Problemy podczas eksploatacji budynków
Problems during building maintenance
Problemy podczas eksploatacji budynków, fot. Instal Pol/Teach & Study/Poonam Wadera i inne
Zapewnienie właściwego stanu technicznego jest jednym z najważniejszych zadań występujących podczas eksploatacji każdego obiektu technicznego. Obiekty budowlane podlegają ciągłym procesom destrukcyjnym, a utrzymanie ich w odpowiednim stanie technicznym narzuca obowiązek prowadzenia działalności naprawczej. Z kolei optymalne planowanie przedsięwzięć remontowych wymaga ustalenia diagnozy. Trafne określenie stanu technicznego budynku, przyczyn zniszczeń oraz prognozy niekorzystnych zmian pozwoli na właściwe określenie potrzeb remontowych.
Zobacz także
Jacek Sawicki Regulacje prawne bezpieczeństwa przeciwpożarowego handlowych obiektów wielkopowierzchniowych
Pożar kompleksu Centrum Handlowego w Warszawie przy ul. Marywilskiej 44 zaistniały w dniu 12 maja br. stał się przyczynkiem do zwrócenia uwagi na problemy bezpieczeństwa pożarowego tego rodzaju obiektów....
Pożar kompleksu Centrum Handlowego w Warszawie przy ul. Marywilskiej 44 zaistniały w dniu 12 maja br. stał się przyczynkiem do zwrócenia uwagi na problemy bezpieczeństwa pożarowego tego rodzaju obiektów. Aktualnie (stan na dzień 19.05.2024 r.) nie wiadomo, jakie były przyczyny tego pożaru, a na końcowy raport prac komisji badającej jego przyczyny przyjdzie nam zapewne poczekać kilka miesięcy. Niniejsza publikacja ogranicza się zatem jedynie do ukazania podstawowych regulacji prawnych dotyczących...
Messe Monachium GmbH Światowe Targi Architektury, Materiałów i Systemów Budowlanych BAU zapraszają do Monachium
W styczniu 2025 r. czeka nas kolejna odsłona targów BAU, czyli Światowych Targów Architektury, Materiałów i Systemów Budowlanych. Największa światowa wystawa budownictwa odbędzie się w dniach 13–17 stycznia...
W styczniu 2025 r. czeka nas kolejna odsłona targów BAU, czyli Światowych Targów Architektury, Materiałów i Systemów Budowlanych. Największa światowa wystawa budownictwa odbędzie się w dniach 13–17 stycznia 2025 w Monachium. Ponad 2000 wystawców w 18 halach czeka na Państwa.
Rockwool Polska Profesjonalne elementy konstrukcyjne BIM dla budownictwa
W nowoczesnym projektowaniu budynków standardem staje się technologia BIM (Building Information Modeling). Jest to złożony system informacji technicznej, który na podstawie trójwymiarowego modelu obiektu...
W nowoczesnym projektowaniu budynków standardem staje się technologia BIM (Building Information Modeling). Jest to złożony system informacji technicznej, który na podstawie trójwymiarowego modelu obiektu opisuje cechy zastosowanych rozwiązań.
*****
W artykule wymieniono formalnoprawne zasady utrzymania obiektów budowlanych. Opisano, kiedy należy przeprowadzać kontrole okresowe. Podano ogólne kryteria oceny i klasyfikacji stanu technicznego budynku. Przedstawiono rodzaje i etapy diagnostyki budowlanej.
Problems during building maintenance
The article lists the formal and legal rules for the maintenance of building structures. It describes when periodic inspections should be carried out. General criteria for assessing and classifying the technical condition of a building are given. Types and stages of building diagnostics are presented.
*****
Formalnoprawne zasady utrzymania obiektów budowlanych
Zasady użytkowania i utrzymania obiektów budowlanych reguluje Ustawa Prawo budowlane [1]. Zgodnie z ustawą obiekt budowlany należy użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym. Nie należy dopuścić do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej, a w szczególności należy zapewnić spełnienie wymagań podstawowych dotyczących:
- nośności i stateczności konstrukcji,
- bezpieczeństwa pożarowego,
- higieny, zdrowia i środowiska,
- bezpieczeństwa użytkowania i dostępności obiektów,
- ochrony przed hałasem,
- oszczędności energii i izolacyjności cieplnej,
- zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych.
Czytaj też: Pomiary wilgotności w diagnostyce obiektów budowlanych – metody bezwzględne
Zgodnie z ustawą [1] właściciel lub zarządca jest zobowiązany zapewnić bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego, również w razie działania czynników zewnętrznych, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu lub mogących spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska takich jak np. wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary czy powodzie.
Ustawa zobowiązuje także właścicieli lub zarządców do ochrony obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz obiektów objętych ochroną konserwatorską.
W celu właściwego użytkowania budynku należy przeprowadzać kontrole okresowe, najlepiej w porze wiosennej [2]. Kontrole przeprowadzają osoby posiadające uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności. Osoby te powinny przed jej rozpoczęciem zapoznać się z protokołami z poprzednich kontroli, protokołami odbioru robót remontowych wykonanych w budynku w okresie od poprzedniej kontroli i zgłoszeniami użytkowników lokali dotyczącymi usterek, wad, uszkodzeń lub zniszczeń elementów budynku.
Kontrole okresowe należy wykonywać:
- co najmniej raz w roku, polegające na sprawdzeniu stanu technicznego elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu oraz kontrole instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska, instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych),
- co najmniej raz na 5 lat, polegające na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania całego obiektu budowlanego, estetyki oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów,
- co najmniej dwa razy w roku, w terminach do 31 maja oraz do 30 listopada, w zakresie kontroli corocznej dla budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej 2000 m2 oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m2,
- każdorazowo w przypadku naruszenia wymagań podstawowych obiektu budowlanego.
Niezależnie od kontroli okresowych właściciel budynku może przeprowadzać przeglądy robocze mające na celu określenie stanu przygotowania budynku, urządzeń i instalacji do użytkowania w okresie zimowym.
Po przeprowadzonych kontrolach powinien być sporządzony protokół zawierający między innymi określenie:
- stanu technicznego elementów budynku objętych kontrolą,
- rozmiarów zużycia lub uszkodzenia elementów,
- zakresu robót remontowych i kolejności ich wykonywania,
- metod i środków użytkowania elementów budynku narażonych na szkodliwe działanie wpływów atmosferycznych i niszczące działanie innych czynników,
- zakresu niewykonanych robót remontowych zaleconych do realizacji w protokołach z poprzednich kontroli okresowych.
Organ nadzoru budowlanego ma prawo nakazać, w razie stwierdzenia nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego części, mogącego spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska, przeprowadzenie dodatkowej kontroli, a także może żądać przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu lub jego części.
Poznaj ogólne zasady szacowania stanu technicznego obiektu budowlanego
Literatura
1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (DzU z 1994 r., Nr 89 poz. 414).
2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 r. w sprawie
warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (DzU Nr 74, poz. 836).
3. Konecki W., Sitkowski J., Ulatowski A., „Remonty budynków mieszkalnych”, Arkady, Warszawa 1978.
4. Linczowski C., „Trwałość, ochrona i eksploatacja budowli”, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 1992.
5. Nowogońska B., „Diagnoza w procesie starzenia budynków mieszkalnych wykonanych w technologii tradycyjnej”, Komitet Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN, Warszawa 2017.
6. Srokowski W., „Studia nad metodą określenia stopnia zużycia technicznego budynków mieszkalnych”, IGM, Materiały i studia, Warszawa 1971.
7. Ściślewski Z., „Trwałość budowli”, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej 1995.
8. Thierry J., Zaleski S., „Remonty budynków i wzmacnianie konstrukcji”, Arkady, Warszawa 1982.
9. Winniczek W., „Wycena budynków i budowli podejściem odtworzeniowym”, CUTOB – PZITB, Wrocław 1993.
10. Wodyński A., „Zużycie techniczne budynków na terenach górniczych”, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków 2007.
11. Zaleski S., pr. zbiorowa, „Remonty budynków mieszkalnych – poradnik”, Arkady, Warszawa 1997.
12. Cempel C., „Diagnostyka techniczna – stan i kierunki rozwoju”, materiały konferencyjne 56 Konferencji Naukowej KILiW PAN i PZITB, Krynica 2010.
13. Runkiewicz L., „Diagnostyka obiektów budowlanych. Zasady wykonywania ekspertyz”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2020.
14. Runkiewicz L., „Remonty i modernizacje obiektów budowlanych – określenia i stosowanie”, Zeszyt Naukowy Politechniki Wrocławskiej Nr 71, Wrocław 1998.
15. PN-ISO 7162:1999, „Wymagania użytkowe w budownictwie. Treść i układ norm dotyczących oceny właściwości użytkowych”.
16. PN-ISO 15686-1:2005, „Budynki i budowle. Planowanie okresu użytkowania. Część 1: Zasady ogólne”.
17. PN-ISO 15686-2:2005, „Budynki i budowle. Planowanie okresu użytkowania. Część 2. Procedury związane z przewidywanym okresem użytkowania”.
18. PN-ISO 15686-3:2005, „Budynki i budowle. Planowanie okresu użytkowania. Część 3. Audyty i przeglądy właściwości użytkowych”.
19. PN-ISO 15686-6:2006, „Budynki i budowle. Planowanie okresu użytkowania. Część 6. Procedury związane z uwzględnieniem wpływów środowiskowych”.
20. PN-ISO 15686-7:2006, „Budynki i budowle. Planowanie okresu użytkowania. Część 7. Ocena właściwości użytkowych na podstawie danych z praktyki dotyczących okresu użytkowania”.
21. PN-ISO 6240:1998, „Właściwości użytkowe w budownictwie. Zawartość i układ norm”.
22. PN-ISO 6241:1994, „Normy właściwości użytkowych w budownictwie. Zasady ich opracowania i czynniki, które powinny być uwzględniane”.
23. Nowogońska B., „The Life Cycle of a Building as a Technical Object”, Periodica Polytechnica Civil Engineering vol. 60 (3) 2016.
24. Czapliński K., „Sposób i forma opracowania ekspertyzy”, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, Wrocław 2012.
25. Kasprowicz T., „Inżynieria przedsięwzięć budowlanych. Rekomendowane metody i techniki”, Wydawnictwo KILiW PAN Warszawa 2015.
26. Łempicki J., „Ekspertyzy konstrukcji budowlanych”, Arkady, Warszawa 1972.
