Izolacje.com.pl

Zaawansowane wyszukiwanie

Uszczelnienia asfaltowe w budowie składowisk odpadów

Przepisy o budowie naziemnych składowisk odpadów nakładają konieczność wykonania prawidłowego uszczelnienia podłoża. Do tego celu stosowano dotychczas folię polietylenową. Od pewnego czasu usankcjonowano jednak rozwiązanie alternatywne – mieszanki mineralno-asfaltowe, które mogą z powodzeniem zastąpić podwójną warstwę folii PE-HD.

Zobacz także

dr inż. Bartłomiej Monczyński Diagnostyka zawilgoconych konstrukcji murowych

Diagnostyka zawilgoconych konstrukcji murowych Diagnostyka zawilgoconych konstrukcji murowych

Woda (występująca w różnych postaciach) oraz związki, jakie transportuje (np. szkodliwe sole budowlane), to główne czynniki powodujące procesy destrukcyjne w obiektach budowlanych. Nadmierne zawilgocenie...

Woda (występująca w różnych postaciach) oraz związki, jakie transportuje (np. szkodliwe sole budowlane), to główne czynniki powodujące procesy destrukcyjne w obiektach budowlanych. Nadmierne zawilgocenie powoduje różnego rodzaju zniszczenia materiału konstrukcji, objawiające się deformacjami, zmniejszeniem nośności, uszkodzeniami mrozowymi, pęcznieniem i wypłukiwaniem spoiw, przesunięciami czy też spękaniami [1].

mgr inż. Jarosław Stankiewicz Przykłady praktycznego zastosowania kruszyw lekkich

Przykłady praktycznego zastosowania kruszyw lekkich Przykłady praktycznego zastosowania kruszyw lekkich

W artykule dotyczącym zastosowania kruszyw lekkich przedstawiono charakterystykę podstawowych parametrów kruszyw lekkich, omówiono zastosowanie betonów lekkich, m.in. w budownictwie drogowym i prefabrykacji...

W artykule dotyczącym zastosowania kruszyw lekkich przedstawiono charakterystykę podstawowych parametrów kruszyw lekkich, omówiono zastosowanie betonów lekkich, m.in. w budownictwie drogowym i prefabrykacji elementów betonowych domów pasywnych.

Czytaj całość »
Modelowanie pracy geodrenu zabudowanego w płaszczyźnie poziomej Modelowanie pracy geodrenu zabudowanego w płaszczyźnie poziomej

mgr inż. Wojciech Salik , dr inż. Mariusz Cholewa, dr inż. Karol Plesiński Modelowanie pracy geodrenu zabudowanego w płaszczyźnie poziomej

Geosyntetykami nazywa się szeroką gamę produktów, głównie z tworzyw sztucznych (polimerycznych), stosowanych najczęściej w budownictwie ziemnym [1]. Materiały pochodzenia chemicznego, które obecnie spełniają...

Geosyntetykami nazywa się szeroką gamę produktów, głównie z tworzyw sztucznych (polimerycznych), stosowanych najczęściej w budownictwie ziemnym [1]. Materiały pochodzenia chemicznego, które obecnie spełniają bardzo istotną rolę w zakresie obniżenia materiało- i transportochłonności w budownictwie inżynieryjnym, wymieniane są obligatoryjnie w specyfikacjach robót.

Czytaj całość »

W zaleceniach dyrektywy UE 1999/31/EC dotyczących budowy naziemnych składowisk odpadów ustala się konieczność stosowania uszczelnień podwójnych, wykonywanych z nieprzepuszczalnych folii geomembranowych PE-HD układanych na warstwie gliny. Przepisy dopuszczają jednak stosowanie innych, alternatywnych wobec folii PE-HD materiałów, jeżeli zapewniają one równoważną skuteczność powierzchniowego uszczelniania. Takiego właśnie materiału poszukiwano.

Po wieloletnich badaniach polowych i laboratoryjnych, prowadzanych głównie w Szwajcarii i Niemczech, ustalono, że równoważnymi materiałami w stosunku do folii PE-HD są odpowiednio modyfikowane mieszanki mineralno- asfaltowe, zbliżone pod względem składu do asfaltobetonów stosowanych w budowie nawierzchni lotnisk i dróg. Parametry fizykochemiczne wraz z wytycznymi dotyczącymi stosowania takich mieszanek przeznaczonych do uszczelnień powierzchniowych, a także jako warstwy nośne stanowiące podłoże uszczelnień powierzchniowych, zawarte są w niemieckiej aprobacie technicznej wydanej przez Deutches Institut für Bautechnik [1]. Wcześniej analogiczne wytyczne budowy uszczelnień podłoża i skarp składowisk odpadów wydano w Szwajcarii, gdzie w 1986 r. zrealizowano pierwsze w Europie składowiska z uszczelnieniami asfaltowymi [2].

Charakterystyka warstw asfaltowych

Nawierzchnie asfaltowe przeznaczone do uszczelniania podłoża i skarp niecki składowiska odpadów ( fot. 1 ) charakteryzują się następującymi właściwościami eksploatacyjnymi i budowlanymi:

  • bitumiczno-mineralne mieszanki asfaltowe są bezwonne i neutralne smakowo wobec wody,
  • asfalt jest odporny na agresywne oddziaływanie substancji wymywanych z odpadów,
  • asfaltowe warstwy nawierzchniowe skarp wykazują dużą wytrzymałość na parcie gruntu budowlanego, nawet przy znacznych pochyleniach (rzędu 1:1,5), na zboczach podłoża składowisk,
  • skuteczność uszczelniania podłoża nawierzchniami asfaltowymi, określona współczynnikiem wodoprzepuszczalności, wynosi od 7×10–11 m/s do 1,0×10–13 m/s [3],
  • asfaltowe nawierzchnie składowisk wykonywane z mieszanek bitumicznych wypełnianych mączką kamienną o uziarnieniu 0,09 mm są wysoce podatne na zagęszczanie mechaniczne, pozwalają osiągnąć 103% w skali Proctora,
  • podkładowe asfaltowe warstwy nośne uzyskują duży moduł sprężystości podporowej, wynoszący od 25 do 120 MN/m2.
Fot. 1. Budowa asfaltowych uszczelnień podłoża i skarp dwóch komór składowiska odpadów

Fot. 1. Budowa asfaltowych uszczelnień podłoża i skarp dwóch komór składowiska odpadów

Skład i rodzaje mieszanek asfaltowych stosowanych w budowie nawierzchni nośnych i uszczelniających przedstawiono w tabeli 1.

Poniżej, na podstawie opracowań [1, 2 i 3], scharakteryzowano właściwości fizykochemiczne mieszanek asfaltowych.

Tabela 1. Skład mieszanek asfaltowych stosowanych w budowie składowisk odpadów w Niemczech [3]

Tabela 1. Skład mieszanek asfaltowych stosowanych w budowie składowisk odpadów w Niemczech [3]

Szczelność na konwekcyjne i dyfuzyjne przenikanie gazów „wysypiskowych”

W dobrze zagęszczonym asfaltobetonie uszczelniającym przestrzeń porowa jest mniejsza o 3% objętości, co wyklucza konwekcyjne i dyfuzyjne przenikanie substancji gazowych i wody. Jedynie na spojeniach niektórych pasów nawierzchni może dochodzić do minimalnego (dopuszczalnego) dyfundowania gazów.

Odporność na reakcje chemiczne

Nawierzchnie modyfikowanych mieszanek asfaltowych są odporne na korozyjne oddziaływanie zanieczyszczonych kwaśnych i alkalicznych odcieków wymywanych z odpadów. Stopień odporności chemicznej uszczelniających warstw asfaltowych porównywalny jest z odpornością geomembran PE-HD. Wskaźniki odporności na reakcje chemiczne podane zostały w tabeli 2.

Tabela 2. Wskaźniki odporności asfaltobetonów uszczelniających na korozyjność płynnych związków chemicznych, które mogą występować w odciekach wysypiskowych (zależnie od temperatury)

 + – medium odporne na reakcje chemiczne; – – medium nieodporne; 0 – medium odporne nie w każdym przypadku


Tabela 2. Wskaźniki odporności asfaltobetonów uszczelniających na korozyjność płynnych związków chemicznych, które mogą występować w odciekach wysypiskowych (zależnie od temperatury)

Podatność na odkształcenia

Asfaltowe nawierzchnie uszczelniające skarpy wierzchowin zapełnianych składowisk odpadów komunalnych wykazują duży moduł sprężystości, są więc zdolne do przenoszenia punktowych odkształceń postaciowych wywoływanych osiadaniem złoża odpadów. Moduł sprężystości zagęszczonej nawierzchni asfaltowej wynosi ok. 120 MN/m2, podczas gdy moduł zagęszczonej warstwy wyrównującej wierzchowinę odpadów wynosi 30 MN/m2 ( rys. 3 ). Tak więc parametry dopuszczalnej odkształcalności asfaltobetonów są dostosowane do wymagań budowlanych i ekologicznych składowiska.

Odporność na temperaturę

Powstające w składowiskach odpadów komunalnych temperatury wahają się pomiędzy 20 a 45°C, są więc zbliżone do średniorocznych temperatur atmosferycznych. W wytycznych budowy nawierzchni asfaltowych przyjmuje się, że oddziaływanie temperatury do 55°C nie powoduje rozszczepiających pęknięć nawierzchni stosowanych do uszczelnień wielkopowierzchniowych. Wymaga się równocześnie, by mineralne podłoża stanowiące warstwę podporową nawierzchni asfaltowych były mrozoodporne, gdyż w okresach zimowych tak wykonane warstwy podkładowe zabezpieczają uszczelnienia asfaltowe przed pęknięciami.

Technika i urządzenia do prowadzenia robót asfaltowych

Technika wykonania uszczelnień bitumicznych wymaga szczególnej staranności i jakości układania nawierzchni asfaltowych. Doświadczenia ze Szwajcarii, gdzie zostało wykonanych najwięcej w Europie uszczelnień asfaltowych składowisk odpadów, nie dają się porównać z typowymi pracami polegającymi na układaniu asfaltów drogowych.

Uszczelnienia asfaltowe składowisk powinny być wykonywane wyłącznie przez doświadczone firmy specjalistyczne. Dotyczy to w szczególności kontrolowania składów modyfikowanych mieszanek asfaltowych układanych na gorąco w zmiennych warunkach klimatycznych. Warstwy noś ne i warstwy uszczelnień powinny być nakładane kolejno, tak jak to przedstawiają rys. 1, 2, 3, 4. Wartości określone na rysunkach wynikają z niemieckich wytycznych budowy nawierzchni asfaltowych w składowiskach odpadów.

Rys. 1. Przekrój nawierzchni uszczelnianych i podkładu warstwy nośnej, wykonanych z mieszanek asfaltowych na podłożu niecki składowiska

Rys. 1. Przekrój nawierzchni uszczelnianych i podkładu warstwy nośnej, wykonanych z mieszanek asfaltowych na podłożu niecki składowiska

Rys. 2–3. Przekroje rysunków wykonawczych podłoża niecki składowiska: przepustu rurowego przez skarpę uszczelnioną asfaltem (2), przekroju poprzecznego przepustu (3)

Rys. 2–3. Przekroje rysunków wykonawczych podłoża niecki składowiska: przepustu rurowego przez skarpę uszczelnioną asfaltem (2), przekroju poprzecznego przepustu (3): 1 – nawierzchnia mieszanki asfaltowej do uszczelniania, 2 – podkład nośny z modyfi kowanej mieszanki asfaltowej, 3 – rura odcieków wykonana z PE-HD, 4 – piasek, 5 – rura ochronna, 6 – rury dystansowe, 7 – asfalt wiążący, 8 – rura ochronna, 9 – piasek, 10 – kontrolka przecieków, 11 – ścianka studzienki odcieków

Rys. 4. Przekrój nawierzchni skarp wierzchowiny (kopuły) rekultywowanych składowisk odpadów, w których zastosowano mieszanki asfaltowe modyfikowane – oddzielnie od warstw nośnych i warstw uszczelnianych

Rys. 4. Przekrój nawierzchni skarp wierzchowiny (kopuły) rekultywowanych składowisk odpadów, w których zastosowano mieszanki asfaltowe modyfikowane – oddzielnie od warstw nośnych i warstw uszczelnianych

Do wykonania nawierzchni asfaltowo-betonowych niezbędne są następujące urządzenia:

  • kotły do przetapiania asfaltu lub specjalistyczne podgrzewane cysterny samochodowe, dostarczające zamówioną mieszankę bitumiczno-mineralną na budowę składowiska,
  • otaczarki do wytwarzania wsadu masy bitumicznej,
  • urządzenia do nagrzewania spoiwa bitumicznego,
  • rozkładarki masy bitumicznej (równą warstwą na budowanej nawierzchni),
  • walce wibracyjne do wstępnego zagęszczania nawierzchni asfaltowej za układarką,
  • walce cylindryczne do końcowego wygładzania nawierzchni.

Podczas prac należy zwracać szczególną uwagę na to, aby pola asfaltowe nakładanych warstw uszczelniania powierzchniowego były przesuwane względem siebie, by spoiny poszczególnych warstw nie leżały jedna nad drugą.

Na fot. 2, 3 i 4 pokazano maszyny i urządzenia zastosowane przy budowie nawierzchni asfaltowych skarp na nowoczesnych składowiskach odpadów.

Fot. 2. Budowa uszczelniającej warstwy asfaltowej na zagęszczonym podłożu niecki wysypiska. Z lewej strony dostawa asfaltu do układarki i zagęszczarki warstwy asfaltu.

Fot. 2. Budowa uszczelniającej warstwy asfaltowej na zagęszczonym podłożu niecki wysypiska. Z lewej strony dostawa asfaltu do układarki i zagęszczarki warstwy asfaltu.

Fot. 3. Układarka z wibracyjnym zagęszczaniem asfaltu

Fot. 3. Układarka z wibracyjnym zagęszczaniem asfaltu

Fot. 4. Widok zagęszczarki z pulpitami sterowania: układania, zagęszczania i gazowego podgrzewania asfaltu

Fot. 4. Widok zagęszczarki z pulpitami sterowania: układania, zagęszczania i gazowego podgrzewania asfaltu

Uwagi końcowe

Nawierzchniowe warstwy asfaltowe składowisk odpadów coraz częściej zastępują folie geomembranowe PE-HD. Uszczelnienia asfaltowe odznaczają się bardzo małym współczynnikiem wodoprzepuszczalności (K = 0). Zwarta konsystencja asfaltobetonu dostosowana jest do wymagań wynikających z eksploatacji składowiska. Skarpy wierzchowin składowisk rekultywowanych uszczelniane i wzmacniane modyfikowanymi mieszankami asfaltowymi wykazują bardzo dobrą nośność drogową, dzięki czemu mogą być wykorzystywane do ruchu pojazdów w okresie budowy oraz do porekultywacyjnych funkcji użytkowych.

W czasie budowy takich nawierzchni bezwzględnie należy przestrzegać wytycznych wynikających z planu zapewnienia jakości – projektu budowlano-wykonawczego. Odrębność budowy nawierzchni asfaltowych na podłożach i skarpach składowisk w zakresie jakości i wydajności układania, zagęszczania i wygładzania nawierzchni powinna być zawsze dokładnie skalkulowana. Ma to na celu wyeliminowanie późniejszych zmian w kosztorysie budowy.

Budowanie stromych skarp z nawierzchniami asfaltowymi o pochyleniu 1:1,5 dostosowane jest do wymagań statycznych korpusu składowiska. Umożliwia uzyskiwanie większej pojemności użytkowej składowiska przy równoczesnych oszczędnościach kosztów robót budowlanych.

Literatura

  1. „Deponieasphalt für Deponieabdichtungen der Deponieklass II”, Deutsches Institut für Bautechnik, Berlin 1996.
  2. „Bitumnöse Deponie Abdichtungen”, Walo Bertschinger AG, Zürich 1999.
  3. H. Steffen, I. Schiffer, „Asphaltabdichtungen im Deponiebau”, „Abfüllwirtschaft Journal” nr 4/1997.
  4. P. Schellenberg, „Asphaltabdichtungen – Besonderheiten bei Ausschreibung und Qualitätssicherung in der Praxis, ausgeführte Oberflächenabdichttungen”, Zeitgemäße Deponietechnik 2000, Vertieferseminar – Stuttgart.
  5. „Asfalt modyfikowany elastomerem: Elastofalt – 50”, Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/96- -03-0035.
  6. S. Stępniak, „Uszczelnienia naziemnych zbiorników wodnych i magazynów kwasów przemysłowych geomembranami PE-HD”, IZOLACJE nr 7/8/2008, s. 48–51.

STYCZEŃ 2009

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!

Powiązane

mgr inż. Maciej Rokiel Izolacje przeciwwilgociowe i przeciwwodne nakładane natryskowo – kryteria doboru

Izolacje przeciwwilgociowe i przeciwwodne nakładane natryskowo – kryteria doboru Izolacje przeciwwilgociowe i przeciwwodne nakładane natryskowo – kryteria doboru

Podstawą wyboru izolacji wodochronnej nie może być tylko cena samego materiału. Trzeba dopasować go do innych elementów zastosowanych w obiekcie oraz warunków zewnętrznych. Ważny jest też koszt wykonania...

Podstawą wyboru izolacji wodochronnej nie może być tylko cena samego materiału. Trzeba dopasować go do innych elementów zastosowanych w obiekcie oraz warunków zewnętrznych. Ważny jest też koszt wykonania izolacji, na który w dużej mierze składają się przygotowanie podłoża oraz sposób aplikacji.

Czytaj całość »
IZOLPLAN membrana samoprzylepna SP IZOLPLAN membrana samoprzylepna SP

Materiały prasowe IZOLPLAN membrana samoprzylepna SP

IZOLPLAN membrana SP to nowy produkt w portfolio marki Izolmat, będącej częścią grupy Izohan. Samoprzylepna membrana bitumiczna o szerokim zastosowaniu przeznaczona jest do wykonywania jednowarstwowych...

IZOLPLAN membrana SP to nowy produkt w portfolio marki Izolmat, będącej częścią grupy Izohan. Samoprzylepna membrana bitumiczna o szerokim zastosowaniu przeznaczona jest do wykonywania jednowarstwowych izolacji przeciwwodnych podziemnych części budynków. Można ją stosować również do izolacji balkonów i tarasów oraz posadzek w pomieszczeniach piwnicznych i halach magazynowych.

Czytaj całość »

dr inż. Bartłomiej Monczyński Nie ma termomodernizacji bez hydroizolacji

Nie ma termomodernizacji bez hydroizolacji Nie ma termomodernizacji bez hydroizolacji

Komisja Europejska w ciągu najbliższego dziesięciolecia zamierza – jak wynika z opublikowanej przez KE strategii na rzecz fali renowacji – zwiększyć co najmniej dwukrotnie wskaźniki renowacji, a także...

Komisja Europejska w ciągu najbliższego dziesięciolecia zamierza – jak wynika z opublikowanej przez KE strategii na rzecz fali renowacji – zwiększyć co najmniej dwukrotnie wskaźniki renowacji, a także sprawić, aby przyczyniły się one do podniesienia standardu budynków oraz lepszego gospodarowania zasobami.

Wybrane dla Ciebie

Źródło OZE z dopłatą 50% »

Źródło OZE z dopłatą 50% » Źródło OZE z dopłatą 50% »

Łatwa hydroizolacja skomplikowanych powierzchni dachowych »

Łatwa hydroizolacja skomplikowanych powierzchni dachowych » Łatwa hydroizolacja skomplikowanych powierzchni dachowych »

Docieplanie budynków to nie problem »

Docieplanie budynków to nie problem » Docieplanie budynków to nie problem »

Trwały kolor tynku? To możliwe! »

Trwały kolor tynku? To możliwe! » Trwały kolor tynku? To możliwe! »

Piany poliuretanowe, otwartokomórkowe »

Piany poliuretanowe, otwartokomórkowe » Piany poliuretanowe, otwartokomórkowe »

Zatrzymaj cenne ciepło wewnątrz »

Zatrzymaj cenne ciepło wewnątrz » Zatrzymaj cenne ciepło wewnątrz »

EKOdachy spadziste »

EKOdachy spadziste » EKOdachy spadziste »

Skuteczna walka z wilgocią w ścianach »

Skuteczna walka z wilgocią w ścianach » Skuteczna walka z wilgocią w ścianach »

Trwałe drzwi na zewnątrz i do wnętrz »

Trwałe drzwi na zewnątrz i do wnętrz » Trwałe drzwi na zewnątrz i do wnętrz »

Oszczędzanie przez ocieplanie »

Oszczędzanie przez ocieplanie » Oszczędzanie przez ocieplanie »

Uszczelnianie fundamentów »

Uszczelnianie fundamentów » Uszczelnianie fundamentów »

Prawidłowe wykonanie elewacji w systemie ETICS to jakość, żywotność i estetyka »

Prawidłowe wykonanie elewacji w systemie ETICS to jakość, żywotność i estetyka » Prawidłowe wykonanie elewacji w systemie ETICS to jakość, żywotność i estetyka »

Copyright © 2004-2019 Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, nr KRS: 0000537655. Wszelkie prawa, w tym Autora, Wydawcy i Producenta bazy danych zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione. Korzystanie z serwisu i zamieszczonych w nim utworów i danych wyłącznie na zasadach określonych w Zasadach korzystania z serwisu.
Portal Budowlany - Izolacje.com.pl

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.izolacje.com.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.izolacje.com.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.