Płyty warstwowe w kontekście aktualnych wymagań bezpieczeństwa pożarowego
Sandwich panels in the context of current fire safety requirements
Izopanel
Od kilku lat obserwuje się coraz większą troskę o bezpieczeństwo pożarowe budynków. Wymagania techniczne są coraz wyższe, co przekłada się również na coraz większą liczbę odpowiednich przepisów prawnych.
Pomimo złożoności tych przepisów, bardzo ważna jest ich znajomość w środowisku projektantów, producentów materiałów budowlanych, a nawet inwestorów.
Decyzje podejmowane na etapie inwestycji wpływają nie tylko na kwestie bezpieczeństwa, ale również na koszty ubezpieczenia budynku, sposób użytkowania, a nawet możliwości potencjalnej rozbudowy.
Zobacz także
M.B. Market Ltd. Sp. z o.o. Czy piana poliuretanowa jest palna?
W artykule chcielibyśmy przyjrzeć się bliżej temu aspektowi i rozwiać wszelkie wątpliwości na temat palności pian poliuretanowych.
W artykule chcielibyśmy przyjrzeć się bliżej temu aspektowi i rozwiać wszelkie wątpliwości na temat palności pian poliuretanowych.
Ultrapur Sp. z o.o. Pianka poliuretanowa a szczelność budynku
Wielu inwestorów, wybierając materiał do ocieplenia domu, kieruje się głównie parametrem lambda, czyli wartością współczynnika przewodzenia ciepła. Jest on jedynym zestandaryzowanym współczynnikiem, który...
Wielu inwestorów, wybierając materiał do ocieplenia domu, kieruje się głównie parametrem lambda, czyli wartością współczynnika przewodzenia ciepła. Jest on jedynym zestandaryzowanym współczynnikiem, który określa właściwości izolacyjne materiału. Jednocześnie jest współczynnikiem wysoce niedoskonałym – określa, jak dany materiał może opierać się utracie ciepła poprzez przewodzenie.
Rockwool Polska Termomodernizacja domu – na czym polega i jak ją zaplanować?
Termomodernizacja to szereg działań mających na celu poprawę energochłonności Twojego domu. Niezależnie od zakresu inwestycji, kluczowa dla osiągnięcia spodziewanych efektów jest kolejność prac. Najpierw...
Termomodernizacja to szereg działań mających na celu poprawę energochłonności Twojego domu. Niezależnie od zakresu inwestycji, kluczowa dla osiągnięcia spodziewanych efektów jest kolejność prac. Najpierw należy docieplić ściany i dach, aby ograniczyć zużycie energii, a dopiero potem zmodernizować system grzewczy. Dzięki kompleksowej termomodernizacji domu prawidłowo wykonanej znacznie zmniejszysz koszty utrzymania budynku.
ABSTRAKT |
---|
W pracy przedstawiono problematykę bezpieczeństwa pożarowego budynków w kontekście aktualnych wymagań stawianych poszczególnym elementom budynków. Wyjaśniono kwestię palności wyrobów w powiązaniu z klasą reakcji na ogień. Przedyskutowano wymagania i klasyfikację wyrobów ze względu na rozprzestrzenianie ognia. Przedstawiono wymagania dotyczące odporności ogniowej oraz podstawy prawne jej wyznaczania. Wszystkie zagadnienia rozpatrywano w aspekcie zastosowań płyt warstwowych. |
Sandwich panels in the context of current fire safety requirementsThe paper presents the issue of fire safety of buildings in the context of current requirements for individual elements of buildings. Flammability of products was explained in relation to the class of reaction to fire. The requirements and classification of products in terms of fire spreading properties were discussed. The requirements regarding fire resistance and the legal basis for its determination were presented. All the issues were considered in the context of applications of sandwich panels |
Podstawowym dokumentem, który określa wymagania dotyczące bezpieczeństwa pożarowego budynków jest rozporządzenie ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (z późniejszymi zmianami) [1].
Istotne zmiany i uściślenia wprowadziło rozporządzenie ministra infrastruktury zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [2], w którym między innymi sprecyzowano określenie rozprzestrzeniania ognia przez elementy budynku oraz powiązano określenia dotyczące palności z klasą reakcji na ogień.
W obu rozporządzeniach [1, 2] jest określonych szereg wymagań w stosunku do elementów budynku, które mogą być wykonane z płyt warstwowych (m.in. ścian zewnętrznych, ścian wewnętrznych, przekryć dachowych, stropów i sufitów). Wymagania te dotyczą palności, stopnia rozprzestrzeniania ognia i klasy odporności ogniowej. Przykładowe wymagania dotyczące palności to:
- w budynku, na wysokości powyżej 25 m od poziomu terenu, okładzina elewacyjna i jej zamocowanie mechaniczne, a także izolacja cieplna ściany zewnętrznej, powinny być wykonane z materiałów niepalnych (§ 216 ust. 8),
- ściany i stropy stanowiące elementy oddzielenia przeciwpożarowego powinny być wykonane z materiałów niepalnych (§ 232 ust. 1),
- stosowanie materiałów i wyrobów budowlanych łatwo zapalnych jest zabronione na drogach komunikacji ogólnej, służących celom ewakuacji (§ 258 ust. 2),
- okładziny sufitów oraz sufity podwieszone należy wykonywać z materiałów niepalnych lub niezapalnych, niekapiących i nieodpadających pod wpływem ognia. Wymaganie to nie dotyczy mieszkań (§ 262, ust. 1).
Wymagana minimalna klasa odporności ogniowej elementów budynku (głównej konstrukcji nośnej, konstrukcji dachu, stropu, ściany zewnętrznej, ściany wewnętrznej, przekrycia dachu), na którą składa się określona w minutach nośność ogniowa (R), szczelność ogniowa (E) oraz izolacyjność ogniowa (I), została podana w § 216, ust. 1.
Ponadto wszystkie elementy budynku wymienione w ust. 1 (m.in. ściana zewnętrzna, ściana wewnętrzna i przekrycie dachu) powinny być nierozprzestrzeniające ognia, przy czym w pewnych przypadkach dopuszcza się zastosowanie elementów słabo rozprzestrzeniających ogień (§ 216, ust. 2).
Palność wyrobów (materiałów) budowlanych i klasa reakcji na ogień
Zgodnie z § 208a, ust. 1 [2], określeniom użytym w rozporządzeniu: niepalny, niezapalny, trudno zapalny, łatwo zapalny, niekapiący, samogasnący, intensywnie dymiący odpowiadają klasy reakcji na ogień zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia. Zatem, aby wnioskować o palności wyrobu lub materiału budowlanego, należy określić (zbadać) jego reakcję na ogień.
Dla wszystkich wyrobów budowlanych sposób klasyfikacji w zakresie reakcji na ogień został określony w normie PN-EN 13501‑1 [3]. Zasady klasyfikacji są wspólne dla wszystkich krajów Unii Europejskiej. Zgodnie z normą [3], dla wyrobów budowlanych (innych niż posadzki i wyroby liniowe do termicznej izolacji przewodów) przewidziano siedem podstawowych klas reakcji na ogień: A1, A2, B, C, D, E, F. Klasa wyrobu wskazuje, jak (i czy) wyrób przyczynia się do rozwoju pożaru. Podstawowa klasa reakcji na ogień charakteryzuje produkt pod względem:
- ilości i szybkości wydzielania energii podczas palenia się wyrobu,
- czasu do zapalenia wyrobu przy kontakcie z płonącym przedmiotem,
- szybkości i zasięgu rozprzestrzeniania płomieni.
Najbezpieczniejsze są wyroby klasy A1, a następnie A2 i B.
W najniższej klasie F umieszczono wyroby, dla których nie określono żadnych wymagań w zakresie reakcji na ogień.
Klasie podstawowej (A1, A2, B, C, D, E, F) towarzyszy dodatkowa klasyfikacja ze względu na wydzielanie dymu (s1, s2, s3) oraz ze względu na występowanie płonących kropli i/lub cząstek (d0, d1, d2).
Oznaczenia literowe s i d pochodzą z języka angielskiego: dym (smoke), kropelki (droplets). Najlepszą klasą emisji dymu jest s1 (prawie bez dymu), a najlepszą klasą ze względu na występowanie płonących kropli jest d0 (brak płonących kropli).
W załączniku nr 3 do rozporządzenia [2] każdej klasie reakcji na ogień przyporządkowano określenia dotyczące palności. Przyporządkowanie dla wyrobów budowlanych innych niż posadzki i wyroby liniowe do termicznej izolacji przewodów przedstawiono w tabeli 1.
W większości przypadków, płyty warstwowe są klasyfikowane w klasie reakcji na ogień B-s3,d0 albo lepszej. W takiej sytuacji należy je zakwalifikować jako niezapalne. Niektóre płyty z rdzeniem z wełny mineralnej mają klasę reakcji na ogień pozwalającą na ich zakwalifikowanie do wyrobów niepalnych.
Aby zakwalifikować wyrób do odpowiedniej klasy reakcji na ogień, należy go zbadać odpowiednimi metodami. Metody badań umożliwiające określenie klasy reakcji na ogień wyrobów budowlanych symulują warunki rozwoju pożaru w pomieszczeniu.
Metody badania i kryteria klasyfikacji są podane w normie [3]. Większość płyt warstwowych uzyskuje klasę reakcji na ogień B. W celu uzyskania takiej klasyfikacji należy wykonać badania zgodnie z PN-EN ISO 11925-2 [4] oraz PN-EN 13823 [5].
Badanie według [4] odpowiada pierwszemu etapowi rozwoju pożaru, a więc zapoczątkowaniu pożaru na skutek zapalenia się wyrobu od małego płomienia, na ograniczonej powierzchni wyrobu. Płomień wysokości 20 mm przykłada się do rdzenia płyty warstwowej. Dla wyrobów klasy B, C i D wystarcza, jeśli przy czasie oddziaływania płomienia 30 s i przy całkowitym czasie trwania badania 60 s wierzchołek płomienia nie osiągnie 150 mm powyżej punktu przyłożenia płomienia.
Badanie według [5] odpowiada drugiemu etapowi pożaru w pomieszczeniu. Badanie to odpowiada procesowi spalania pojedynczego płonącego przedmiotu w narożu pomieszczenia, który oddziałuje na przyległe powierzchnie. Jest to tak zwany test SBI (Single Burning Item). Szczegóły dotyczące stanowiska badawczego są podane w [5] i [6].
Wyrób uzyskuje klasę B, jeśli współczynnik szybkości wzrostu pożaru FIGRA (ang. Fire Growth Rate) nie przekroczy 120 W/s, ciepło wydzielone z próbki w pierwszych 600 s okresu ekspozycji THR600s (ang. Total Heat Release) nie przekroczy 7,5 MJ oraz rozprzestrzenianie płomienia po długim skrzydle próbki LFS (ang. Lateral Flame Spread) nie osiągnie krawędzi próbki.
Rozprzestrzenianie ognia
Klasyfikacja wyrobu pod względem rozprzestrzeniania ognia jest najbardziej zawiła, a przez to budzi najwięcej wątpliwości. Przede wszystkim należy zauważyć, że rozporządzenie [2] wyraźnie rozróżnia przypadek ścian zewnętrznych od pozostałych elementów budowlanych. W przypadku ścian zewnętrznych budynku, zgodnie z § 208a ust. 3, przez elementy budynku:
1) nierozprzestrzeniające ognia - rozumie się elementy budynku nierozprzestrzeniające ognia zarówno przy działaniu ognia wewnątrz, jak i od zewnątrz budynku,
2) słabo rozprzestrzeniające ogień - rozumie się elementy budynku, które z jednej strony są słabo rozprzestrzeniające ogień, natomiast przy działaniu ognia z drugiej strony są słabo rozprzestrzeniające ogień lub nierozprzestrzeniające ognia,
3) silnie rozprzestrzeniające ogień - rozumie się elementy budynku, które przy działaniu ognia z jednej strony sklasyfikowane są jako silnie rozprzestrzeniające ogień, niezależnie od klasyfikacji uzyskanej przy działaniu ognia z drugiej strony,
dla których wymagania przy działaniu ognia wewnątrz budynku określa się zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia, a przy działaniu ognia od zewnątrz budynku określa się zgodnie z Polską Normą dotyczącą metody badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany.
W załączniku nr 3 do rozporządzenia [2], w punkcie 2 (Rozprzestrzenianie ognia przez elementy budynku z wyłączeniem ścian zewnętrznych przy działaniu ognia z zewnątrz budynku) wskazano, że:
1) nierozprzestrzeniającym ognia elementom budynku odpowiadają elementy:
- wykonane z wyrobów klasy reakcji na ogień: A1; A2-s1,d0; A2-s2,d0; A2-s3,d0; B-s1,d0; B-s2,d0 oraz B-s3,d0,
- stanowiące wyrób o klasie reakcji na ogień: A1; A2-s1,d0; A2-s2,d0; A2-s3,d0; B-s1,d0; B-s2,d0 oraz B-s3,d0, przy czym warstwa izolacyjna elementów warstwowych powinna mieć klasę reakcji na ogień co najmniej E;
2) słabo rozprzestrzeniającym ogień elementom budynku odpowiadają elementy:
- wykonane z wyrobów klasy reakcji na ogień: C-s1,d0; C-s2,d0; C-s3,d0 oraz D-s1,d0,
- stanowiące wyrób o klasie reakcji na ogień: C-s1,d0; C-s2,d0; C-s3,d0 oraz D-s1,d0, przy czym warstwa izolacyjna elementów warstwowych powinna mieć klasę reakcji na ogień co najmniej E.
Powyższe zapisy obowiązujące dla ścian zewnętrznych, choć mogą wydawać się nieco zawiłe, są jednoznaczne. Ustawodawca wyraźnie wskazał, że kwestia rozprzestrzeniania ognia powinna być analizowana zarówno dla przypadku działania ognia od wewnątrz, jak i od zewnątrz budynku.
Dla przypadku działania ognia od wewnątrz określa się klasę reakcji na ogień dla wyrobu (płyty warstwowej) oraz dodatkowo wykazuje się, że rdzeń płyty ma klasę reakcji na ogień co najmniej E. Wykorzystanie w tym przypadku klasy reakcji na ogień jest naturalne, ponieważ test SBI jest wykonywany właśnie przy działaniu ognia wewnątrz pomieszczenia.
W celu określenia stopnia rozprzestrzeniania ognia przy działaniu ognia od zewnątrz, niezbędne jest dodatkowe badanie. Rozporządzenie [2] wskazuje, że ma ono być wykonane zgodnie z Polską Normą. Obecnie obowiązującą jest norma [7].
W przypadku elementów budynku innych niż ściany zewnętrzne (np. ściany wewnętrzne, przekrycia dachów, sufity), elementy określone w rozporządzeniu [2] jako nierozprzestrzeniające ognia (NRO), słabo rozprzestrzeniające ogień (SRO) lub silnie rozprzestrzeniające ogień powinny spełniać wymagania zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia (§ 208a ust. 2).
Kwestię rozprzestrzeniania ognia przez ściany wewnętrzne rozstrzyga omawiany powyżej punkt 2 Załącznika nr 3 [2]. W przypadku sufitów nie ma jednoznacznego warunku dotyczącego rozprzestrzeniania ognia, jednak sufity muszą być niepalne lub niezapalne, a dodatkowo niekapiące (§ 262), co oznacza, że muszą mieć klasę reakcji na ogień co najmniej B-s3,d0.
W kontekście punktu 2 Załącznika 3 [2] oznacza to, że sufity w praktyce spełniają wymagania stawiane elementom nierozprzestrzeniającym ognia, choć formalnie nie muszą mieć takiej klasyfikacji.
Najwięcej wątpliwości i nieścisłości w przepisach dotyczy przekrycia dachów. Przekrycia dachów powinny być NRO (w szczególnych przypadkach SRO). Zgodnie z punktem 4 Załącznika 3 [2], nierozprzestrzeniającym ognia przekryciom dachów odpowiadają przekrycia:
1) klasy BROOF(t1) badane zgodnie z Polską Normą PN-ENV 1187:2004 "Metody badań oddziaływania ognia zewnętrznego na dachy"; badanie 1,
2) klasy BROOF, uznane za spełniające wymagania w zakresie odporności wyrobów na działanie ognia zewnętrznego, bez potrzeby przeprowadzenia badań, których wykazy zawarte są w decyzjach Komisji Europejskiej publikowanych w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Dla porządku należy podać, że norma PN-ENV 1187:2004 została wycofana, natomiast obowiązująca jest PKN-CEN/TS 1187:2014-03 [8].
Procedury klasyfikacji dachów (przekryć dachowych) przy działaniu ognia zewnętrznego są podane w normie [9] oraz w Tabeli 3 Załącznika 3 [2].
Należy zauważyć, że norma [8] dotyczy badania dachów wyłącznie przy działaniu ognia zewnętrznego, choć oczywiście obserwuje się penetrację ognia i wystąpienie płonących kropli, jak również rozprzestrzenianie ognia wewnątrz dachu.
Zapis punktu 4 [2] brzmi tak, jakby klasyfikacja przekrycia dachowego na oddziaływanie ognia zewnętrznego BROOF(t1) jednoznacznie wskazywała, że przekrycie dachowe jest NRO. Wydaje się, że taka interpretacja jest w pewnej sprzeczności z punktem 2 Załącznika 3 [2], który dotyczy kwestii rozprzestrzeniania ognia przez elementy budynku z wyłączeniem ścian zewnętrznych przy działaniu ognia z zewnątrz budynku (ale nie z wyłączeniem przekryć dachowych!).
Zauważmy też, że jeśli przyjmujemy jako wystarczające dla określenia NRO badanie zgodne z normą [8] i klasyfikację BROOF(t1), to przekrycia dachowe nie muszą być badane ze względu na reakcję na ogień. W przypadku zastosowań płyt warstwowych powstaje więc pewna logiczna niespójność.
W przeciwieństwie do dachów (przekryć dachów), sufity muszą być badane pod względem reakcji na ogień, choć często między dachem i sufitem nie ma żadnej różnicy pod względem niebezpieczeństwa oddziaływania ognia wewnątrz pomieszczenia. Zdaniem autora, opisane niespójności powinny być w przyszłości skorygowane.
Dla uspokojenia należy wyjaśnić, że w przypadku płyt warstwowych opisane wątpliwości mają charakter tylko formalno-prawny.
Tak jak już wcześniej wspomniano, w praktyce płyty ścienne i dachowe uzyskują klasę reakcji na ogień co najmniej B-s3,d0, przy rdzeniu izolacyjnym klasy co najmniej E, co klasyfikuje płyty jako niezapalne, niekapiące i nierozprzestrzeniające ognia.
Jednocześnie płyty dachowe, przy oddziaływaniu ognia zewnętrznego, spełniają wymagania BROOF(t1).
Producentom płyt warstwowych należy zalecić klasyfikację płyt dachowych ze względu na reakcję na ogień. Tym bardziej, że przy klasyfikacji co najmniej D-s3,d0 (i spełnieniu niewielu dodatkowych wymogów), klasyfikacje BROOF(t1), BROOF(t2) i BROOF(t3) są uzyskiwane bez żadnych testów [6, 10].
Odporność ogniowa
Zgodnie z § 209 ust. 1 [1], budynki oraz części budynków, stanowiące odrębne strefy pożarowe, z uwagi na przeznaczenie i sposób użytkowania, dzieli się na:
1) mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej charakteryzowane kategorią zagrożenia ludzi, określane dalej jako ZL,
2) produkcyjne i magazynowe, określane dalej jako PM,
3) inwentarskie (służące do hodowli inwentarza), określane dalej jako IN.
Wyróżnia się 5 kategorii budynków ZL (ZL I, ZL II, ZL III, ZL IV, ZL V), a dla budynków PM i IN wyróżnia się 5 kategorii wynikających z maksymalnej gęstości obciążenia ogniowego strefy pożarowej w budynku Q [MJ/m²].
Dodatkowo wprowadzony jest podział budynków na grupy wysokości: niskie (N), średniowysokie (SW), wysokie (W) i wysokościowe (WW).
Odpowiednie definicje dla grup wysokości są podane w § 8 [1]; przykładowo, niskie - to budynki do 12 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie.
W zależności od kategorii budynku ZL lub gęstości obciążenia ogniowego w budynkach PM i IN, dla odpowiedniej grupy wysokości, ustala się klasę odporności pożarowej dla budynku (lub jego części).
Zgodnie z § 212 [1], wyróżniamy 5 klas odporności pożarowej budynków (A, B, C, D, E), przy czym najwyższe wymagania bezpieczeństwa pożarowego są stawiane klasie A, a najniższe klasie E. W zależności od klasy odporności pożarowej budynku, elementy tego budynku powinny spełniać co najmniej wymagania określone w tabeli 2 (§ 216, ust. 1).
Definicje nośności, szczelności i izolacyjności ogniowej podano w normie [11].
Nośność ogniowa (R, fr. Résistance), wyrażona w minutach, to zdolność elementu do utrzymania obciążenia bez przekraczania określonych kryteriów (ugięcia i prędkości ugięcia).
Szczelność ogniowa (E, fr. Étanchéité), wyrażona w minutach, to zdolność elementu do zapobieżenia przejściu płomieni i gorących gazów oraz do zapobieżenia pojawienia się płomieni na powierzchni nienagrzewanej.
Izolacyjność ogniowa (I, fr. Isolation), wyrażona w minutach, to zdolność elementu poddanego oddziaływaniu ognia z jednej strony, do ograniczenia wzrostu temperatury powierzchni nienagrzewanej poniżej określonych poziomów.
W przypadku zastosowań płyt warstwowych najważniejsze są wymagania określone dla ścian i przekryć dachowych.
Z TAB. 2 wynika, że ściany zewnętrzne powinny mieć odpowiednią szczelność i izolacyjność ogniową pasa międzykondygnacyjnego (według § 223 rozporządzenia [1] minimum 0,8 m, z zastrzeżeniem § 224).
Symbol o↔i oznacza, że niezbędna jest klasyfikacja przy oddziaływaniu od wewnątrz (ang. inside) na zewnątrz (ang. outside) i od zewnątrz do wewnątrz.
Ściany z płyt warstwowych nie stanowią głównej konstrukcji nośnej, więc nie dotyczy ich wymaganie podane w kolumnie 2 TAB. 2.
Ściany wewnętrzne (na całej powierzchni) powinny mieć odpowiednią szczelność i izolacyjność ogniową, natomiast przekrycia dachów powinny się charakteryzować wymaganą nośnością i szczelnością ogniową.
W przypadku przekryć dachowych nie ma wymagań w zakresie izolacyjności ogniowej I.
Niestety, czasami dochodzi do nadinterpretacji przepisów przez projektantów poprzez zapisanie w projekcie budowlanym wymagania izolacyjności ogniowej dla przekryć dachowych.
Zauważmy, że w § 216 ust. 1 nie wymieniono sufitów, choć, jak pamiętamy, powinny być one niekapiące i niepalne lub niezapalne. Mimo to, wymienić można kilka przypadków, kiedy odpowiednia klasyfikacja odporności ogniowej sufitów będzie wymagana.
Po pierwsze, jeśli sufit będzie stanowił integralną część stropu, to określone wymagania dla stropów dotyczą kompletnej przegrody budowlanej (strop+sufit).
Po drugie, zgodnie z § 220 [1], stropy wydzielające kotłownię powinny mieć odpowiednią klasę odporności ogniowej REI. Jeśli kotłownia jest wydzielona za pomocą samonośnego sufitu, a nie stropu w rozumieniu prawa budowlanego, to należy przyjąć, że taki sufit powinien spełniać wymaganie jak strop wydzielający kotłownię.
Wymagania ogólne dotyczące badania odporności ogniowej są podane w normie [11].
Metody badania odporności ogniowej ścian nienośnych podano w normie [12], sufitów (nienośnych), które są samodzielnymi przegrodami niezależnymi od elementów budowlanych ponad nimi, podano w normie [13], a nośnych stropów i dachów – w normie [14].
TABELA 2. Klasa odporności ogniowej elementów budynku w zależności od klasy odporności pożarowej budynku (§ 216 ust. 1 [2]).
Co ciekawe, norma dotycząca płyt warstwowych jako produktu [6] w zakresie badania odporności ogniowej przywołuje normy [12] i [14] (pomijając [13]). Dodajmy jeszcze, że sposób klasyfikacji ogniowej wyrobów budowlanych na podstawie wyników badań odporności ogniowej został przedstawiony w normie [15].
Z praktycznego punktu widzenia uczestników procesu budowlanego, należy sprawdzić, czy płyty warstwowe ścienne mają wymaganą klasę odporności ogniowej EI oraz czy płyty dachowe mają odpowiednią klasę RE.
W przypadku sufitów wymagania zależą od indywidualnego przypadku. Pamiętajmy też, że przy odpowiedniej klasyfikacji EI płyt ściennych zawsze są podane dodatkowe warunki ograniczające. Dotyczą one wymaganej nośności ogniowej konstrukcji podporowej, a również (o czym często się zapomina) - dopuszczalnego maksymalnego rozstawu podpór.
W przypadku płyt dachowych dodatkowe warunki odnoszą się do wymaganej odporności ogniowej konstrukcji podporowej. Nie ma bezpośredniego ograniczenia rozstawu podpór, ale za to są ograniczenia dotyczące ekstremalnych momentów zginających w przęśle i nad podporą. Do sprawdzenia wartości momentów zginających przyjmuje się obciążenie śniegiem równe 0,2´S, gdzie S oznacza obciążenie śniegiem dla typowej sytuacji projektowej.
Podsumowanie
Zapewnienie bezpieczeństwa pożarowego budynków jest związane m.in. ze spełnieniem odpowiednich wymagań przez elementy budynku. Wymagania określone w rozporządzeniach [1, 2] dotyczą palności, stopnia rozprzestrzeniania ognia i klasy odporności ogniowej.
Aby określić palność wyrobu, przeprowadza się badanie reakcji na ogień. Klasa reakcji na ogień świadczy też (przynajmniej częściowo) o zdolności do rozprzestrzeniania ognia. Odporność ogniowa, w której wyróżniamy nośność, szczelność i izolacyjność ogniową, jest badana niezależnie.
Przy ocenie płyt warstwowych pod kątem spełniania odpowiednich wymagań odporności ogniowej należy zwrócić szczególną uwagę na wszystkie dodatkowe warunki i ograniczenia podane w dokumentach klasyfikacyjnych.
Literatura
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU 2002 nr 75 poz. 690 z późniejszymi zmianami).
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 marca 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU 2009 nr 56 poz.461).
- PN-EN 13501-1+A1:2010, "Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków. Część 1: Klasyfikacja na podstawie wyników badań reakcji na ogień".
- PN-EN ISO 11925-2:2013, "Badania reakcji na ogień. Zapalność wyrobów poddawanych bezpośredniemu działaniu płomienia. Część 2: Badania przy działaniu pojedynczego płomienia".
- PN-EN 13823:2013, "Badania reakcji na ogień wyrobów budowlanych. Wyroby budowlane, z wyłączeniem posadzek, poddane oddziaływaniu termicznemu pojedynczego płonącego przedmiotu".
- PN-EN 14509:2013-12, "Samonośne izolacyjno-konstrukcyjne płyty warstwowe z dwustronną okładziną metalową - Wyroby fabryczne - Specyfikacje".
- PN-B-02867:2013, "Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany zewnętrzne od strony zewnętrznej oraz zasady klasyfikacji".
- PKN-CEN/TS 1187:2014-03, "Metody badań oddziaływania ognia zewnętrznego na dachy".
- PN-EN 13501-5+A1:2010, "Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych. Część 5: Klasyfikacja na podstawie wyników badań oddziaływania ognia zewnętrznego na dachy".
- Decyzja Komisji z dnia 4 września 2006 r. ustanawiająca klasy odporności na oddziaływanie ognia zewnętrznego niektórych wyrobów budowlanych dotycząca dachowych płyt warstwowych z dwiema okładzinami metalowymi (2006/600/WE), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L. 244 z 7.9.2006.
- PN-EN 1363-1:2012, "Badania odporności ogniowej. Część 1: Wymagania ogólne".
- PN-EN 1364-1:2001, "Badania odporności ogniowej elementów nienośnych. Część 1: Ściany".
- PN-EN 1364-2:2001, "Badania odporności ogniowej elementów nienośnych. Część 2: Sufity".
- PN-EN 1365-2:2014-12, "Badania odporności ogniowej elementów nośnych. Część 2: Stropy i dachy".
- PN-EN 13501-2+A1:2010, "Klasyfikacja ogniowa wyrobów i elementów budowlanych. Część 2: Klasyfikacja na podstawie wyników badań odporności ogniowej, z wyłączeniem instalacji wentylacyjnej".