanych w dokumencie pt. „Polska net-zero 2050: Transformacja sektora energetycznego Polski i UE do 2050 r.”1 Raport przedstawia kierunki zmian technologicznych, które są konieczne na drodze do wypełnienia celów ustanowionych w Europejskim Zielonym Ładzie2 wraz z oceną wpływu tych zmian na sektor wytwarzania energii elektrycznej i ciepła...
W numerze 6/2022 miesięcznika IZOLACJE publikowaliśmy fragmenty Raportu Fali Renowacji przedstawiające luki we wsparciu modernizacji budynków w Polsce. W drugiej części przedstawiamy rozwiązania stosowane...
W numerze 6/2022 miesięcznika IZOLACJE publikowaliśmy fragmenty Raportu Fali Renowacji przedstawiające luki we wsparciu modernizacji budynków w Polsce. W drugiej części przedstawiamy rozwiązania stosowane w innych krajach europejskich.
Materiały wiążące służą do mechanicznego zespalania poszczególnych elementów budowlanych. Natomiast głównym ich zadaniem jest równomierne przenoszenie nacisku warstw górnych na dolne budowle, ma to istotne...
Materiały wiążące służą do mechanicznego zespalania poszczególnych elementów budowlanych. Natomiast głównym ich zadaniem jest równomierne przenoszenie nacisku warstw górnych na dolne budowle, ma to istotne znaczenie, gdy następuje mała dokładność obróbki powierzchni elementów. Dokładność obróbki elementów w znacznym stopniu eliminuje powstawanie na powierzchni styku tych elementów obciążeń punktowych, następuje wtedy w sposób istotny zwiększenie wytrzymałości konstrukcji.
26 lipca 2022 r. w Dzienniku Ustaw (poz. 1557) ukazał się tekst ustawy z dnia 7 lipca 2022 o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw.
26 lipca 2022 r. w Dzienniku Ustaw (poz. 1557) ukazał się tekst ustawy z dnia 7 lipca 2022 o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw.
Dziennik budowy w przepisach prawa budowlanego przywołany został w art. 45 rozdziału 5 „Rozpoczęcie i prowadzenie robót budowlanych” i dotychczas prowadzono go w formie papierowej. Od 27 stycznia 2023...
Dziennik budowy w przepisach prawa budowlanego przywołany został w art. 45 rozdziału 5 „Rozpoczęcie i prowadzenie robót budowlanych” i dotychczas prowadzono go w formie papierowej. Od 27 stycznia 2023 r. będzie mógł być prowadzony także w formie elektronicznej zgodnie z zapisami ustawy z dnia 7 lipca 2022 o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, której tekst ukazał się 26 lipca 2022 r. w Dzienniku Ustaw (poz. 1557).
Książka obiektu budowlanego (KOB) w formie papierowej w przepisach prawa budowlanego dotąd przywoływana była w art. 64 pkt. 1–4. Od 1 stycznia 2023 r. przepisy art. 64 pkt 1, 2 i 4 stracą ważność, a zastąpią...
Książka obiektu budowlanego (KOB) w formie papierowej w przepisach prawa budowlanego dotąd przywoływana była w art. 64 pkt. 1–4. Od 1 stycznia 2023 r. przepisy art. 64 pkt 1, 2 i 4 stracą ważność, a zastąpią je art. 60a–60r ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, której tekst ukazał się 26 lipca 2022 r. w Dzienniku Ustaw (poz. 1557).
Portal e-budownictwo w przepisach prawa budowlanego pojawia się w ustawie z dnia 7 lipca 2022 o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, której tekst ukazał się 26 lipca 2022 r. w...
Portal e-budownictwo w przepisach prawa budowlanego pojawia się w ustawie z dnia 7 lipca 2022 o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, której tekst ukazał się 26 lipca 2022 r. w Dzienniku Ustaw (poz. 1557). Przywołuje go zapis art. 71 w ust. 2b pkt 2, który stanowi, że „Zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części dokonuje się (…) w formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem portalu e-budownictwo”. I dalej rozbudowują go przepisy art. 79a–79k...
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – stan prawny po ujednoliceniu tekstu ustawy na podstawie Obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 grudnia 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego...
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – stan prawny po ujednoliceniu tekstu ustawy na podstawie Obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 grudnia 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo budowlane (DzU poz. 2351 z dnia 20.12.2021 r.) wraz ze zmianami:
1. Ustawa z dnia 17 grudnia 2021 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przedłużeniem realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (DzU poz. 88 z dnia 14.01.2022 r.);
2. Ustawa z dnia 7 lipca...
Realizacja ambitnych celów polityki klimatycznej i dekarbonizacja gospodarki będzie prowadzić do głębokiej przebudowy polskiego sektora elektroenergetycznego, który wpływa na praktycznie wszystkie dziedziny...
Realizacja ambitnych celów polityki klimatycznej i dekarbonizacja gospodarki będzie prowadzić do głębokiej przebudowy polskiego sektora elektroenergetycznego, który wpływa na praktycznie wszystkie dziedziny gospodarki, w tym transport, ciepłownictwo, a także zaopatrzenie w energię zakładów przemysłowych. Jak powinna przebiegać modernizacja sektora i jakie technologie powinny być dominujące w perspektywie 2050 r.?
Zgodnie z ustawą o ochronie przeciwpożarowej ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć, mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub...
Zgodnie z ustawą o ochronie przeciwpożarowej ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć, mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem.
Na podstawie jakich przepisów i dokumentów lokalizowane i budowane są ekrany akustyczne? Jakie warunki muszą być spełnione, aby mogły powstać, i kto wydaje stosowną decyzję?
Na podstawie jakich przepisów i dokumentów lokalizowane i budowane są ekrany akustyczne? Jakie warunki muszą być spełnione, aby mogły powstać, i kto wydaje stosowną decyzję?
Styropian to jeden z popularniejszych materiałów budowlanych i ociepleniowych, ale odpady ze styropianu to także cenny surowiec. Jak je segregować, by można było je przetworzyć i ponownie wykorzystać?
Styropian to jeden z popularniejszych materiałów budowlanych i ociepleniowych, ale odpady ze styropianu to także cenny surowiec. Jak je segregować, by można było je przetworzyć i ponownie wykorzystać?
Droga do neutralności klimatycznej całego sektora budowlanego opiera się na szeregu działań związanych z obniżeniem śladu węglowego wbudowanego i operacyjnego. W całym procesie należy brać pod uwagę wszystkie...
Droga do neutralności klimatycznej całego sektora budowlanego opiera się na szeregu działań związanych z obniżeniem śladu węglowego wbudowanego i operacyjnego. W całym procesie należy brać pod uwagę wszystkie potencjalne czynniki oraz źródła emisyjności, nawet te z pozoru niewielkie. Przemysł cementowy jest dostawcą cementu będącego jednym z surowców/półproduktów do wytwarzania suchych zapraw. W przypadku zapraw murarskich czy tynkarskich stosowanych na budowach ich zużycie w porównaniu np. do betonu...
Cele polityki klimatycznej przyjęte w prezentowanych scenariuszach wymuszą zmiany w polskim systemie energetycznym, polegające na wykorzystywaniu zeroemisyjnych lub niskoemisyjnych technologii zamiast...
Cele polityki klimatycznej przyjęte w prezentowanych scenariuszach wymuszą zmiany w polskim systemie energetycznym, polegające na wykorzystywaniu zeroemisyjnych lub niskoemisyjnych technologii zamiast tych opartych na paliwach węglowych.
W Dzienniku Ustaw z dnia 27 października 2022 r., poz. 2206 zamieszczono tekst ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy – Prawo budowlane.
W Dzienniku Ustaw z dnia 27 października 2022 r., poz. 2206 zamieszczono tekst ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy – Prawo budowlane.
Postępująca dekarbonizacja polskiego sektora elektroenergetycznego, w perspektywie 2050 r., prowadzić będzie do jego kompletnego przemodelowania. Całkowitej zmianie ulegnie struktura mocy i produkcji energii...
Postępująca dekarbonizacja polskiego sektora elektroenergetycznego, w perspektywie 2050 r., prowadzić będzie do jego kompletnego przemodelowania. Całkowitej zmianie ulegnie struktura mocy i produkcji energii elektrycznej. Co zakładają możliwe scenariusze realizacji wyzwań, jakie stoją przed Polską i krajami UE w kontekście wdrożenia pakietu „Fit for 55”?
Wszelkie prace budowlane wymagają zastosowania odpowiednio dobranych zamocowań. Architekci, inżynierowie, konstruktorzy i wykonawcy są podczas pracy wspomagani przez wyspecjalizowane aplikacje komputerowe....
Wszelkie prace budowlane wymagają zastosowania odpowiednio dobranych zamocowań. Architekci, inżynierowie, konstruktorzy i wykonawcy są podczas pracy wspomagani przez wyspecjalizowane aplikacje komputerowe. Narzędzia te pozwalają precyzyjnie obliczać i dobierać typy mocowań do różnych rodzajów podłoża.
Niniejszy raport powstał w ramach projektu #BuildingLife prowadzonego przez World Green Building Council (WorldGBC), sfinansowanego przez Laudes Foundation i IKEA Foundation. Jednocześnie opracowanie to...
Niniejszy raport powstał w ramach projektu #BuildingLife prowadzonego przez World Green Building Council (WorldGBC), sfinansowanego przez Laudes Foundation i IKEA Foundation. Jednocześnie opracowanie to jest kontynuacją publikacji „Zerowy ślad węglowy budynków. Mapa drogowa dekarbonizacji budownictwa do roku 2050”, która powstała dzięki wsparciu Specjalnego Funduszu Akcjonariuszy Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOiR).
W ostatnich latach zauważalny jest rozwój (a także wzrost znaczenia) technologii cyfrowych. Świat, przemysł, a także i biznes ewoluują, czerpiąc korzyści z nowych rozwiązań. Dodatkowo sytuacja na świecie,...
W ostatnich latach zauważalny jest rozwój (a także wzrost znaczenia) technologii cyfrowych. Świat, przemysł, a także i biznes ewoluują, czerpiąc korzyści z nowych rozwiązań. Dodatkowo sytuacja na świecie, będąca wynikiem pandemii, spowodowała, że zachodzące zmiany uległy przyspieszeniu. Wzrosła liczba spotkań w świecie wirtualnym, a wiele zagadnień dostosowano w sposób umożliwiający ich realizację online. Pomimo tego, że obecnie obostrzenia wynikające z pandemii COVID-19 zostały znacząco złagodzone,...
Wdrażanie nowych rozwiązań w branży budowlanej wymaga czasu oraz dużego nakładu energii. Polski rynek nie jest zamknięty na innowacje, jednak podchodzi do nich z ostrożnością i ocenia przede wszystkim...
Wdrażanie nowych rozwiązań w branży budowlanej wymaga czasu oraz dużego nakładu energii. Polski rynek nie jest zamknięty na innowacje, jednak podchodzi do nich z ostrożnością i ocenia przede wszystkim pod kątem korzyści – finansowych, wykonawczych czy wizualnych. Producenci materiałów budowlanych, chcąc dopasować ofertę do potrzeb i wymagań polskich inwestycji, od wielu lat kontynuują pracę edukacyjną, legislacyjną oraz komunikacyjną z pozostałymi uczestnikami procesu budowlanego. Czy działania te...
Ponad 600 firm z 26 krajów, udział kupców i inwestorów z czterech kontynentów, blisko 30 konferencji, pokazów i warsztatów – tak w liczbach można podsumować 31. edycję targów BUDMA 2023, które odbywały...
Ponad 600 firm z 26 krajów, udział kupców i inwestorów z czterech kontynentów, blisko 30 konferencji, pokazów i warsztatów – tak w liczbach można podsumować 31. edycję targów BUDMA 2023, które odbywały się w dniach 31.01–3.02.2023 r.
W Dzienniku Ustaw z dnia 27 grudnia 2022 roku, poz, 2778, zamieszczono rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 grudnia 2022 r. w sprawie książki obiektu budowlanego oraz systemu Cyfrowa...
W Dzienniku Ustaw z dnia 27 grudnia 2022 roku, poz, 2778, zamieszczono rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 grudnia 2022 r. w sprawie książki obiektu budowlanego oraz systemu Cyfrowa Książka Obiektu Budowlanego. Tym samym zrealizowany został zapis art. 60r ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1557 z dnia 26 lipca 2022 r.).
W Dzienniku Ustaw z dnia 9 stycznia 2023 roku, poz. 45, ukazało się rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 22 grudnia 2022 r. w sprawie dziennika budowy oraz systemu Elektroniczny Dziennik...
W Dzienniku Ustaw z dnia 9 stycznia 2023 roku, poz. 45, ukazało się rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 22 grudnia 2022 r. w sprawie dziennika budowy oraz systemu Elektroniczny Dziennik Budowy, stanowiące ustawowe wypełnienie zapisu art. 47u ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (DzU z 2021 r. poz. 2351, z późn. zm.), który wprowadziła ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1557 z dnia 26 lipca 2022 r., art....
Na podstawie obwieszczenia Marszałka Sejmu RP z dnia 16.11.2022 r. ukazał się w Dziennik Ustaw jednolity tekst ustawy z dnia 21.10.2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (DzU z dnia...
Na podstawie obwieszczenia Marszałka Sejmu RP z dnia 16.11.2022 r. ukazał się w Dziennik Ustaw jednolity tekst ustawy z dnia 21.10.2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (DzU z dnia 18.01.2023 r. poz. 140).
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.izolacje.com.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.izolacje.com.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.
