Izolacje.com.pl

Zaawansowane wyszukiwanie

Sporządzanie świadectw energetycznych - przeszkody i pułapki

Builddesk

Builddesk

Doświadczenia w sporządzaniu świadectw energetycznych budynków rzucają nowe światło na przepisy regulujące sposób obliczania charakterystyki energetycznej [1]. I chociaż, jak wiadomo z nieoficjalnych źródeł, podejmowane są próby wykazania, że wdrożonych aktów prawnych nie można uznać za wadliwe, to praktyka pokazuje kolejne niedociągnięcia w metodologii, mające wpływ na wynik końcowy oraz możliwości manipulacji. Ukazuje także niekonsekwencję oraz nieprawidłowości w procesie realizacji inwestycji.

Zobacz także

Messe Monachium GmbH Światowe Targi Architektury, Materiałów i Systemów Budowlanych BAU zapraszają do Monachium

Światowe Targi Architektury, Materiałów i Systemów Budowlanych BAU zapraszają do Monachium Światowe Targi Architektury, Materiałów i Systemów Budowlanych BAU zapraszają do Monachium

W styczniu 2025 r. czeka nas kolejna odsłona targów BAU, czyli Światowych Targów Architektury, Materiałów i Systemów Budowlanych. Największa światowa wystawa budownictwa odbędzie się w dniach 13–17 stycznia...

W styczniu 2025 r. czeka nas kolejna odsłona targów BAU, czyli Światowych Targów Architektury, Materiałów i Systemów Budowlanych. Największa światowa wystawa budownictwa odbędzie się w dniach 13–17 stycznia 2025 w Monachium. Ponad 2000 wystawców w 18 halach czeka na Państwa.

Termomodernizacja budynków z wielkiej płyty w Polsce

Termomodernizacja budynków z wielkiej płyty w Polsce Termomodernizacja budynków z wielkiej płyty w Polsce

Budynki z wielkiej płyty to charakterystyczna część krajobrazu miejskiego w Polsce i wielu innych krajach postkomunistycznych, od Estonii po Bułgarię i od wschodniej części Niemiec po Rosję. Powstały one...

Budynki z wielkiej płyty to charakterystyczna część krajobrazu miejskiego w Polsce i wielu innych krajach postkomunistycznych, od Estonii po Bułgarię i od wschodniej części Niemiec po Rosję. Powstały one głównie w latach 70. i 80. XX w. jako część masowego programu budownictwa mieszkaniowego. Te wielopiętrowe bloki z prefabrykowanych płyt były wówczas odpowiedzią na rosnącą potrzebę mieszkań.

Czytaj całość »
Rynek izolacji natryskowych – podsumowanie 2024 r. i perspektywy na 2025 r. Rynek izolacji natryskowych – podsumowanie 2024 r. i perspektywy na 2025 r.

Tomasz Tomczak, prezes Stowarzyszenia Wykonawców Izolacji Natryskowych Rynek izolacji natryskowych – podsumowanie 2024 r. i perspektywy na 2025 r.

Osoby, które dłużej działają w branży izolacji poliuretanowych, z pewnością będą w stanie docenić stabilność cen materiałów, której doświadczyliśmy, a także brak problemów z dostępnością. W latach ubiegłych...

Osoby, które dłużej działają w branży izolacji poliuretanowych, z pewnością będą w stanie docenić stabilność cen materiałów, której doświadczyliśmy, a także brak problemów z dostępnością. W latach ubiegłych zdarzało się, że brakowało materiałów na światowych rynkach i ceny mocno szybowały w górę, ale miniony rok nie przyniósł takich niespodzianek. Jak widać, nasza branża lubi spokój.

Czytaj całość »

Określanie jakości energetycznej budynku jest elementem procesu budowlanego. Świadectwa charakterystyki energetycznej stały się pewnego rodzaju opinią specjalistyczną dla wybudowanego budynku. Z tego powodu można zrozumieć opór środowiska związanego z procesem realizacji inwestycji przy wdrażaniu przepisów związanych ze sporządzaniem certyfikatów.

Może właśnie dlatego izby inżynierów zabiegały o to, aby inżynierowie z uprawnieniami mogli swoje dzieła opiniować. Rzeczywiście, jest to grupa najlepiej przygotowana do wystawiania takich opinii, jednak nie znaczy to, że bez specjalistycznego przygotowania potrafi wykonać takie analizy poprawnie oraz że jest bezstronna.

Problemy z bezstronnością dotyczą głównie budynków, które oceniane są przez osoby związane z ich budową. Bardzo ważne jest więc z punktu widzenia inwestora, który przy podejmowaniu decyzji o kupnie budynku zwraca uwagę na jego jakość energetyczną, by mieć ograniczone zaufanie do świadectwa opracowanego przez osobę biorącą udział w procesie inwestycyjnym.

Na rynku sporządzania świadectw pojawiły się już nadużycia. W internecie dostępne są wzory świadectw, w których można wpisać oczekiwaną ocenę energetyczną. Istnieje też możliwość manipulowania wynikami na różnym poziomie opracowywania świadectwa.

W artykule zostaną omówione niektóre niejasności, co w założeniu ma pomóc osobom opracowującym certyfikaty w rzetelnym obliczaniu charakterystyki energetycznej budynku.

Pozwolenie na użytkowanie a powierzchnie budynku

Świadectwo charakterystyki energetycznej opracowuje się po zakończeniu budowy, a przed uzyskaniem pozwolenia na użytkowanie. Nadzór budowlany czasami weryfikuje certyfikat pod względem danych geometrycznych budynku. Sprawdza mianowicie, czy powierzchnie i kubatury odpowiadają danym zawartym w projekcie.  

Problemy z powierzchnią

Rozróżniamy następujące rodzaje powierzchni:

  • użytkową, która stanowi powierzchnię zgodną z przeznaczeniem budynku;
  • usługową, czyli powierzchnię, która pełni funkcje usługowe dla powierzchni użytkowych.

Do powierzchni usługowych można zaliczyć powierzchnię przeznaczoną na usytuowanie urządzeń instalacji oraz technicznych, jak kotłownia, serwerownia, instalacje elektryczne, gazowe, telefoniczne, wentylacja, klimatyzacja, systemy chłodnicze, dźwigi, urządzenia rozdzielcze oraz inne instalacje wspólnego użytku; ruchu, która obejmuje przestrzeń wewnętrzną przeznaczoną do ruchu: powierzchnię klatek schodowych, korytarzy, ramp, pochylni, poczekalni, balkonów ewakuacyjnych, szybów dźwigowych netto oraz powierzchnie zajęte przez urządzenia wbudowane, przeznaczone do ruchu i ogólnie dostępne na każdej kondygnacji, np. schody ruchome.

Często pojawiają się w projektach zupełnie inne podziały i rodzaje powierzchni (rodzaje powierzchni wskazane w normie PN-ISO 9836:1997 [2] przedstawiono na rys. 1 ).

Tu pojawia się pierwsza trudność. Jeżeli wartości obliczone w świadectwie są różne od projektowych, nadzór budowlany ma podstawy, by stwierdzić, że budynek został wybudowany niezgodnie z projektem, i nie może wydać decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.

Sprawa bardzo się komplikuje, kiedy autor projektu popełnił błąd w zestawieniu danych geometrycznych: powierzchni użytkowej, usługowej oraz ruchu lub nie miał na ten temat odpowiedniej wiedzy.

Problem jest jednak bardziej złożony. W Polsce bowiem nadal obowiązują różne zasady i różne normy dotyczące określania danych geometrycznych. Teoretycznie obowiązuje norma PN-ISO 9836:1997 [2], jednak w projektach występują jeszcze starsze zasady określania powierzchni.

Przy odbiorze końcowym decyduje zgodność danych projektowych, na które została wydana decyzja, z wynikami świadectwa. Jeżeli zgodności nie ma, nadzór ma obowiązek wydać decyzję negatywną. By rozwikłać te trudności, należałoby przede wszystkim ujednolicić zasady, a także nauczyć uczestników procesu budowlanego poprawnego ich stosowania.

Pozwolenie na użytkowanie a jakość energetyczna budynku

Budynek musi spełniać wymagania określone w ustawie Prawo budowlane [3], a mianowicie wymogi podstawowe dotyczące:

  • bezpieczeństwa konstrukcji,
  • bezpieczeństwa pożarowego,
  • bezpieczeństwa użytkowania,
  • odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska,
  • ochrony przed hałasem i drganiami,
  • odpowiedniej charakterystyki energetycznej budynku oraz racjonalizacji użytkowania energii.

Praktyka pokazuje, że nadzór budowlany weryfikuje w certyfikacie głównie parametry geometryczne oraz ich zgodność z projektem. Sprawdza więc spełnienie pierwszych pięciu wymagań podstawowych zawartych w ustawie Prawo budowlane [3], nie zajmuje się jednak punktem dotyczącym odpowiedniej charakterystyki energetycznej budynku oraz racjonalizacji użytkowania energii. Takie działania są niezgodne z prawem.

Wymagania graniczne dotyczące energii pierwotnej EP według warunków technicznych (WT 2008) [4]
W budynkach mieszkalnych do ogrzewania i wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej EPH+W w ciągu roku powinno wynosić:

  • dla A/Ve ≤ 0,2; EPH+W = 73 + ΔEP [kWh/(m²·rok)],
  • dla 0,2 ≤ A/Ve ≤ 1,05; EPH+W = 55 + 90 (A/Ve + ΔEP [kWh/(m²·rok)],
  • dla A/Ve ≥ 1,05; EPH+W = 149,5 + ΔEP [kWh/(m²·rok)].

W budynkach mieszkalnych do ogrzewania, wentylacji i chłodzenia oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej EPHC+W w ciągu roku powinno wynosić:

EPHC+W = EPH+W + (5 + 15·Aw,e /Af) (1 – 0,2·A/Ve)·Af,c/Af [kWh/(m²·rok)].

W budynkach zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej i produkcyjnych do ogrzewania, wentylacji i chłodzenia oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej i oświetlenia wbudowanego EPHC+W+L w ciągu roku powinno wynosić:

EPHC+W+L = EPH+W + (10 + 60·Aw,e/Af) (1 – 0,2·A/Ve)·Af,c/Af [kWh/(m²·rok)].

W obecnej sytuacji energetycznej i środowiskowej projektowanie, budowanie i dopuszczanie do użytkowania budynków energochłonnych jest działaniem skierowanym przeciwko polityce energetycznej Polski oraz Unii Europejskiej. Nieegzekwowanie prawa jest szkodliwe i ma zły wpływ na stosunek wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego, w tym inwestorów, do tego wymogu.

Budynek, który nie uzyskał odpowiedniej charakterystyki energetycznej, został wykonany niezgodnie z prawem i nie powinien być dopuszczony do użytkowania, tak jak ma to miejsce w przypadku wymagań ppoż.

Jakość energetyczna budynku a powierzchnia ogrzewana

Wartość EP dla budynku oblicza się zgodnie ze wzorem:

EP = Qp/Af (1),

gdzie:
Qp – roczne zapotrzebowanie na energię pierwotną do ogrzewania i wentylacji, przygotowania ciepłej wody oraz napędu urządzeń pomocniczych,
Af, które raz występuje jako:
Af(rt) – powierzchnia ogrzewana (o regulowanej temperaturze) budynku lub lokalu mieszkalnego1),
a innym razem jako:
Af(uż) – powierzchnia użytkowa ogrzewana (o regulowanej temperaturze) budynku lub lokalu mieszkalnego.
Jeżeli Af jest powierzchnią o regulowanej temperaturze, to 

Af = Af(uż) + Aus + Ar (2),

gdzie:
A – powierzchnia użytkowa o regulowanej temperaturze,
Aus – powierzchnia usługowa o regulowanej temperaturze,
Ar – powierzchnia ruchu o regulowanej temperaturze.
Przyjęcie Af jako powierzchni o regulowanej temperaturze sprzyja uzyskaniu korzystnych wyników przy obliczaniu jakości energetycznej budynku. W przypadku jednak tego samego budynku, gdy:

  • nie ma on garażu lub garaż jest nieogrzewany albo 
  • garaż jest ogrzewany, o temperaturze ogrzewanej 8ºC,

ocena energetyczna w pierwszym przypadku jest mniej korzystna. Z tego powodu autorzy projektów zamieniają garaże nieogrzewane na ogrzewane i w ten sposób uzyskują korzystne wartości EP.

Jednak jeśli chodzi o zużycie energii, budynek z garażem nieogrzewanym zużyje mniej energii niż z ogrzewanym. Ocena na świadectwie będzie jednak najczęściej inna.

Rys. 2. Powierzchnia użytkowa poddasza

Rys. 2. Powierzchnia użytkowa poddasza

Podobnie jest z poddaszami ( rys. 2 ). Powierzchnia podłogi jest zazwyczaj dużo większa od powierzchni użytkowej. Oczywiście, ją też trzeba ogrzać, ale sytuacja ta występuje również przy dachu mansardowym.

Wartość rynkowa powierzchni poddasza uzależniona jest od powierzchni użytkowej, która, jak sama nazwa wskazuje, informuje nas, ile jest powierzchni o wartości użytkowej i ile ma znikomą wartość. Podobna sytuacja występuje w budynku wielorodzinnym z zewnętrzną klatką schodową.

Jeżeli przyjęlibyśmy, że powierzchnia klatki schodowej i korytarzy to część powierzchni o regulowanej temperaturze, ocena wypadłaby korzystniej od takiego samego budynku z klatką schodową nieogrzewaną.

Wszystkie te przykłady wskazują na jedną zasadę: przy obliczaniu wartości EP powinno się stosować powierzchnię użytkową. Jest to zgodne z wymaganiami normy PN-EN 15217:2008 [5], która odnosi się do cieplnych właściwości użytkowych budynku.

W normie tej podaje się definicję pola powierzchni klimatyzowanej, czyli ogrzewanej i jednocześnie chłodzonej. Brzmi ona następująco: pole powierzchni klimatyzowanej można przyjmować za pole powierzchni użytkowej wymienionej w dyrektywie 2002/91/WE [6] w art. 5, 6 oraz 7.

Poprawne pod względem energetycznym przyjęcie powierzchni użytkowej o regulowanej temperaturze, czyli klimatyzowanej, pozwoli ocenić budynki wadliwie zaprojektowane, czyli o nieprawidłowym stosunku powierzchni użytkowej do powierzchni całkowitej o regulowanej temperaturze. Wprowadzona nadmierna powierzchnia ruchu o niższej wartości obliczeniowej zaburza poprawność oceny energetycznej budynku.

Podobnie jest z powierzchnią poddasza. Dobrze będą oceniane budynki, których stosunek powierzchni użytkowej strychu do powierzchni podłogi będzie bliski jedności. W innym przypadku niekorzystnie dla użytkownika zaprojektowane przestrzenie poddasza będą miały negatywny wpływ na wartość końcową charakterystyki energetycznej.

Podsumowanie

Ze względu na pojawiające się już na etapie projektowania rozbieżności w poprawnym określaniu powierzchni niezbędne jest jak najszybsze ujednolicenie metody oznaczania parametrów geometrycznych budynku. Jednocześnie wskazane jest wdrożenie przez ustawodawcę i przyjęcie przez izby inżynierów i architektów jednej obowiązującej metody oraz działania szkoleniowe, mające na celu jej upowszechnienie w ramach izb zawodowych.

Konieczne jest również respektowanie przez nadzór budowlany przepisów ustawy Prawo budowlane [3] i niedopuszczanie do użytkowania budynków niespełniających wymagań w zakresie energochłonności. Świadectwo energetyczne musi być traktowane jako swego rodzaju ekspertyza energetyczna budynku. Niezbędne jest również wprowadzenie większej odpowiedzialności zawodowej za wadliwie sporządzone świadectwo charakterystyki energetycznej.

Literatura

  1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej (DzU z 2008 r. nr 201, poz. 1240).
  2. PN-ISO 9836:1997, „Właściwości użytkowe w budownictwie. Określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych”.
  3. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tj. DzU z 2006 r. nr 156, poz. 1118).
  4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 2008 r. nr 201, poz. 1238 ze zm.).
  5. PN-EN 15217:2008, „Charakterystyka energetyczna budynków. Metody wyrażania charakterystyki energetycznej i certyfikacji energetycznej budynków”.
  6. Dyrektywa 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (DzUrz L 1 z 4.1.2003 r., s. 65–71).

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!

Komentarze

Pokaż komentarze (1)
  • FR FR, 28.07.2011r., 18:55:42 Wszystko święta prawda, tylko że w tzw. realu widzi się tak różne dokumentacje projektowe od super zrobionych do przysłowiowych "kartek papieru"

Powiązane

mgr inż. Piotr Górak, dr inż. Sławomir Chłądzyński, mgr inż. Jarosław Gaudy Cementy niskoemisyjne w chemii budowlanej – zaprawy murarskie i tynkarskie

Cementy niskoemisyjne w chemii budowlanej – zaprawy murarskie i tynkarskie Cementy niskoemisyjne w chemii budowlanej – zaprawy murarskie i tynkarskie

Droga do neutralności klimatycznej całego sektora budowlanego opiera się na szeregu działań związanych z obniżeniem śladu węglowego wbudowanego i operacyjnego. W całym procesie należy brać pod uwagę wszystkie...

Droga do neutralności klimatycznej całego sektora budowlanego opiera się na szeregu działań związanych z obniżeniem śladu węglowego wbudowanego i operacyjnego. W całym procesie należy brać pod uwagę wszystkie potencjalne czynniki oraz źródła emisyjności, nawet te z pozoru niewielkie. Przemysł cementowy jest dostawcą cementu będącego jednym z surowców/półproduktów do wytwarzania suchych zapraw. W przypadku zapraw murarskich czy tynkarskich stosowanych na budowach ich zużycie w porównaniu np. do betonu...

Czytaj całość »
Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r. (cz. 3) Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r. (cz. 3)

Redakcja miesięcznika IZOLACJE Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r. (cz. 3)

Cele polityki klimatycznej przyjęte w prezentowanych scenariuszach wymuszą zmiany w polskim systemie energetycznym, polegające na wykorzystywaniu zeroemisyjnych lub niskoemisyjnych technologii zamiast...

Cele polityki klimatycznej przyjęte w prezentowanych scenariuszach wymuszą zmiany w polskim systemie energetycznym, polegające na wykorzystywaniu zeroemisyjnych lub niskoemisyjnych technologii zamiast tych opartych na paliwach węglowych.

Czytaj całość »

Jacek Sawicki Zmiany w przepisach ustawy o charakterystyce energetycznej budynków i prawa budowlanego

Zmiany w przepisach ustawy o charakterystyce energetycznej budynków i prawa budowlanego Zmiany w przepisach ustawy o charakterystyce energetycznej budynków i prawa budowlanego

W Dzienniku Ustaw z dnia 27 października 2022 r., poz. 2206 zamieszczono tekst ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy – Prawo budowlane.

W Dzienniku Ustaw z dnia 27 października 2022 r., poz. 2206 zamieszczono tekst ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy – Prawo budowlane.

Wybrane dla Ciebie

Źródło OZE z dopłatą 50% »

Źródło OZE z dopłatą 50% » Źródło OZE z dopłatą 50% »

Łatwa hydroizolacja skomplikowanych powierzchni dachowych »

Łatwa hydroizolacja skomplikowanych powierzchni dachowych » Łatwa hydroizolacja skomplikowanych powierzchni dachowych »

Docieplanie budynków to nie problem »

Docieplanie budynków to nie problem » Docieplanie budynków to nie problem »

Trwały kolor tynku? To możliwe! »

Trwały kolor tynku? To możliwe! » Trwały kolor tynku? To możliwe! »

Piany poliuretanowe, otwartokomórkowe »

Piany poliuretanowe, otwartokomórkowe » Piany poliuretanowe, otwartokomórkowe »

Zatrzymaj cenne ciepło wewnątrz »

Zatrzymaj cenne ciepło wewnątrz » Zatrzymaj cenne ciepło wewnątrz »

EKOdachy spadziste »

EKOdachy spadziste » EKOdachy spadziste »

Skuteczna walka z wilgocią w ścianach »

Skuteczna walka z wilgocią w ścianach » Skuteczna walka z wilgocią w ścianach »

Trwałe drzwi na zewnątrz i do wnętrz »

Trwałe drzwi na zewnątrz i do wnętrz » Trwałe drzwi na zewnątrz i do wnętrz »

Oszczędzanie przez ocieplanie »

Oszczędzanie przez ocieplanie » Oszczędzanie przez ocieplanie »

Uszczelnianie fundamentów »

Uszczelnianie fundamentów » Uszczelnianie fundamentów »

Prawidłowe wykonanie elewacji w systemie ETICS to jakość, żywotność i estetyka »

Prawidłowe wykonanie elewacji w systemie ETICS to jakość, żywotność i estetyka » Prawidłowe wykonanie elewacji w systemie ETICS to jakość, żywotność i estetyka »

Copyright © 2004-2019 Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, nr KRS: 0000537655. Wszelkie prawa, w tym Autora, Wydawcy i Producenta bazy danych zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione. Korzystanie z serwisu i zamieszczonych w nim utworów i danych wyłącznie na zasadach określonych w Zasadach korzystania z serwisu.
Portal Budowlany - Izolacje.com.pl

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.izolacje.com.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.izolacje.com.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.